f>0M
iju^iiAUidjuvijC^rittvO
„Harlingen is terecht trots op enige bij
zondere monumenten, zoals met name
de 18e-eeuwse Grote Kerk en het sier
lijke stadhuis. Reeds lang heeft de ge
meente ingezien dat, als het gaat om
het instandhouden van oude bouw
kunst, niet alleen op enkele bijzondere
gebouwen gelet moet worden, maar
minstens zo zeer op de totaliteit van
een oude buurt, of, zo mogelijk, de ge
hele oude stadskern. Een aanpak, die
een andere benadering vergt en eigen
soortige problemen oproept. Bij het
regenereren van het buurtje van de
Zoutsloot heeft Harlingen bewust ge
kozen voor de rehabilitatiegedachte.
Niet de ogenschijnlijk onbelangrijke
huisjes tegen de grond gooien, maar
herstel daarvan. Dan evenwel niet her
stel en handhaving van de panden al
leen, maar ook van het karakter van de
KMQjjbJL
culier initiatief heeft zich bepaald niet
onbetuigd gelaten. Ook al heeft een en
ander de situatie niet altijd vergemak
kelijkt, toch dient gesteld te worden
dat de manier, waarop in Graft-De
Rijp gewerkt werd aan het behoud van
de oude kerk, als een lichtend voor
beeld kan worden beschouwd van een
consequent streven naar restauratie en
rehabilitatie."
Kralingegracht te de Rijp
3')H
,\JLi
buurt, in de vorm van de waterloop, en
andere dingen, die vanouds karakterbe
palend zijn.
In de tijd, toen Harlingen zich aan
deze onderneming zette, was de reha
bilitatiegedachte bepaald nog niet zo
zeer gemeengoed als thans. Het is
bovendien veel eenvoudiger om een ge
dachte te hebben dan om er een zinni
ge uitvoering aan te geven. Aan Harlin
gen komt de eer toe hierin te zijn ge
slaagd. Zoals overal elders zijn en blij
ven de problemen talrijk en niet van
eenvoudige aard. Het belangrijkste
evenwel is de instelling waarmee ze
worden benaderd. De gemeente Harlin
gen is door haar houding een lichtend
voorbeeld van een progressieve hou
ding op het gebied van het behoud van
oud stadsschoon. Zij voldoet derhalve
aan het devies van het Monumenten
jaar 1975 door voor de historische be
bouwing uit het verleden met zijn
eigen charme en aard een goede toe
komst te verzekeren."
De Noorderhaven te Harlingen.
„Het heeft enige tijd geduurd voordat
Heusden na de moeilijke oorlogsjaren
is geworden tot wat het nu is: een
plaats die overduidelijk laat zien tot
welke verrassende resultaten een actief
monumentenbeleid kan voeren. Na de
oorlogsverwoesting volgde de restaura
tie van de N.H.-kerk en de bouw van
een stadhuis in een bij de sfeer van de
oude stad passende stijl. Daarna kwam
er een periode, waarin wel iets werd
gedaan aan verdere restauratie, maar
waarin het belang van een radicale aan
pak en het volledig benutten van alle
mogelijkheden tot regeneratie nog niet
werden ingezien.
Ongeveer vijf jaar geleden evenwel
werd onder de bezielende leiding van
B en W definitief gekozen voor een
nieuwe koers: handhaving van het his
torische karakter van de oude kern, na
te streven met aanwending van alle
middelen, stedebouwkundig, bouw
kundig, financieel en administratief-or-
ganisatorisch, die daartoe maar zouden
kunnen dienen. Elet resultaat is ver
bluffend. Daarbij spreken met name
tot de verbeelding van de bezoekers de
regeneratie van de wallen, het terug
brengen van de rivierhaven, het afbake
nen van de grenzen t.o.v. industrie,
recreatie en nieuwbouw en het met
zorg invullen van in het oude weefsel
van de stadsbebouwing opengevallen
plaatsen. Men wist dit samen te voegen
tot één verband, zodat de diverse
maatregelen elkaar konden aanvullen
en versterken.
Het kon in de gegeven situatie niet uit
blijven, bij zulk een radicale aanpak,
dat met name b.v. ten aanzien van de
reconstructie-gedachte die in dit alles
meespeelt, wel eens kritiek is geuit. Dit
neemt niet weg, dat zonder enige twij
fel en met niet de minste overdrijving
Heusden een lichtend voorbeeld ge
noemd kan worden van wat een aan de
moderne behoeften en mogelijkheden
aangepast beleid ten bate van een oude
kern tot stand kan brengen."
Haven te Heusden
