Boek
besprekingen
Huizenbeurs
Langs de oude Utrechtse
kerken
Stads- en dorpsgezichten
in Gelderland
Langs Frieslands oude
boerderijen
Langs de oude Friese
kerken
De huizen te Brugge
onder redactie van JE. van der Wielen
Van de middeleeuwen af is Utrecht een
kerkelijk centrum geweest en stad en
provincie zijn dan ook rijk aan kerkge
bouwen. Onder auspiciën van de Stich
ting ter bevordering van de kennis van de
Nederlandse bouwkunst hebben drs.
Meta Prins-Schimmel en George E. van
Leersum er een cultuur-historisch
boekje overgeschreven, met vooral ook
veel historisch-architectonische bijzon
derheden. De auteurs beschrijven de
kerken in zes routes, waaronder een
stadswandeling door de stad Utrecht.
Veel goede foto's, enkele plattegronden
en voorde leek een lijst met verklaringen
en vaktermen. (Uitg. Bosch en Keuning,
Baam; 12,50)
Een nieuwe uitgave van De Gelderse
Bloem, met financiële medewerking van
de provincie Gelderland. Negentien
stads- en dorpsgezichten worden in dit
met grote zorg uitgevoerde boek be
schreven door een redactie, bestaande
uit F. W. van Voorden, G. J. Mentink,
E. J. van Ebbenhorst Tengbergen, Jo-
han van der Woude en C. F. J. Schriks.
Wie wat heeft geschreven wordt niet
vermeld, maar de redactie is er o.i. in
geslaagd een eenheid tot stand te bren
gen voor wat het historische en cultuur
technische betreft. Het boek is voortref
felijk geïllustreerd met oude en nieuwe
foto's, ook luchtfoto's, met kaarten,
prenten en plattegronden en bouwtech
nische tekeningen. Het spreekt vanzelf,
dat er aan de monumentenzorg in de
beschreven steden en dorpen veel aan
dacht is besteed. Achterin bijlagen met
'een overzicht van de procedure tot aan
wijzing van beschermde stads- en dorps
gezichten ex. art. 20 van de Monumen
tenwet, een uittreksel uit deze wet, de
wet op de ruimtelijke ordening, de wo-
216 ningwet en het Besluit op de ruimtelijke
ordening. Graag aanbevolen. De techni
sche uitvoering van De Walburg Pers,
Zutphen, verdient alle lof. (uitg.: De
Walburg Pers, Zutphen; 50,-)
De schrijver van dit boekje S. J. van der
Molen publiceerde in opdracht van het
Fries Genootschap van geschied-,
oudheid- en taalkunde een dertig jaar
geleden een studie: Het Friesche boe
renhuis in twintig eeuwen. Klaagde hij
toen al over het snel afnemen van het
aantal oude boerderijen, in dit nieuwe
boek moest deze klacht in verhevigde
mate worden herhaald. Anders dan ker
ken, raadhuizen en dergelijke openbare
gebouwen, zijn boerderijen particulier
bezit en komen deze, zo nodig, minder
spoedig voor restauratie in aanmerking,
ofschoon dit wel bijzonder wenselijk
moet worden geacht. Boerderijen toch,
vormen vooreen belangrijk deel de typi
sche stoffering van het boerenland; meer
nog, ze zijn óók een stuk cultureel erf
goed, dat voor het nageslacht bewaard
dient te blijven. Helaas, menige oude
boerderij is al ten offer gevallen aan zoe
kers naar een tweede huis en lang niet
altijd hebben die (voldoende) oog voor
de historische bouwtrant, noch uitwen
dig, noch inwendig. Daarom valt deze
rondgang - beschreven in zeven routes -
toe te juichen. Van der Molen weet er
veel wetenswaardigs van te vertellen.
Paul Vogt maakte er de fotos bij(Uitg
Bosch en Keuning, Baam; 9,75)
Onder auspiciën van de stichting Alde
Fryske Tsjerken is dit boekje versche
nen, geschreven door dr. Regn. Steens-
ma. De opzet van dit boekje is dezelfde
als die van Langs Frieslands oude boer
derijen. De oude architectuur komt er-
dikwijls zeer gedetailleerd - ruim
schoots in aan bod. Voor die details had
den de fotografen Alex Luttmer en Jan
Schurer eveneens veel oog. (Uitg.:
Bosch en Keuning, Baam; 10,-)
Brugge is een schone stad, zegt de Vla
ming met gerechtvaardigde trots. Stellig
is het een van de Belgische steden, die
zeer rijk zijn aan monumentale gebou
wen en huizen. Ze zijn het alleszins
waard uitvoerig te worden beschreven.
Dat gebeurde in 1968 in de reeks Kunst
patrimonium van West-Vlaanderen, in
opdracht van de Bestendige deputatie
van de Provincieraad van West-
Vlaanderen, onder redactie van dr. Luc.
Devliegher. Van dit omvangrijke hand
boek is nu een tweede druk verschenen,
die aanmerkelijk uitgebreider is dan de
eerste. Thans zijn opgenomen alle nog
bestaande huisgevels uit de periode vóór
1800; door bouwvergunningen dateer
bare huisgevels uit 1800-1860; huis
gevels door stijlmerken te dateren uit
1800-1860; belangrijke huisgevels van
na 1860 en belangrijke verdwenen huis
gevels.
Al dit materiaal wordt technisch tot in
detail beschreven, maar met historische
bijzonderheden is men vrij schaars. Dat
laatste is wel wat jammer, want de be
schrijving van een monument wint be
langrijk aan waarde als men er ook de
geschiedenis van de bewoners van kent.
Maargoed, wie in monumentaal Brugge
is geïnteresseerd, zal dit boek toch met
plezier ter hand nemen. Behalve een
groot aantal tekeningen tussen de tekst,
bevinden zich achterin het boek meer
dan 100 foto's en afbeeldingen. Voor
de liefhebber een kostelijk bezit, maar
we willen wel waarschuwen, dat het
geen boek is om op rondzwervingen
door Brugge mee te nemen. Daarvoor
is het te zwaar. (Uitg.: Lannoo Tielt/
Utrecht; 102,-)
Aangeboden: Boerderij uit 1693 te Winssen (gem.
Ewijk), staande op de monumentenlijst voorde ge
meente Ewijk (gelegen in het Land van Maas en
Waal, 9 km ten noordwesten van de stad Nij
megen).Te bevragen bij G.M. de Waal, wonende
boerderij Brouwershof", Leegstraat 41 te Wins
sen (gem. Ewijk) onder telefoon 08872-14 41