Engelse invasie
Mi
114
Omdat het de belangrijkste winkel
straat is? Maar iets moois van gevel-
schoon is hier niet te vinden. Om van
fraaie stadsbeelden te laten genieten
zouden Gouwe, Turfmarkt, Oost- en
Westhaven meer in aanmerking komen
om van het verkeer en het parkeren be
vrijd te worden. In Den Haag zijn de
Plaats en stukken Noordeinde en om
geving op deze wijze voor bederf gevrij
waard, zodat b.v. het fraai gerestau
reerde oude paleis aan het Noordeinde
rustiger kan worden bekeken, maar ook
hier zouden de met Amsterdam verge
leken betrekkelijk geringe stukken oud
stadsschoon als Lange Vijverberg en
Lange Voorhout meer rust en daardoor
veel meer sfeer best kunnen gebruiken.
Op de duur moet het (en wel op de zeer
korte duur waarschijnlijk!) in onze bin
nensteden daar toch wel naar toe, om
dat het verstikkend en benauwend wer
kende autoverkeer zich zelf steeds
meer onmogelijk maakt. Maar laat men
dat, wat toch onafwendbaar is dan
vooral ook in Delft, Utrecht, Middelburg
en vele andere plaatsen zo gauw moge
lijk tot stand brengen. Dan hebben wij
ouderen er ook nog wat aan. De tegen
sputterende winkeliers die er hier en
daar (ik weet het met name uit Delft)
nog zijn bedaren alras en zien er ook
voor hun bedrijf steeds meer de onmis
kenbare voordelen van in. In Arnhem
werd er door de aanwonende zaken
mensen zelf voor geijverd. Te Hilver
sum gaven de Kerkstraat (nu Kerkpro-
menade) winkeliers uit vreugde over de
rust van hun straat een aanzienlijke bij
drage voor de verfraaiing van hun wan
del- en winkelgebied.
In Staphorst liggen de nog zeer talrijke
mooie karaktervolle boerderijen aan
de, ondanks aanleg van nieuwe wegen,
nog zeer druk gebleven en van bomen
ontdane Dorpsweg. (Ook het steeds
meer in de mode geraakte lichtere
blauw in plaats van het donkere blauw
van eeuwen bij de beschildering, werkt
hier fataal voor het kleurenbeeld, maar
dit is een ander chapiter).
Giethoorns nog altijd karakteristieke
elementen zijn Dorpsgracht, bruggen
en vonders al blijft er helaas van de
oude boerderijen maar een heel enkele
meer over en al verfden sommige
vreemde" bewoners hun huizen en
huisjes soms schendend kakelbont,
Giethoorn wordt in het (lange) toeris
tenseizoen hopeloos bedorven, ook in
de naaste omgeving, het plassengebied
van de Wieden, door stanken lawaai en
Het wijde rustige Friese winterlandschap
bij Harlingen.
FotoDs. A. L. Broer, Hilversum
snelheid van het geheel gemotori
seerde waterverkeer. Vroeger was de
rust en de stilte mede de charme van
het unieke eeuwenoude dorp, dat even
als Venetië geen wegverkeer kent.
De toerist liet zich, voortgeboomd, als
in de Venetiaanse gondel, rustig punte
ren of boomde zelf moeizaam en zeilde
verrukkelijk door en bij het dorp. Nu
laat men zich nog alleen maar gemoto
riseerd voortbewegen of huurt men
een van de talloze motorpunters zodat
de echte punteraar vrijwel ontbreekt
en in het dorp en op het Bovenwiede
het over het water zeer ver klinkend
motorlawaai alom domineert. Voor de
echte natuurliefhebber raakt te midden
van dit massatoerisme met alle narig
heden daarvan de aardigheid, de
charme er steeds meer volkomen af.
Op en voor de Waddeneilanden moet
hardnekkig gevochten worden om wat
rust en sfeer tegen vliegtuigverkeer,
militaire-oefeningen en gasboringen te
redden. Om tot mijn begin, het Gooi te
rug te keren, hier is een comité opge
richt om voor rust op te komen en tegen
het kleine en grote vliegtuigverkeer te
ageren. Op allerlei wijze moet er hier
en elders strijd worden gevoerd om niet
alleen stadsbeeld en landschap te red
den maar ook die rust en die sfeer te be
hoeden en te herstellen waar in Hilver
sum alleen het genieten ervan moge
lijk is.
A. L. Broer
N.B. Het artikel over „met Heemschutboékjes op
stap" in nr. 6 van de vorige jaargang is niet van A.
L. de Boer, maar van Ds. A. L. Broer, auteur o.a.
van het Fibula - Heemschutdeeltje over „Delft
vroeger en nu".
Nog vóór Engeland definitief toetrad
tot de EEG, begon er van de overzijde
van het Kanaal van de zijde van be
leggingsmaatschappijen belangstel
ling te ontstaan voor gebouwen en
grond in sommige delen van ons land
en met name voor Amsterdam. Deze
ontwikkeling zet zich de laatste tijd in
verhevigde mate voort. Er moet ernstig
aan worden getwijfeld of we met deze
belangstelling gelukkig moeten zijn.
Onlangs heeft een groep leden van de
Victorian Society een bezoek aan
Amsterdam gebracht. Over de be
vindingen van deze deskundigen is in
de Observer een verslag verschenen
en daarin geven zij duidelijk te ver
staan ontmoedigd te zijn over de
Engelse invloed in de hoofdstad, welke
kennelijk geen greintje begrip op
brengt voor de betekenis van monu
mentale gebouwen. De leden van de
Victorian Society toonden zich in elk
geval ontsteld over hetgeen reeds in
Amsterdam door landgenoten is afge
broken. De bekende Londense archi
tect Roderick Gradidge, onder wiens
leiding het bezoek aan Amsterdam
werd gebracht, sprak in een interview
ronduit van een schandaal en hij
zei niet te begrijpen, dat men in
Amsterdam zo weinig tegen de af
braak doet. Gradidge vroeg zich af,
waarom in Nederland geen scherpere
overheidsmaatregelen worden ge
troffen om architectonisch waarde
volle monumenten te behouden.
We kunnen ons dit met de Engelse
architect afvragen. Er is alle reden om
ernstig bezorgd te zijn over de Engelse
invasie. Maar daarover niet alleen.
v. d. W.
