Restauratienieuws
Het stuwmeer
Om te voorkomen, dat een ontoelaat
baar stuwmeer van aanvragen tot
restauratie zal ontstaan, aldus Staats
secretaris Vonhoff, is tot 1975 een
stop toegepast. De verontrusting
daarover in den lande en in de
Tweede Kamer heeft deze rampzalige
maatregel niet kunnen wijzigen. De
vrees geuit door de Kamerleden De
Gaay Fortman en Egas, Van Leyen-
horst. Jongeling, Van Dijk, dat o.m.
instorting en verdwijnen van waarde
volle panden hiervan het gevolg zal
zijn, wordt nu wel allerwegen bewaar
heid als men de berichten hierover uit
den lande verneemt.
Bij de ingebruikneming van de ge
restaureerde hervormde kerk te Slo
ten (Fr.) moest ir. P. van Dun opmer
ken, dat de situatie catastrofaal dreigt
te worden, indien er geen andere
wegen worden ingeslagen betekent
dit, dat over enige tijd ons bestand
aan historische gebouwen in één ge
neratie sterk teruggebracht zal wor
den, terwijl er van de vele mooie,
oude stads- en dorpsgezichten nog
maar weinig te behouden zal zijn. Dit
betekent tevens het achteruitgaan
van het woonklimaat, om niet te spre
ken over de afneming van werkgele
genheid in de restauratiesector. Het
is een uiterst somber en triest beeld.
In Doesburg staan zo'n goede 150
panden op de monumentenlijst. Hier
nu eens een stad, waar de bloeitijd
niet in de 17de, maar in de 16de
eeuw lag. Een stad, waarvan de
restauratie een geheel afwijkend
beeld zou geven van de in Nederland
zo vertrouwde vormen schoonheid
van de 17de eeuw. Doesburg heeft al
veel schoons te tonen, want men
heeft er waarlijk niet stil gezeten,
maar wét staat er niet te wachten! En
men wil wel in Doesburg. Men zou
zelfs de restauratie grootscheeps wil
len aanvatten, maar Doesburg zit in
het „stuwmeer" en intussen verkrot
een deel van de in wezen zo stoere
en zeldzame 16de-eeuwse gebouwen,
die deze Hanzestad zo kenmerken.
In Hoorn, ook zo'n stad waar de
intense kracht van het oude en stijl
volle karakter nog steeds over
heersend is, heeft men in de afgelo
pen jaren in het Havenkwartier deer
lijk gesloopt, omdat de ene na de
andere woning van ellende in elkaar
zakte. Kijk eens naar het West en de
Italiaanse zeedijk met zijn vele open
plekken. „Dit was eens een gezochte
straat voor neringdoenden en burgers
en thans een der meest verwaar
loosde en verarmde gedeelten van de
stad", aldus leest men in „De Neder
landse monumenten van geschiede
nis en kunst". In het Havenkwartier is
de restauratie zelfs dwingende nood
zaak, omdat dit de pijler is, waar het
gehele saneringsplan voor deze wijk
op gegrondvest is.
In Woudrichem is het niet anders.
De aanpak van dit door de Bond
Heemschut geadopteerde stadje
loopt goed, maar als de overheid haar
aandeel hierin in het stuwmeer zou
onderbrengen, kunnen de gevolgen
daarvan op de ontwikkeling van dit
initiatief niet uitblijven. Particuliere
initiatieven zijn uitermate belangrijk,
zoals de tal van Maatschappijen tot
Stadsherstel leren. En de overheid
weet dit maar al te wel. Ook Hoorn
heeft nu zijn Stadsherstel Havenkwar
tier, dat op aandrang van Oud-Hoorn
tot stand kwam. Enkhuizen is gevolgd
met een Stadsherstel. Enkhuizen. Wij
vermeldden enkele voorbeelden, zij
zijn met honderden andere uit te
breiden. Er is geen sprake van „voor
komen dat er een ontoelaatbaar
stuwmeer komt". Het is er al lang.
Het betekent niet anders dan de kop
in het zand steken, als men dit wil
ontkennen. Het getij is uitermate
gunstig om op grote schaal te restau
reren, herstellen, opknappen, renove
ren. Er is immers nog altijd woning
nood, het publiek wil karaktervol wo
nen, velen zijn bereid hun bijdrage in
de restauratiekosten te leveren, archi
tecten lopen naar werk te zoeken, in
de bouwvakken zelf snakt men naar
goed werk.
Er moet thans maar eens een ont
wikkelingsfonds voor de stads-.
Sloten. Ned. Herv. Kerk
dorpskernen en boerderijen ko
men, zodat deze jarenlang zich
voortslepende en betreurenswaardige
zaak uit het slop komt en
grootscheeps en vaardig wordt aan
gevat. Hier gaan belangen samen van
de huisvesting, het leefklimaat, de
aantrekkelijkheid van stad, dorp en
landschap, de werkgelegenheid om
van de schoonheid van het land in het
algemeen en de betekenis voor de
recreatie maar te zwijgen.
Nijmegen
Nijmegen bijvoorbeeld zou op grote
schaal restauratiewerkzaamheden wil
len aanpakken: het Waaggebouw, de
Chirurgijnskamer, de Latijnse school
(voortzetting restauratie), het vijfde
Kanunnikenhuis, afmaken van de
