mmmmm
OJLni^J
gen bezit een aanleg die uit het jaar
1628 stamt. Uit diverse wijzigingen,
die het plaatsje sindsdien heeft onder
gaan, valt de geschiedenis van de ves
ting af te lézen. Het strekt de gemeen
te Nieuweschans tot eer, dat zij haar
beleid er op richt de historische bete
kenis van de oude aanleg van de voor
malige vesting zo volledig mogelijk tot
haar recht te laten komen. Op die
manier blijft het aloude stratenpatroon
gehandhaafd, maar ook de onderlinge
ruimtelijke relatie van de straatjes met
hun huizen en de kerk en de synagoge.
Er zijn nu in het kader van het Monu
mentenjaar diverse gemeenten in Ne
derland aangewezen als lichtend voor
beeld. Daaronder bevinden zich ste
den, waarvan de ouderdom teruggaat
tot de tijd van de Romeinen en die
hun beschermde monumenten tellen
bij honderden. Dat het echter niet
nodig is dat een gemeente op een zo
oude kern kan bogen en op een zo
groot aantal oude gebouwen om ,in de
prijzen te vallen' blijkt wel uit het feit
dat ook Nieuweschans als lichtend
voorbeeld uit de bus is gekomen, date
rend uit 1628 en met een klein aantal
monumenten van zeer bescheiden
aard."
„In Thom heeft men al vroeg ingezien,
dat het eigensoortig verleden een stads
beeld heeft opgeleverd van hoog gehal
te. Belangrijk ds, dat al in een vroeg
stadium met het aparte karakter van
de bebouwing rekening werd gehou
den, in het bijzonder waar het betrof
het beleid op het gebied van bouwen
en verbouwen. Hoewel de financiële
mogelijkheden in een plaats als Thom
beperkt zijn, en voor de kansen om
nieuwe bestemmingen voor de panden
te vinden hetzelfde geldt, is alles on
dernomen om verval tegen te gaan. Er
is in samenwerking met de provincie
en rijksinstanties een beleid gevoerd,
dat beoogde niet alleen de restauratie
van individuele panden mogelijk te
maken, maar ook om het totale stads
beeld veilig te stellen. Een strikt res
pect voor het bestaande stratenplan,
voor de goede relatie van het gebouw
de tot beplanting en tuinen, van de
plaats zelf tot het omringende land
schap, ging gepaard met zorg voor pas
sende bestrating en verlichting.
Op al deze punten is ernaar gestreefd
fouten te voorkomen en goede oplos
singen te bedenken en tot uitvoer te
brengen. Ook heeft het gemeentebe
stuur een hartelijke samenwerking be
vorderd met de vele geïnteresseerde
particulieren, verenigd in de vereniging
Vrienden van Thom'. Door dit alles is
Thorn reeds sedert jaren een lichtend
voorbeeld van wat een goede couragie
vermag op het gebied van een positief
monumentenbeleid."
Kerk en straatje te Thorn
„Niet zozeer de oorlogsgebeurtenissen
1940—1945 als wel de watersnood
ramp 1953 en hetgeen daarop volgde
hebben voor Zierikzee een nieuw tijd
perk ingeluid. Samengevat betekende
de nieuwe situatie: verbreking van een
langdurig isolement. Elet blijft de grote
verdienste van het stadsbestuur, dat
het op dat moment heeft ingezien dat
de bijzonder waardevolle oude stads
kern niet geheel of gedeeltelijk aan de
nieuwe ontwikkeling zou moeten wor
den opgeofferd. Integendeel, dat de
betekenis daarvan bij het verdere be
leid van bouwen en verbouwen een
vast uitgangspunt zou moeten vormen.
Vanaf dat moment is het streven ge
richt geweest op restauratie en regene
ratie.
Welk een loodzware last de relatief
kleine gemeente, met niet veel moge
lijkheden financieel, zich hiermede op
de hals haalde zal duidelijk zijn voor
iedereen die beseft welk een groot aan
tal monumenten de stad bezit. Daaron
der zijn een aanmerkelijk aantal grote,
zeer kostbare openbare gebouwen,
waarvan het herstel in eerste instantie
voor de gemeente zelf was. Het ge
meentebestuur heeft niet geaarzeld de
last daarvan op zich te nemen, inzien
de dat een consequent beleid ten gun
ste van de oude stad op den duur het
enige zou zijn, dat tot bevredigende
resultaten zou voeren. Wanneer even
wel Zierikzee reeds jaren geleden zich
kon laten gelden als monumenten-
stad', gebeurde dit niet alleen vanwege
de grote monumenten, maar juist om
de totaliteit.
Hoewel nog niet alle problemen opge
lost zijn men denke aan de Domus-
buurt en de Nieuwe Kerk dient toch
gezegd te worden dat hetgeen tot
stand werd gebracht de grootste be
wondering verdient en dat Zierikzee
zich blijvend gerangschikt heeft in de
rij van de gemeenten die op het gebied
van monumentenzorg in de moderne
stijl als lichtend voorbeeld kunnen gel
den."
Zierikzee, vanaf het Bolwerk
5 w
