Amsterdams
Historisch Museum is klaar
Een van de hoogtepunten, waarmee Amsterdam de dag heeft gevierd waarop
de stad zevenhonderd jaar geleden werd gegrondvest, was de opening van het
Amsterdams Historisch Museum door Koningin Juliana. Het museum is nu
volledig onder dak in het uitgestrekte complex tussen Kalverstraat en Nieu-
wezijds Voorburgwal, waarin vroeger het Burgerweeshuis was gevestigd. De
restauratie van het complex heeft negen jaar in beslag genomen en de kapitale
som van circa 35 miljoen gulden gekost.
252
Het ontstaan van het Amsterdams Histo
risch Museum hangt ten nauwste samen met
de jubilea van Amsterdam. In 1875-bij het
zeshonderdjarig bestaan van Amsterdam -
werd voor het eerst aandacht besteed aan
zo'n jubileum. Het plan vooreen grote his
torische tentoonstelling kon toen niet tijdig
worden gerealiseerd, zodat deze expositie
eerst het volgende jaar (1876) werd gehou
den in het vroegere Oudemannenhuis (Ou-
demanhuispoort). Het was deze tentoonstel
ling die het plan deed ontstaan voor een
Amsterdams Historisch Museum in de
Waag op de Nieuwmarkt. Dit plan bleef
echter een halve eeuw rusten
In 1925 kwam de tweede impuls, die niet
zonder gevolgen zou blijven; de omvang
rijke historische tentoonstelling in Rijks- en
Stedelijk Museum ter gelegenheid van het
650-jarig bestaan van Amsterdam. Nog in
dat jubileumjaar nam de gemeenteraad op
15 december het besluit tot verwezenlijking
van het oude plan voor een Amsterdams
Historisch Museum in de Waag, dat 2 no
vember 1926 open ging. Amsterdams enige
bewaard gebleven middeleeuwse stadspoort
- de Waag werd in 1488 gebouwd als Sint
Antoniespoort - was op zichzelf een koste
lijke entourage, doch veel te klein om zelfs
maar een indruk te kunnen geven van Am
sterdams rijke historische bezit. Er was ge
noeg voor een weeshuis!
Reeds vóór de tweede wereldoorlog - toen
bekend werd dat het Burgerweeshuis vrij
zou komen - rijpte het denkbeeld om het
museum over te brengen naar dat grote
complex aan de Kalverstraat. Het duurde
evenwel tot 1960 eerde wezen verhuisden
naar hun nieuwe gebouw aan het IJsbaan
pad. Twee jaar later - op 7 februari 1962 -
nam de gemeenteraad het besluit om het
leegstaande Burgerweeshuis aan te kopen
en te bestemmen tot historisch museum.
De restauratie en verbouwing werden voor
bereid door een werkgroep bestaande uit
een programmacommissie en een bouw
commissie De eerste stelde een programma
van eisen op, de tweede had tot taak richtlij
nen te geven voor de uitvoering van de
werkzaamheden. De directie berustte bij de
Dienst der Publieke Werken (afdeling On
derhoud Gebouwen en Gemeentewerk
plaatsen). Als ontwerpers werden aange
trokken de architecten B. van Kasteel en
J. Schipper Jr.
Eerste fase
De toenmalige wethouder voor de Kunstza
ken kon 20 oktober 1966 de eerste paal
pulsen voor de nieuwe fundering van het
museum. De omvangrijke restauratie en
verbouwing verliepen geheel volgens plan.
De eerste fase - rond de vroegere jon
gensplaats - kwam in september 1969 ge
reed en omvatte het gebouw voor wisse
lende exposities (het voormalige jongens
huis) annex accommodaties voor school- en
groepsbezoek, vertrekken voor directie,
wetenschappelijke staf en secretariaat plus
een royale ruimte voor het café-restaurant.
Twee maanden later-op 20 november 1969
