Op
de lijst
Stadsherstel
Amsterdam
Op de ontwerplijst van beschermde
archeologische monumenten is een aan
tal terreinen geplaatst in verband met
hun belang voor de metenschap. Het gaat
hier om een gebied in Zoeterwoüde,
waarin overblijfselen zijn gevonden van
het uit de late middeleeuwen daterende
Huis Zwieten, dat tot 1805 heeft be
staan.
In de gemeente Leiderdorp werd bij het
riviertje de Does in de dertiende eeuw
een rond waterkasteel gebouwd, waarvan
de resten in 1952 en 1953 archeologisch
werden onderzocht. Deze overblijfselen
zijn na dat onderzoek toegedekt en de
Rijkscommissie voor het Oudheidkundig
Bodemonderzoek acht het van belang,
dat het terrein voor toekomstig onder
zoek wettelijk wordt beschermd.
In Koudekerk aan de Rijn zijn sporen
gevonden van begraving uit de vroege
middeleeuwen. Ook dit terrein is op de
lijst geplaatst, evenals een terrein in de
gemeente Borne. Dit gebied werd in de
eerste middeleeuwen permanent be
woond en hiervan is de Hondsborg waar
schijnlijk het oudste en belangrijkste. In
Rosmalen wordt een terrein beschermd
waarin zich overblijfselen bevinden van
het voormalige nonnenklooster ,,de
Annenborch", gesticht in 1505.
Het feit, dat dit klooster slechts tachtig
jaar heeft bestaan, maakt het in archeo
logisch opzicht bijzonder interessant.
Voorts is de ontwerplijst van beschermde
monumenten aangevuld met vier land
arbeiderswoningen uit de negentiende
eeuw in Aalst en Putten en een uit 1836
daterend herenhuis in Wormerveer. In
Liempde kwamen drie boerderijen uit de
zeventiende en achttiende eeuw op de
lijst en in Woubrugge eveneens een'boer-
derij uit dezelfde tijd. Dit gebeurde ook
in Andelst, waar een boerderij uit het
midden van de negentiende eeuw be
schermd werd.
Beschermd werden voorts het Kater
veerhuis" en de Katerveerse sluizen bij
de uitmonding van de Willemsvaart in de
IJssel te Spoolde, die uit de negentiende
eeuw dateren.
Op de aanvullende monumentenlijst
kwamen een negentiende-eeuwse boerde
rij in Hoofddorp en de uit de zeventien
de eeuw daterende boerderij ,,de Olie
molen" in Tilburg; voorts in Oirschot
drie huisjes onder een doorlopend zadel
dak en een huis uit de negentiende eeuw
in Druten.
In Costhem kwam de gereformeerde
kerk op de lijst vanwege het uit plm.
1840 daterende orgel in neo-barokke
kast en in Kockengen de rooms-katho-
lieke pastorie vanwege de gang met stuc
werk, een kamer met linnen wandbe
spanningen, een deur met omlijsting,
alles in Lodewijk XVI-vorm.
Ten slotte is het Koetshuis van de
buitenplaats Eikenoord (2e kwart
negentiende eeuw) in Oostkapelle op de
aanvullende ontwerplijst van beschermde
monumenten geplaatst.
136
Om meer dan één reden is er aanleiding
aandacht te schenken aan het jaarverslag
van de Amsterdamse Mij. tot Stadsher
stel N.V. De voornaamste reden is uiter
aard de ook in 1973 onverdroten voort
zetting van de activiteiten van Stadsher
stel in de hoofdstad, zoals o.m. blijkt uit
het feit, dat in het verslagjaar de
honderdste restauratie werd voltooid.
Waren er in 1973 179 panden in het
bezit van de maatschappij, na 1 januari
jl. werden nog zestien panden aange
kocht, zodat het bezit nu 195 panden
omvat. Ofschoon dienaangaande geen -
voorspelling wordt gedaan, menen we,
dat het voor Stadsherstel Amsterdam een
mooi resultaat zou zijn, indien in het
Monumentenjaar 1975 de grens van 200
zou worden bereikt of overschreden.
Gezien het aankoopbeleid lijkt ons dit
niet tot de onmogelijkheden te behoren.
Op het ogenblik heeft Stadsherstel der
tien panden in restauratie, t.w.: Bloem
gracht 76, Brouwersgracht 62, Buikslo-
Gangpartij Keizersgracht 64, Amsterdam
na restauratie; thans Muziek lyceum.
Foto: Maarten Brinkgreve
terdijk 224, Droogbak 17, Egelantiers
gracht 51 en 53, Herenmarkt 23,
Korsjespoortsteeg 15, Prinsengracht 451
Prins Hendrikkade 101, Utrechtsestraat
141, 2e Weteringdwarsstraat 5—7 en
Weteringstraat 19. Hoewel het verslag in
zekere zin een optimistische toon heeft,
wordt wel geconstateerd, dat in de
tweede helft van 1973 met aanmerkelijk
minder nieuwe restauraties kon worden
begonnen, omdat de kosten per object
telkenjare belangrijk toenemen. Een pro
bleem uiteraard waarmee men overal in
den lande worstelt.
Grootste en ook kostbaarste restauratie
object sinds de oprichting van de maat
schappij, die in 1973 gereed kwam, was
Keizersgracht 62—64. Niet alleen uitwen
dig kan hier van een belangwekkend her
stel worden gesproken, ook inwendig
werden sterk verwaarloosde en bescha
digde plafondschilderingen in een drietal
vertrekken op de beletage, alsmede fraai
stucwerk in de gangen, op vakkundige
wijze gerestaureerd. In beide panden en
het tuinhuis zijn thans 27 lesstudio's van
het Muzieklyceum ondergebracht, terwijl
ook de directie, administratie en biblio
theek e.d. van deze instelling een plaats
kregen. De restauratie geschiedde onder
leiding van architect H. F. Rappange.
Het verslag spreekt er zijn vreugde over
uit, dat de belangstelling voor het huren
van woningen in gerestaureerde panden
zeer groot blijft.
v. d. W.