vandaan is de meest beroemde straat
van Norwich: Elm Hill, met nog het
middeleeuwse kinderhoofdjes-plaveisel
en aan weerszijden de (sterk-gerestau-
reerde) gevels van wevershuisjes, in
zoete pasteltinten, met schitterende
uithangborden boven de ouderwetse
winkeldeuren van ,,old curiosity
shops". Men kan uren doorbrengen in
deze buurt. De belangrijkste musea van
Norwich liggen bij wijze van spreken
„om de hoek": St. Peter Hungate,
museum van kerkgeschiedenis; Stran-
gers' Hall met voorname woninginrich
ting van vroeger eeuwen (de „stran-
gers" dat waren de vluchtelingen uit
Alva's Nederlanden, ten tijde van
Queen Elizabeth I); het Bridewell-
museum vol voorwerpen uit Norwich's
industriegeschiedenis; en St. Andrew's
Hall, heel vroeger de kloosterkerk der
Dominicanen en later de kerk van de
Nederlandse protestanten. Vooral voor
Nederlandse bezoekers behoorde Nor
wich een Mekka te zijn. Het is dan ook
belangrijk om de wandeling achter de
ontzagwekkende half-romaanse half-
gotische kathedraal te ondernemen
naar de Bisschopsbrug over de Wen-
sum, langs Riverside road tot aan het
poëtische veerhuis van Pull's Ferry,
liefst tegen het vallen van de avond en
in de zomer, als strijklicht is ontsto
ken. Het oude veerhuis met het zware
geboomte wordt dan een levend
sprookje, daarachter rijst zilver de
hemelhoge spits van de kathedraal op;
en wanneer er dan nog een door het
avondlicht rose geverfd wolkje bij
komt, lijkt alles te mooi om waar te
zijn.
Een nieuwe toekomst voor het ver
leden
Toch doet men er goed aan, niet al te
lang door de verleden tijd te dwalen en
ook eens een kijkje te nemen bij wat
Norwich voor de toekomst doet. Daar
is in de eerste plaats de nieuwe
universiteit, in 1963 geopend aan de
uiterste westgrens van de stad; een
groots, kasteelachtig complex waar nu
al meer dan 3.000 jongelui dagelijks te
zamen komen om zich aan de bronnen
der wetenschap te laven. Nog altijd is
men bezig aan de voltooiing van een
„university village" met gehele woon
blokken, een audio-visueel centrum en
een grote bibliotheek. Voorts is, even
eens aan de rand van de stad, langs de
grote weg naar Lowestoft, een rijzige
County Hall gebouwd wij zouden
het een Provinciehuis noemen, zeker
zo groot als dat van 's-Hertogenbosch,
maar wel minder hoog. In 1965 richtte
de City Council van Norwich een
speciaal „Town Planning Department"
op; twee jaar later werd een stadsplan
186 ontworpen, dat beoogt het historische
kon vestigen. Voorts wil men de rivier
Wensum in het centrum van Norwich
weer „een gezicht geven" en behalve
een gezicht ook een taak in de
stedelijke activiteit. Ten slotte bleek
zóveel enthousiasme voor dit rehabili
tatieplan te bestaan, dat gezegd kan
worden: Nergens in heel Engeland,
waar toch honderden restauratieplan
nen zijn uitgedacht, heeft het Monu
mentenjaar '75 zó aangeslagen als juist
in Norwich. Allerhande verenigingen,
grote groepen middenstanders, scho
len, jeugdorganisaties, huiseigenaren en
kerkelijke instanties hebben zich aan
gemeld om de uitvoering van het
hart van de stad te sparen door een
binnenringweg voor het verkeer te
scheppen met, op verscheidene pun
ten, een ruim parkeerplein. Als gevolg
daarvan konden verschillende voor
name straten in de binnenstad, o.m. de
London Road, autovrij worden ge
maakt zoals ook in verscheiden andere
Engelse steden is gebeurd (Exeter een
prachtig voorbeeld, Coventry, King's
Lynn enz.). Het Monumentenjaar
1975 was een goede gelegenheid om
een ietwat verwaarloosde wijk in de
binnenstad te rehabiliteren, nl. de
buurt ten noorden van de Wensum, die
met een vijftal bruggen verbonden is
aan het oudste city-deel. Óok hier
vindt men tal (tien of meer) belang
rijke oude kerken, w.o'. de al genoem
de St. Mary's Coslany, de merkwaar
dige Achthoekige kapel in Colegate, en
de wonderlijke vuurstenen keTk van
St. Michael's. Tal van woon- en pak
huizen waren in de loop der jaren
verkrot en half vergaan. Interessante
gevelvormen waren door vertimmerin
gen en lelijke toevoegingen onherken
baar geworden. Voor bewoning kon
den veel huizen niet meer in aanmer
king komen. De waterkant langs de
Wensum was één rommelzooi.
Een „planning committee" van de
Norwichse gemeenteraad stelde toen
een plan op niet alleen om, volgens
dit rapport, een poging te onder
nemen, één deel van de stad ter
gelegenheid van dit éne jaar te ver
fraaien; maar in de eerste plaats om
een belangrijke sector van de middel
eeuwse stad nieuw leven in te gieten
zodat er zich een nieuwe gemeenschap
herstelplan van „over the Wensum" te
steunen. In een doorwrochte boeiende
brochure, voorzien van plattegrond en
tal van foto's, heeft de plancommissie
uiteengezet waar het om gaat, wat er al
gebeurd is en wat er nog gebeuren
gaat.
Geschiedenis rondom Colegate
Zó wanneer men een van de Wensum-
bruggen over gaat, wordt men al
getroffen door het uitzicht op een
florissante groep woon- en pakhuizen,
die in grote verscheidenheid van vorm
en tint een boeiend stadsbeeld opleve
ren. Tot voor kort dacht men nog: wat
een triest rommeltje, maar thans kan
men zich weer voorstellen hoe het daar
in vroeger tijden moet hebben uitge
zien toen vissersschuiten meerden bij
Fishergate en kolenboten bij Colegate.
De beide „gates" leven nog voort in de
huidige straatnamen; zij ontstonden in
de tijd van de Deense invasies in
Engeland, toen hier ook de eerste
