Heemschut in actie
Boerderij Goudriaan
„Naar wij vernemen zou het monumentale
voorhuis van de boerderij aan de Zuidzijde
131 in verband met de uitbreiding van een
drukkerij gesloopt moeten worden en door
nieuwbouw vervangen. Wij maken ons
hierover ernstig zorgen, omdat het voorhuis
naar onze mening voor behoud als monu
ment in aanmerking komt", aldus schreef
Heemschut in eerste instantie aan B en W
van Goudriaan en de Rijksdienst voor de
Monumentenzorg. In tweede instantie zag
het er allemaal - helaas - al heel anders uit:
het karakteristieke voorhuis bleek direct ge
sloopt te zijn. Weliswaar gaf (geeft) het
vigerende uitbreidingsplan op het punt van
de boerderij de mogelijkheid tot vestiging
van een ambachtelijk bedrijf aan, maar in
die termen valt een moderne drukkerij toch
niet meer. Dat is - en het neemt het stuk
verarming voor de omgeving niet weg nu
het voorhuis is verdwenen - de formele kant
van deze betreurenswaardige zaak. Het gaat
hier trouwens om een oud uitbreidingsplan,
dat bepaald niet is aangepast aan de inzich
ten van vandaag. Maar ja, het woonhuis van
de boerderij is weg. Er is echter één punt dat
niet klopt, en op dat punt wil Heemschut
dan wel even formeel zijn: het voorhuis is
gesloopt zónder dat de eigenaar goedkeu
ring had op wat hij er aan nieuwbouw voor
in de plaats wil zetten. Jammer genoeg is de
eerste slag verloren, maar de tweede zal
Goudriaan toch duidelijk moeten maken wat
zorgvuldiger te zijn met elementen die voor
het landschap belangrijk zijn.
36
De omstreden boerderij te Goudriaan
Brug Ossenzijl
Ossenzijl is blij en Heemschut is blij, want
het plan van de provincie Overijssel om de
oude brug in het dorp af te breken en op een
ander punt een nieuwe te bouwen die het
beeld ernstig zou schaden en het dorp in
tweeën delen is van de baan! Naar aanlei
ding van deze gelukkige afloop schrijft de
actiegroep „Behoud de brug" aan Heem
schut het volgende: „Namens de actiegroep
.Behoud de brug' en bijna de gehele bevol
king van Ossenzijl danken wij u voorde vol
hardende wijze waarop u jarenlang Ossen
zijl hebt gesteund in zijn strijd tegen de haast
onafwendbare plannen om de oude brug en
sluiskolk te slopen. Dat uiteindelijk alle on
heil nog is afgewend, is niet in de laatste
plaats aan Heemschut te danken. We spre
ken de hoop uit dat dit succes u een steun zal
zijn bij uw verder werk". Ja, wat hierop te
zeggen? Twee dingen dan toch maar. Het
geval Ossenzijl maakt op treffende wijze
weer eens duidelijk wat gezamenlijke actie
vermag. In de tweede plaats: het provinciaal
bestuur van Overijssel verdient een hartelijk
compliment voor zijn benadering door,
manmoedig, het roer alsnog om te gooien.
In een brief aan Heemschut zeggen GS daar
zelf van, dat zij hebben geluisterd naar de
stem van Ossenzijl en tenslotte ging het
hoofdzakelijk om plaatselijke belangen. De
bestaande brug zal nu worden hersteld en de
haven en sluiskolkmuren gerestaureerd,
met dien verstande dat de oorspronkelijke
vorm van de haven blijft.
St. Pieter Den Bosch
„De afbraak van dit gebouw dat voor iedere
voetganger, die vanaf de Stationsweg via de
Vischstraat naar de Markt loopt, een essen
tieel element uitmaakt van een vertrouwd
stadsbeeld, zou voor Den Bosch uit stede
bouwkundig en kunsthistorisch oogpunt een
groot verlies betekenen". Alweer gaat het
hier om een kerk, en wel de Sint Pieters
kerk. Het gevaar wordt steeds groter dat
deze monumentale kerk in handen zal vallen
van een projectontwikkelaar, en als dat ge
beurt is het einde nabij, ergo: definitief. In
een brief (waaruit voorgaand citaat) aan
zowel de raad van Den Bosch als aan de
Parochie Binnenstad, de eigenares, heeft
Heemschut zijn ernstige bezorgdheid uitge
sproken over de dingen die dreigen te ko
men. De St. Pieter is niet alleen beeld
bepalend, zij is ook de enige Waterstaats
kerk van Den Bosch en bovendien een der
uiterst zeldzame nog bestaande kerken van
de Bossche architect J. H, Laffertee. Ver
dwijning van het gebouw zou opnieuw een
grote uitholling betekenen van het waarde
volle architectuurbezit van Den Bosch - de
stad die al eerder de neo-gotische Sint
Leonarduskerk van de architect J. Dony ver
loor. Nu is de gemeente wel bereid de St.
Pieter te kopen, maar de projectontwikke
laar heeft de parochie meer geboden. Als
uitweg om sloop te voorkomen, heeft
Heemschut de raad geadviseerd zo snel mo
gelijk een gemeentelijke monumentenver
ordening en een gemeentelijke monumen
tenlijst vast te stellen.
De St. Pieter te Den Bosch
Plannen Waspik
Heemschut heeft GS van Noord-Brabant la
ten weten dat hij onverkort blijft vasthouden
aan zijn bezwaren tegen de door de ge
meente Waspik vastgestelde herziening van
het bestemmingsplan-in-hoofdzaak. De
herziening komt er, als zij wordt goedge
keurd, op neer dat Waspik een deel van de
Kerkvaartsche Haven kan gaan dempen om
aldus ruimte voor industrievestiging te ma
ken. Heemschut vindt dit een onjuiste aan
pak. Verderop, en daarmee verder van dorp
en Maasroute, ligt het als zodanig aangewe
zen industrieterrein, en dat is nog niet vol.
Heemschut: Als het er op een gegeven mo
ment naar uitziet dat er wel meer ruimte
nodig is, dan moet een nieuw gebied ge
zocht worden in het raam van een totaal
planning en gaat het niet aan incidenteel,
zoals in dit geval, een terrein aan te wijzen
en dan nog wel voor één bedrijf. Dat bedrijf
komt, vindt Heemschut, bovendien te dicht
bij dorp en Maasroute. De Bond begrijpt de
gemeente ook al niet als zij stelt dat door de
voorgestelde ontwikkeling geen precedent
wordt geschapen voor verdere demping van
de vaart of aantasting van het gebied, omdat
in dat geval weer een wijziging van het
bestemmingsplan nodig is. Heemschut: Als
er één industrie zit wordt een volgende ge
gadigde ook al makkelijk toegelaten en
volgt er wel weer een herzie
ning
