Heemschut
Wees wijs
Officieel orgaan
van de Bond Heemschut
Opgericht 1911
Beschermvrouwe:
H.M. Koningin Juliana
Eindredacteur: J. E. van der Wielen.
Typografische verzorging:
B.V. 't Koggeschip, drukkers- en
uitgeversbedrijf.
Alle correspondentie betreffende de
redactie van het orgaan, richte men
tot het secretariaat
van de Bond Heemschut:
Korenmetershuis, N.Z. Kolk, 28,
Postbus 10525 Postgiro 124326
Amsterdam 1tel. 22 52 92
Alle correspondentie betreffende advertenties: B. V. 't Koggeschip, drukkers- en
uitgeversbedrijf, Nwe. Achtergracht 104, Postbus 1198, Amsterdam 4, tel. 229721.
Wijsheid is de kunst van zó te teven,
dat wij het geluk van onszeive en van
anderen het meest bevorderen.
Allard Pierson
Het is niet de eerste maal, dat we
ons verbazen over het gemak waar
mee sommigen heenstappen over
het teloor gaan van stads- en dorps-
schoon of natuurgebieden. De laat
ste tijd zijn ons weer enkele staal
tjes van „vandalisme" ter ore ge
komen, die ons doen afvragen of
degenen, die uiteindelijk verant
woordelijk zijn voor het behoud
van monumenten en natuurschoon
wel zindelijk denken; zindelijk dan
in de betekenis van het afwegen van
verschillende belangen.
Dezer dagen kwam de Amsterdamse
wethouder H. Lammers voor de
televisie om de plannen van de
hoofdstad, om de Purmer vol te
bouwen, te verdedigen. Amsterdam
moet dringend een aantal woonwij
ken opnieuw opbouwen: de Dap-
perbuurt en de Kinkerbuurt b.v.
Daarvoor is een z.g. overloop nodig
en die meent het Amsterdamse
gemeentebestuur gevonden te heb
ben in de Purmer. Hiertegen is een
actiegroep onder de leus „Wees
wijs, houdt de Purmer schoon" in
het geweer gekomen. We menen
terecht, want voor Wie de Purmer
niet kent, heeft op het t.v.-scherm
duidelijk kunnen zien om welk
prachtig stuk polderlandschap het
hier gaat. We aarzelen niet om be
bouwing van deze polder als een
stuk „vandalisme" te betitelen. De
opmerking van wethouder Lam
mers, dat de bewoners van de om
geving van de Purmer maar „solida
riteit met Amsterdam" moeten
tonen, is o.i. een uitermate aan
vechtbare stelling. Het argument
Foto omslag:
Orvelte is een dorp, vol van fijne verras
singen. De foto geeft daar een treffend
beeld van. Meer over Orvelte treft u
elders in dit nummer aan.
van een deskundige, die ook in het
beeld kwam dat een deel van de
Purmer ook nog zeer waardevolle
en uitzonderlijke agrarische grond
bevat, scheen op de Amsterdamse
wethouder niet de minste indruk te
maken. Hij kiest liever voor „muren
van beton" gescheiden door asfalt
wegen, zoals een lid van de actie
groep het uitdrukte.
De landhonger van Amsterdam kent
geen grenzen, terwijl het gemeente
bestuur binnen zijn eigen grenzen
geleidelijk aan door kaalslag op
grote schaal toch wel ruimte begint
te krijgen voor woningbouw. Dat
deze laatste noodzakelijk is, daar
mee zijn we het natuurlijk vol
komen eens. Maar er zijn andere
oplossingen, zoals de uitwijk naar
de nieuwe stad Almere in de zuid
westelijke IJsselmeerpolder.
De heer Lammers wees n.b. op
Almere, maar als we hem goed heb
ben begrepen heeft de hoofdstad
hieraan niet genoeg. Amsterdam
heeft daarom zijn begerige blikken
op de Purmer gericht. Als klap op
de vuurpijl pleitte minister Gruijters
vrijwel op hetzelfde moment „voor
een krachtig groeikernenbeleid met
name waar het Almere en Pur-
merend betreft. Mensen, die ons
verwijten, dat een dergelijk groei
kernenbeleid ten koste gaat van de
grote gemeenten, hebben ongelijk".
Het kwam bij de bewindsman ech
ter niet op, dat dit beleid dan wel
gaat ten koste van het landschap.
Men moet er niet aan denken, dat
we in deze polder een herhaling
krijgen van de Bijlmer. Men moest
wijzer wezen.
Een tweede voorbeeld van „vanda
lisme" dreigt in Arnhem. De voor
malige Vogel- en plantentuin een
prachtig park met een uit de tweede
helft van de 19e eeuw daterend
boeiend gebouw dreigt te worden
bestemd voor een bejaardenoord of
voor woningbouw. Daarmee zou
een van de laatste groene gedeelten
langs de Velperweg verdwijnen.
Slechts Bronbeek en Rennenenk
resten dan nog aan deze eens zo
fraaie weg. Terecht heeft de Bond
Heemschut zich tot het gemeente
bestuur van Arnhem gewend om al
het mogelijke te doen gebouw en
park te behouden en er een open
bare bestemming aan te geven.
Of er in deze omgeving behoefte is
aan nog een bejaardentehuis er
zijn er al zo veel is een kwestie,
waarachter we wel een vraagteken
willen plaatsen. Eenzelfde twijfel
hebben we over woningbouw ter
plaatse.
Wie de laatste tijd de statistiek over
het woningbestand in ons land
leest, weet, dat in grote delen van
ons land er al lang geen sprake meer
is van woningnood. Integendeel er
staan duizenden woningen leeg!
Het is hier niet de plaats om een
oordeel uit te spreken over het
nationale woningbouwbeleid, maar
gezien de grote leegstand buiten het
westen des lands, lijkt de vraag ge
rechtvaardigd of er als er dan zo
nodig moet worden gebouwd
men niet meer oog dient te hebben
voor het behoud van het weinige
natuurschoon dat we nog hebben,
natuurschoon dat bovendien dit
jaar al zo ernstig door brand is ge
troffen.
Het is duidelijk, dat er op vele
plaatsen sprake is van een eenzijdige
visie op het stuk van de ruimtelijke
ordening. Er is alle reden om de
leus van de Purmers „Wees wijs"
ook op andere gebieden van ons
land te betrekken.
v. d. W.
