2A van Delftsblauwe draaimolentjes; per slot van rekening hebben die speel- goeddingen toch iets te zeggen wan neer ze de herinnering vasthouden aan „echte" molens zoals die onze platte horizon markeren. Daar komt nu bij, dat de Nederlanders zelf hoe langer hoe meer belangstelling voor hun wiekendragers krijgen als rustgevende middelen tegen de toren flatkoorts die niet alleen de Randstad Holland maar zowat alle vaderlandse gewesten heeft aangetast. Natuurlijk is er geen denken aan, dat we ooit nog eens een tijd zullen beleven als in 't midden van de vorige eeuw, toen er negenduizend windmolens binnen onze landsgrenzen draaiden, waarvan negenhonderd - of daaromtrent - al leen in de nijvere Zaanstreek, destijds een industriegebied van wereld vermaardheid, dat een overweldigend schouwspel moet hebben opgeleverd. De toepassing van stoomtechniek en later het gebruik van elektriciteit heb ben het aantal windmolens snel ver minderd. Afbraak, brand en verwaarlo zing richtten een ware slachting aan. Pas toen in 1923 de vijftig prachtige poldermolens van de Schermer over bodig werden verklaard, gingen luide stemmen op om aan deze schending van het unieke Hollandse landschap paal en perk te stellen. Dat was het jaar, dat de vereniging, die nu haar halve eeuwfeest viert, geboren werd. De grote oorlog heeft nog vele hon derden molens verloren doen gaan. En in de na-oorlogse jaren is geleidelijk opleving gekomen, dank zij „De Hol- landsche Molen" en nog een aantal regionale verenigingen, stichtingen en commissies die ijverig streefden naar het behoud van dat kostbare symbool waaraan wij als natie ons eigen „ge zicht" te danken hebben. Meer begrip Langzamerhand heeft geschiedenis van de Nederlandse molen meer be langstelling gewekt. Vooral sinds aller lei molenboeken verschenen, kreeg men meer begrip en ook meer liefde voor die in wezen wonderlijke bouw sels die zo machtig veel bijdroegen tot de vorming van ons land en zijn „huishouding". Cultuurmonumenten - zo mogen we ze ook noemen. Ook in onze grote schilderkunst hebben zij een voorname rol gespeeld. Was Rem-

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 1973 | | pagina 10