Engelse kathedralen
bedreigd
Oude kathedralen in Engeland worden
met verval bedreigd als gevolg van
luchtvervuiling, maar er zijn ook ande
re oorzaken. De waardevolle 12e en
13e eeuwse gebrandschilderde ramen
van de kathedraal in Canterburry
baren ernstig zorg. De torens van
St. Paul's Cathedral in Londen begin
nen te hellen als gevolg van de trillin
gen, die veroorzaakt worden door het
verkeer. Het houtwerk van de kathe
draal van Winchester is ernstig aange
tast door houtworm. Ook de kathe
draal van Chichester vertoont verzak
kingsverschijnselen. De Norman Tower
van de Ely-kathedraal moet al gestut
worden om mogelijke instorting te
voorkomen. Bij andere kathedralen
doen zich gevallen voor van vergaan
metselwerk.
Deskundigen zijn nu bezig met onder
zoek om verder verval van de monu
mentale kerken te voorkomen. Intus
sen vraagt menige Engelsman zich af
hoe het mogelijk is dat het zover met
dit waardevolle monumentenbezit is
kunnen komen. Overal komt er kritiek
los op de Kerk van Engeland, waarvan
men betwijfelt of dit lichaam in staat
is de technische problemen die zich bij
de bescherming van de kathedralen
voordoen, wel de baas kan. Sommige
deskundigen zijn van oordeel, dat de
staat een beter toezicht dient uit te
oefenen.
Onlangs heeft de nieuwe aartsbisschop
van Canterburry een oproep doen uit
gaan tot het bijeenbrengen van een
bedrag van f 20 miljoen om de kathe
draal te kunnen restaureren. Gebleken
is, dat het bestuur van deze kathedraal
eerst onlangs tot de ontdekking is ge
komen, dat de gebrandschilderde
ramen ernstig in gevaar verkeren.
Jarenlang gingen de experts ervan uit,
dat gebrandschilderde ramen niet van
buitenaf konden worden aangetast,
maar nu is men eindelijk tot de ont
dekking gekomen, dat industriële ver
vuiling wel degelijk invloed uitoefent
op de ramen. De schade aan de ramen
wordt toegebracht door zwavel-dio-
xide, afkomstig van fabrieken, welk
St. Paul's Cathedral, Londen
gas tezamen met regenwater corrosie-
verschijnselen doet optreden. Dit ver
schijnsel zou zich al meer dan twintig
jaar voordoen en critici vragen zich af,
waarom niet eerder tegen de verwoes
tende invloed van de luchtvervuiling is
opgetreden. Zij die thans hun stem ver
heffen, wijzén er op, dat de Engelse
Kerk tot nu toe de controle van staats
wege steeds heeft afgewezen, terwijl
het duidelijk is, dat de kerkelijke auto
riteiten niet in staat zijn het nodige
toezicht uit te oefenen. De staat, waar
in vele kathedralen en kerken verkeren
doen deze langzamerhand in (bouwval
lige) musea en monumenten verkeren
in plaats van te fungeren als godshui
zen. De nalatigheid in de zorg voor de
historische kerkgebouwen wordt over
igens ook toegeschreven aan gebrek
aan geld bij de Engelse Kerk. Het
publiek komt de kerk daarin onvol
doende tegemoet. Van de ruim f 15
miljoen nodig voor het herstel van
St. Paul's Cathedral is veertig procent
nu bijeengebracht door banken en
andere ondernemingen in de omgeving
van de kathedraal. Slechts 8 procent
van de herstelkosten is door particulie
ren bijeengebracht. De kathedralen
zijn op één uitzondering na gratis toe
gankelijk; alleen voor het bezoek aan
de kathedraal van Salisbury moet toe
gangsgeld worden betaald, evenals
trouwens voor de „whispering gallery"
van St. Paul's Cathedral. Overwogen
wordt nu de miljoenen bezoekers aan
de onderscheidene kathedralen entree
geld te laten betalen.
v. d. W.
MONUMENTENJAAR 1975
EVENEMENTENKALENDER
Tot eind febr.:
ZUTPHEN. Burgerzaal stadhuis; eerste
standplaats van de provinciale tentoon
stelling over het Gelderse monumen
tenbezit.
Februari:
Muiderberg. Verschijning van de bro
chure „Monumenten met vlag en wim
pel het gehele jaar door" over de juiste
wijze van bevlagging van stad, dorp en
landschap. Uitgave van de Stichting
voor Banistiek en Heraldiek, Brink 36,
Muiderberg 1235; tel. (02942) 14 70.
Februari:
Harderwijk. Catharinakerk; begin van
de restauratie, die de bevolking het ge
hele jaar door bezoeken ter plaatse en
door publikaties in de pers zal kunnen
volgen.
Dinsdag 17 febr,:
Middelburg. Stadhuis; première van de
film over restauratie- en vernieuwings
activiteiten in de Middelburgse binnen
stad.
Febr. t/m 30 juni:
Gouda. Project „Een monument vol
monumenten", georganiseerd door de
Stichting Beeldende Vorm en bedoeld
voor leerlingen van scholen voor voort
gezet onderwijs en andere vormings
instituten uit heel Nederland.