2A
van Delftsblauwe draaimolentjes; per
slot van rekening hebben die speel-
goeddingen toch iets te zeggen wan
neer ze de herinnering vasthouden aan
„echte" molens zoals die onze platte
horizon markeren.
Daar komt nu bij, dat de Nederlanders
zelf hoe langer hoe meer belangstelling
voor hun wiekendragers krijgen als
rustgevende middelen tegen de toren
flatkoorts die niet alleen de Randstad
Holland maar zowat alle vaderlandse
gewesten heeft aangetast. Natuurlijk is
er geen denken aan, dat we ooit nog
eens een tijd zullen beleven als in 't
midden van de vorige eeuw, toen er
negenduizend windmolens binnen
onze landsgrenzen draaiden, waarvan
negenhonderd - of daaromtrent - al
leen in de nijvere Zaanstreek, destijds
een industriegebied van wereld
vermaardheid, dat een overweldigend
schouwspel moet hebben opgeleverd.
De toepassing van stoomtechniek en
later het gebruik van elektriciteit heb
ben het aantal windmolens snel ver
minderd. Afbraak, brand en verwaarlo
zing richtten een ware slachting aan.
Pas toen in 1923 de vijftig prachtige
poldermolens van de Schermer over
bodig werden verklaard, gingen luide
stemmen op om aan deze schending
van het unieke Hollandse landschap
paal en perk te stellen. Dat was het
jaar, dat de vereniging, die nu haar
halve eeuwfeest viert, geboren werd.
De grote oorlog heeft nog vele hon
derden molens verloren doen gaan. En
in de na-oorlogse jaren is geleidelijk
opleving gekomen, dank zij „De Hol-
landsche Molen" en nog een aantal
regionale verenigingen, stichtingen en
commissies die ijverig streefden naar
het behoud van dat kostbare symbool
waaraan wij als natie ons eigen „ge
zicht" te danken hebben.
Meer begrip
Langzamerhand heeft geschiedenis
van de Nederlandse molen meer be
langstelling gewekt. Vooral sinds aller
lei molenboeken verschenen, kreeg
men meer begrip en ook meer liefde
voor die in wezen wonderlijke bouw
sels die zo machtig veel bijdroegen tot
de vorming van ons land en zijn
„huishouding". Cultuurmonumenten -
zo mogen we ze ook noemen. Ook in
onze grote schilderkunst hebben zij
een voorname rol gespeeld. Was Rem-