dingen en goede materialen. Die pand jes maken van veel oude stads- en dorpskernen het overgrote deel uit en zij bepalen zowel uit esthetisch als uit sociaal oogpunt namelijk door het gebruik dat er van wordt gemaakt veelal de sfeer. Daarmee komt ook een andere klasse van betrokkenen aan bod. Niet alleen kerkbesturen, kasteel bewoners, museumbeheerders, direc teuren van grote kantoren, maar een brede laag van gewone burgers." De heer Schaefer pleitte vervolgens voor een verbreding van de kring van mensen die kunnen wonen in een monument, maar ook aan vergroting van de soort monumenten, waaraan we onze aandacht en ons geld besteden. En hij dacht daarbij o.m. aan de grote groep monumenten, ontstaan rond de jaren twintig van deze eeuw, die een belangrijke rol heeft gespeeld bij de ontwikkeling van de sociale woning bouw: pioniersprojecten van de volks huisvesting. Die zijn, naar het oordeel van de staatssecretaris „cultuurmonu menten in de beste zin", en hij verklaarde in de komende periode aan die groep van monumenten speciale aandacht te zullen besteden. Vervol gens ging de heer Schaefer in op de woonfunctie van monumenten en op de bijdragen, die met name zijn depar- tement geeft om die monumenten in stand te houden. Hierbij waarschuwde hij tegen het reconstrueren van verdwenen oude toestanden. Reconstructie vindt hij niet altijd verwerpelijk, maar men moet het aandurven om in een oude omgeving iets van de eigen tijd neer te zetten. In dit verband dacht de heer Schaefer in het bijzonder aan de gaten die in straatwanden zijn gevallen en die nu weer moeten worden dichtgemaakt. In die gaten ziet de staatssecretaris liever nieuwe panden met nieuwe vormen. Geen winstoogmerk Citeren we nog één passage uit de rede van de heer Schaefer en met name die, waar hij het had over de financiering. „Aan het offer, dat wij terecht ten behoeve van de monumentenzorg brengen, moet een aantal voorwaarden worden verbonden. Naar mijn smaak moet de steun bij voorkeur gaan naar organisaties zonder winstoogmerk, die zich alleen met de monumentenzorg bezig houden en eventuele waardestij gingen van hun bezit kunnen gebrui ken voor uitbreiding van hun activiteit. Natuurlijk is het praktisch onmogelijk om alle restauraties in handen te geven van organisaties zonder winstoogmerk; in vele gevallen zullen bij het herstel van monumenten particuliere eigena ren betrokken zijn. Ik heb daartegen geen enkel bezwaar mits het gevaar, dat ik signaleerde (bedoeld werden blijkbaar organisaties met winstoog merk; red. H) maar vermeden kan worden. Daarom geef ik de voorkeur aan een methode van subsidiëring, die beginweerstanden helpt overwinnen, boven een methode waarbij blijvende investeringen van overheidswege wor den gedaan. Ik denk hierbij aan een roulerend fonds, zoals men hier en daar in Engeland kent, waarbij de betrokkenen met geld en technische hulp en voorlichting op weg worden geholpen, maar als de restauratie eenmaal voltooid is het benodigde geld vinden in de vorm van normale 1. Overzicht van de Manifestatie op het Binnenhof. 2. Minister Van Doorn reikt aan de schrijvers van het gedenkboek Honderd jaar overheidszorg voor het cultureel erfgoed een aandenken uit: links dr. Duparc, midden ir. Tillema. hypotheken. Het beginkapitaal keert dus na zekere tijd in het fonds terug. Een andere mogelijkheid is het voort zetten van de huidige wijze van subsi diëring, gepaard met het recht van de overheid om het monument te kopen bij overdracht door de oorspronkelijke eigenaar." Te weinig Na opgemerkt te hebben, dat de gemeenschap recht heeft op een zoda nige wijze van steunverlening, dat die gemeenschap er de vruchten van plukt en niet de enkeling, verklaarde de staatssecretaris, dat er voor het behoud van oud stads- en dorpsschoon nog te weinig wordt gedaan, evenals trouwens voor de stadsvernieuwing. Referend aan 1970 het jaar van de natuurbe scherming en 1975 het monumen tenjaar gaf de heer Schaefer in overweging 1980 tot het Europees stadsvernieuwingsjaar te kiezen. 155

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 1975 | | pagina 10