HEEMSCHUT
tweede garage bijgebouwd, het plein is
stampvol en daarnaast is een groot
parkeereiland aangeplempt, ook al
vol. Met moeite is een gemeentelijk
plan verijdeld om een autoweg door
Venetië zelf aan te leggen, die met
bruggen en viaducten over de verder
gelegen lagune-eilanden de vastewal
weer moest bereiken. Het is hoogst
instructief om op een wandeling door
Venetië de Piazzale Roma aan te doen.
Ineens zijn daar weer alle factoren
aanwezig die in andere steden het
leven verzieken: de stank, het lawaai,
de vuiligheid op straat, het gevaar, het -
agressieve gedrag zodra iemand zich
achter het stuur wil laten gelden. Dan
gaat men een brug over, slaat een
hoek om, een smal straatje in,en de
stad is weer een menselijk milieu.
Dat Venetië een puur wonder is van
architectuur, en een rijkdom aan
kunstschatten herbergt die men ner
gens zó bijeenziet, wordt algemeen
erkend. Maar dat Venetië de enige
grote stad ter wereld is die aantoont
hoe het leven zonder auto's zijn kan,
wordt hoogstens gezien als een
vreemde uitzondering op de „normale"
situatie van bereikbaarheid per eigen
auto. Deze uitzondering, zou dan mo
gelijk zijn door het transport te water,
dat in stand gehouden wordt terwille
van het toerisme.
Personenverkeer
voetgangersverkeer
De werkelijkheid is dat het personen
verkeer in de eerste plaats voetgan
gersverkeer is, aangevuld door ge
meentelijke watertrams voor de grote
re afstanden, en dat het goederen
transport vlot verloopt met schuiten en
Verkeer op het Canal Grande
handwagens. De beroemde gondels
worden praktisch alleen voor toeristen
gebruikt. Het enige werkelijk hinderlij
ke waterverkeer zijn de snelvarende
motorboten, bestuurd door hetzelfde
soort jongelieden dat elders in sport
wagens en op motorfietsen hun aan
wezigheid door snelheid en lawaai
manifesteert. Voetgangersverkeer, zo
blijkt hier, is niet een bijzondere situ
atie, die toegelaten kan worden terwille
van luxewinkels en in parken, voetgan
gersverkeer is de basis van het ste
delijke leven. Lopen door de stad
wordt een genoegen zodra een paar
voorwaarden vervuld zijn, namelijk een
boeiend, afwisselend stadsbeeld waar
van alles te beleven valt, en geen
auto's in de buurt. Ook deze voorwaar
den zijn van elkaar afhankelijk. Zodra
de autovloed zich heeft meester ge
maakt van de openbare ruimte, wordt
ook in de mooiste stad het lopen een
gevaarlijk en onaangenaam tijdverlies,
dan is het kijken naar menselijke acti
viteit en gebouwen een riskante bezig
heid, en dan wordt het leven zoveel
mogelijk weggedrukt achter de rooilij
nen.
De absurde consequentie van het een
en ander is de op autoverkeer ge
bouwde buitenwijk met halfhoge we
gen en parkeergarages, aangevuld met
veilige voetpaden door het groen en in
galerijen, die een zo criant vervelend
stadsbeeld opleveren dat een loop
afstand van autoportier naar voordeur,
die in een echte voetgangersstad geen
enkel bezwaar oplevert, daar als een
tekort aan bereikbaarheid wordt on
dergaan.
Rondkijken op de pleinen en in de
straatjes van Venetië is een uitermate
leerzame bezigheid. Men verliest er
het laatste beetje vertrouwen in een
verkeersbeleid dat ten koste van ontel
bare miljarden „kunstwerken" bouwt
om de autostroom in goede banen te
leiden. Zeker heel knap inge
nieurswerk, maar fundamenteel ver
keerd, een waanzinnige geldverspilling
terwille van een onbereikbaar doel. Op
straat in Venetië ziet men wat er aan
de autoverdwazing wordt opgeofferd,
men ervaart hoe vreedzaam en veilig,
hoe bedrijvig en warm-menselijk een
stad kan zijn die ontsnapt is aan de
blikken lawine.
Zelfs voor iemand die niet houdt van
musea en kerken vol schilderijen, is het
de moeite waard om naar Venetië te
gaan.
Geurt Brinkgreve
BIJ DE VOORPLAAT
Foto omslag: De Augustinuskerk aan
de Oude Gracht te Utrecht een ty
pisch bouwwerk in de oude bin
nenstad.
foto: Bureau Voorlichting - Utrecht i
