Restauratienieuws
Surhuizum - toren. In het februari-num-
mer is melding gemaakt van de restau
ratie van de gemeentetoren, behoren
de bij de hervormde kerk. Van ver
schillende zijden is er onze aandacht
op gevestigd, dat de plaatsnaam ver
keerd was gespeld en dat bovendien
Surhuizum door ons in Groningen was
gesitueerd, terwijl dit plaatsje in Fries
land ligt. We zijn de lezers, die ons
hierop attendeerden, hiervoor erkente
lijk. Enige lezers wezen ons er intussen
op, dat er zich in de provincie Gro
ningen wel twee torens met gemetsel
de spitsen (stenen helm) bevinden, nl.
die te Schildwolde en die te Onstwed-
de. Vroeger stond er een derde in
Holwierde bij Delfzijl. Deze is echter in
1855 gesloopt; in 1806 nam men reeds
de stenen helm weg. Er bestaat een
sage (zie K. ter Laan, Nederlandse
Overleveringen, deel 1), volgens welke
drie zusters, die hun leven in ijdelheid
hadden doorgebracht, berouw kregen
over hun ieven en toen besloten met
hun vele geld ieder een toren te bou
wen, die precies aan elkaar gelijk zou
den zijn. Dat laatste is in elk geval niet
juist; ze zijn verschillend van vorm;
alleen de stenen helm treft (trof) men
bij alle drie torens aan.
Groningen - Martini-Akerk. Ged. Sta
ten van Groningen zijn niet akkoord
gegaan met het besluit van de gemeen
te Groningen om de restauratie-subsi
die voor de Martini-Akerk en Nieuwe
Kerk van 30% te verhogen tot 33%.
Op verzoek van het gemeentebestuur
heeft het J. B. Scholtenfonds zich nu
bereid verklaard het ontbrekende be
drag bij te passen. Het fonds zal jaar
lijks van 1973 af tot en met 1981 nu
f 30.000 bijdragen, terwijl de gemeente
maximaal f 330.000 zal subsidiëren. Het
totale subsidiabele bedrag in de restau
ratiekosten beloopt bijna drie miljoen
gld.
Arnhem - Eusebiuskerk. Tijdens de
storm van 13 november 1972 is ernsti
ge schade toegebracht aan de Euse
biuskerk. O.m. ging een gebeeldhouwd
ornament verloren. Wegens gebrek
aan geld zal er voorlopig van herstel
niets kunnen komen.
Friesland - Middeleeuwse kerkjes. De
enkele jaren geleden opgerichte stich
ting „Alde Fryske Tsjerken (Oude
Friese kerken) heeft in het noordelijk
terpengebied van Friesland (Genum en
Lichtaard) twee middeleeuwse kerkjes
overgenomen en in Nijeholtwolde een
klokkestoel.
Deinum - Sint Janskerk. In juli 1970
werd de Sint Janskerk door instorting
bedreigd. Onlangs is het kerkgebouw,
dat uit de 11e eeuw dateert (de toren is
van omstreeks 1550) volledig hersteld
en tot oude luister gekomen.
Leeuwarden - Bonifatiuskerk. Deze
kerk - schepping van Cuypers - is
overgenomen door een speciaal daar
toe opgerichte stichting. Hierdoor is
deze bijna honderd jaar oude kerk
voor afbraak' behoed.
Zwolle - Stadsmuren. Rijk, provincie
gemeente hebben de financiën
beschikbaar gesteld voor de restaura
tie van de stadsmuren aan de Wa
terstraat. De totale kosten worden op
f 1.750.000 geraamd.
Slochteren - Fraeylemaborg. Deze
borg is aangekocht door de Gerrit van
Houtenstichting, die het bouwwerk laat
opknappen. Het is de bedoeling er een
museum van te maken.
Groningen - Stadsherstel. Het ge
meentebestuur van Groningen heeft
zich bereid verklaard met een bedrag
van f 100.000 deel te nemen in het
kapitaal van de B.V. Stadsherstel Gro
ningen. Dat is een vijfde deel van het te
vormen kapitaal. Inmiddels heeft
Stadsherstel haar eerste pand, op de
oostelijke hoek van de Gelkingestraat
en het Zuiderdiep aangekocht.
Den Haag - Sweelinckplein. Het mi
nisterie van CRM heeft het Sweelinck
plein op de lijst van beschermde
stadsgezichten geplaatst. Enkele jaren
geleden had een verzeke
ringsmaatschappij het voornemen een
aantal huizen aan dit karakteristieke
Haagse plein af te breken en er een
modern kantoorgebouw neer te zetten.
Omwoners kwamen hiertegen in ver
zet. Hun actie heeft blijkens de beslis
sing van het ministerie nu resultaat
gehad.
Den Haag - Soerabajahofje. Den Haag
heeft vele hofjes, waarvan er sommige
een eeuwenoude geschiedenis heb
ben. De meeste verkeren in een re
delijke staat. Dat is evenwel niet het
geval met hofjes van jongere datum,
zoals het Soerabajahofje. Weliswaar
bezit het 19e eeuwse Soerabajahofje
weinig historisch-architectonische
waarde, maar het is wel karakteristiek
en daarom is het verheugend, dat het
zal worden gerenoveerd.
Rijswijk Z.H. - Oude raadhuis. Het
gemeentebestuur heeft plannen om het
oude op de monumentenlijst voorko
mende raadhuis over te dragen aan
een op te richten stichting Bejaarden
zorg, om er een dienstencentrum in te
vestigen. Het raadhuis zal echter ge
restaureerd moeten worden, maar van
overheidswege zijn daarvoor geen gel
den te verwachten, althans niet van het
Rijk. Met een geldlening aan de stich
ting te verschaffen en gemeentelijke
bijdrage zal het oude raadhuis de ge
wenste bestemming waarschijnlijk wel
kunnen krijgen. Rijswijk is sinds enkele
jaren in het bezit van een modern
stadhuis in een der uitbreidingsplan
nen.
Zwolle - Hopmanshuis. B. en W. willen
in afwachting van een rijkssubsidie de
restauratie van het zich al geruime tijd
in de steigers bevindende Hopmans
huis voortzetten. Er zijn twee mogelijk
heden; 1o. een beperkte (verdere)
restauratie of 2o. een afgeronde, maar
dan toch nog wel sobere restauratie. In
het eerste geval zal er f 300.000 nodig
zijn; in het tweede geval zeker het
dubbele.
Haastrecht - Hofje van Zijll van der
Ham. Dit uit 1866 daterende hofje, dat
enkele jaren geleden door de gemeen
te van de diakonie van de Herv. ge
meente is overgenomen, verkeert in
slechte staat. Om het voor verder ver
val te behoeden, zullen er onder-
