Heemschut in actie
38
gelegen, niet helemaal juist was. Er zaten,
wat de begrenzingen betreft, enige onvol
komenheden in. Daarom is het plan, zoals
het gepresenteerd is geweest, ingetrokken.
Er wordt nu gewerkt aan een nieuwe teke
ning met de juiste situeringen (van school
gebouw en omringende bebouwing). Bo
vendien wordt er een maquette gemaakt.
Heemschut zal worden uitgenodigd daar
over zijn oordeel te geven.
Geertruidenberg
Geertruidenberg heeft plannen om in de ves
tinggracht De Oostvest een jachthaven aan
te leggen. Heemschut is het daarmee hele
maal niet eens, omdat zo'n haven met alles
erop en eraan het karakter van de gracht en
dus van de vestingstad zelf onherroepelijk
zal aantasten. Daarover is een brief uitgege
ven naar GS'van Noord-Brabant: of zij het
plan willen keren. Het gaat er tenslotte om,
dat er allerlei ingrijpende voorzieningen
moeten worden getroffen om een jachtha
ven tot ontwikkeling te brengen, met daarbij
een doorbreking van het buitenboordsel van
de gracht om een bevaarbare verbinding met
het buitenwater te krijgen. Overigens is er
een alternatief, en daarmee is Heemschut
het helemaal eens. Dit alternatief komt neer
op een zodanige reconstructie van de
Spoorweghaven, dat een jachthaven daar
mogelijk wordt. Deze haven kan daardoor
een stuk aantrekkelijker worden, terwijl de
afstand van de Spoorweghaven naar de
stadskern vrijwel gelijk is aan die van De
Oostvest naar het centrum.
Amsterdams pand bedreigd
Heemschut heeft de minister van CRM ge
vraagd eraan mee te werken dat het pand
Honthorststraat 9, op de hoek van de Hont-
horststraat en de Paulus Potterstraat te Am
sterdam, op de monumentenlijst wordt ge
zet. Er is sprake van dat dit waardevolle
pand wordt gesloopt om kantoorbouw mo
gelijk te maken. Heemschut: „Dit door de
bekende architecten A. L., A. D. N. en J.
G. van Gendt ontworpen woonhuis is een
bijzonder goed gedetailleerd hoekhuis dat
zich in goede bouwkundige en vrijwel au
thentieke staat bevindt. Het verdient dan
ook zeker de status van beschermd monu
ment". Er is echter méér aan de hand. Het
stuk van de Paulus Potterstraat, waar het
huis staat, vormt tegelijk een bijzonder gaaf
gedeelte van het zo belangrijke Museum
plein. Zou het pand verdwijnen, dan zou dat
voor het plein een groot stuk verarming be
tekenen. Nu schijnt het dat de eigenaar wel
bereid is het redelijk grote huis te verkopen.
Daarin lag voor Heemschut een reden om B
en W van Amsterdam te vragen om na te
gaan voor welke functie in de sociaalcultu-
rele sfeer het geschikt is. Mede door de
ligging van het pand bij de belangrijke mu
sea, het Concertgebouw en andere groot
stedelijke functies moet er, vindt Heem
schut, een zinvolle bestemming voor te vin
den zijn.
Het bedreigde pand in de Amsterdamse
Honthorststraat
C en A Leiden
Voor de zoveelste maal heeft Heemschut
zich beziggehouden met de plannen voor de
vestiging van een C en A in de Breestraat te
Leiden - een vestiging die, als alles door
gaat, veel waardevols zal opslokken dan
wel aantasten. Met het instellen van een
beroep bij de Kroon toont Heemschut dat hij
deze zaak tot het uiterste wil uitvechten. In
dat beroep erkent de Bond dat een nieuwe
vestiging noodzakelijk kan zijn, maar dan
moet zij wel anders gerealiseerd worden dan
wat men voor de Leidse Breestraat op het
oog heeft: een plan voor een bruut gebouw,
waaraan én monumenten moeten worden
opgeofferd én waarvan een nadelig effect
zal uitstralen op de omgeving. Een van die
monumenten is het uitzonderlijk fraaie,
vroeg 18e-eeuwse pand „Het Gulden
Vlies" met onlosmakelijk eraan verbonden
de achtertuin en het oude koetshuis. Heem
schut: Als die tuin door C en A wordt be
bouwd en ook het koetshuis verdwijnt, dan
is „Het Gulden Vlies" als monument in
feite verloren gegaan. Het naastliggende
monument, Breestraat 127-129 zou geheel
moeten worden afgebroken. Heemschut:
Een groot verlies voor het karakter van de
Breestraat ter plaatse. Dan is er, naar achte
ren toe, het pand Langebrug 48: ook dat zou
moeten sneuvelen, wat het verloren gaan
van een zeer interessante achtergevel in
houdt. De panden Langebrug 50, 52 en 52A
blijven misschien (maar wat heet) overeind,
maar de achtergevels ervan blijven zeker
niet heel zodat ook deze panden als monu
ment als verloren kunnen worden be
schouwd. Kortom, het gaat in Leiden om de
aantasting van een zeer gevoelig en waarde
vol gebied, en inmiddels heeft de minister
van CRM toestemming verleend tot het slo
pen dan wel verbouwen van de monumen
tale panden.
Materialen Groningen
Heemschut heeft B en W van Groningen
uitvoerige documentatie verstrekt over de
inrichting en werkwijze van een materialen-
depot ten behoeve van restauraties. Het
staat voor de Bond vast dat zo'n depot,
gezien het vele werk dat in het restauratie-
vlak te wachten staat, in Groningen hard
nodig is. En wel op zeer korte termijn „om
dat anders de tijd niet ver meer is dat voorde
restauraties geen materialen meer beschik
baar zijn" - zo zegt Heemschut in een bege
leidende brief. Dat geldt overigens niet al
leen voor Groningen, ook in andere streken
en plaatsen van het land zit men met het
nijpende probleem dat men niet of met erg
veel moeite aan de geschikte materialen kan
komen. Het is zelfs geen uitzondering, dat
ze uit het buitenland moeten worden ge
haald-met alle hoge kosten van dien. Ten
slotte is bij veel reparaties ook veel nodig:
stenen, plavuizen, bovenlichten, balken,
goten, pannen en allerlei andere bouwfrag-
menten. Heemschut tot B en W van Gronin
gen: „Door sloop van vele panden, zonder
dat daarbij toezicht wordt gehouden of ma-
Een werf van oude materialen