verloren zijn gegaan. Begrijpelijk dat
hiertegen ernstige bezwaren rezen. In
dit verband mag trouwens ook nog wel
eens worden opgemerkt, dat het onbe
grijpelijk is, dat de autoriteiten indertijd
toestemming hebben gegeven aan de
EMS om aan de nieuwe Pier een derde
eiland te bouwen. Dat derde eiland is
een monstrum en is sinds de opening
in financieel opzicht een mislukking
geweest.
Neergang
Men kan zich afvragen wat al die plan
nen met het Kurhaus te maken hebben.
Het antwoord moet luiden: veel, heel
veel. Scheveningen ondergaat als bad
plaats sinds het einde van de Tweede
Wereldoorlog een bedenkelijke neer
gang. Daarvoor zijn verschillende oor
zaken aan te wijzen. De belangrijkste is
wellicht een veranderd toeristisch pa
troon. De trek naar het zuiden en nog
verder gelegen landen deed een po
tentieel toeristisch publiek als hotel
gasten verloren gaan. Scheveningen
werd meer en meer een badplaats
voor wat men in de toeristenindustrie
„dagjesmensen" noemt. Verschillende
hotels werden in de loop der jaren
gesloten; er kwamen slechts enkele
nieuwe voor in de plaats. De „sky-line"
van de Scheveningse kust werd be
denkelijk gehavend. Het gemeente
bestuur had de badplaats een belang
rijke injectie kunnen geven door de
voorgenomen bouw van een con
grescentrum in de badplaats te projec
teren. Het congresgebouw kwam er,
maar op een vrij geïsoleerde plaats, in
Zorgvlied. Misschien is daarmee wel
de doodsteek aan het Kurhaus én de
badplaats toegebracht. Een groot deel
van het muziekleven verplaatste zich
naar het Congresgebouw. Geen zo-
merconcerten meer in de Kurzaal; wel
opera-opvoeringen in het verbouwde
Circustheater; echter alleen in de win
ter. Het gemeentebestuur toonde te
weinig daadkracht, al deed het een
goede greep met de aanleg van de
promenade op de boulevard. Te lang is
tevergeefs in de gemeenteraad een
poging gedaan de opeenvolgende re
geringen ervan te overtuigen, dat de
grootste badplaats van ons land alleen
het hoofd boven water zou kunnen
houden als er een casino zou komen.
Eindelijk ging een meerderheid van de
gemeenteraad overstag, maar het par
lement heeft nog steeds geen beslis
sing genomen. Mede daardoor zette
de afbraak van de badplaats door. Vele
horeca-exploitanten zagen geen toe
komst meer in Scheveningen.
Nu zal een casino zeker niet „de"
oplossing kunnen brengen, maar wel
zal het o.i. een impuls kunnen zijn om
nu eindelijk eens een nieuw gezicht
aan de badplaats te geven. In de nieu
we opzet moet naar onze stellige over
tuiging het Kurhaus een centrale plaats
innemen, niet louter als uniek, onver
vangbaar monument. Los van de for
mele kanten, die aan het behoud van
het Kurhaus vastzitten, moet het weer
tot leven worden gebracht. Daarover
zijn de laatste tijd enige zinnige denk
beelden geopperd, waarvan te hopen
is, dat de autoriteiten er om welke
reden dan ook, niet aan voorbij zullen
gaan.
Terugtrekken
De kans is groot, dat de EMS zich uit
Scheveningen geheel of grotendeels
zal terugtrekken. Er is een ontwikke
lingsgroep van bouwondernemingen
en exploitatiemaatschappijen, die be
reid schijnt de wederopbouw van
Scheveningen ter hand te nemen. Mits
men van de badplaats geen samenstel
van betonblokken maakt, kan daarte
gen geen bezwaar zijn. Helaas schijnt
het Kurhaus in deze plannen een hin
dernis te vormen. Vandaar het verlan
gen het Kurhaus te slopen. Maar dat
zou een onvergefelijke fout zijn; een
uniek, onvervangbaar monument zou
verloren gaan, maar ook zou Scheve
ningen zijn historische gezicht verlie
zen. In plaats van het Kurhaus te slo
pen zou men, zoals gezegd, in het
kader van de wederopbouw, aan het
gebouw nieuw leven moeten inblazen.
Eens adverteerde Scheveningen zich
als de parel der Noordzeebadplaatsen.
Zonder overdrijving kan worden
gesteld, dat men met het slopen van
het Kurhaus, het kleinood van de bad
plaats zelf aan Scheveningen zou ont
nemen. Met sieraden spring je niet
zorgeloos om.
v.d. W.
Foto 3:
Het Gevers Deynootplein waaraan alle inti
miteit en gezelligheid ontbreekt. Op de ach
tergrond het Circus-theater, waarvoor nog
een bebouwing is voorzien, maar die na
jaren nog niet tot stand is gekomen.
Foto: Bureau Thuring - Den Haag
