Gevelstenen II
166 kolommen waren vóór de restauratie
eveneens zandsteenkleurig geschil
derd, waardoor ze weinig meespeel
den in de architectuur. Momenteel
zijn ze wit gekleurd waardoor ze
zich wat losmaken van de binnen
bouw en een extra speels element in
het gehele parkcomplex geven.
Op de kolommen rust een rijk be
werkte lijst, het zogenaamde fries,
bewerkt volgens de klassiek-ro-
meinse ornamentleer n.l. met trigly-
pheri en guttae.
Tenslotte is het geheel afgedekt
door een groot overstekend dak met
een tentvormig houten dak, dat oor
spronkelijk met geschilderd zeildoek
was afgedekt, maar dat in onze tijd
door een modern dakleer met inge-
strooide leislag is vervangen. Als
bekroning is er een bijzonder fraaie
opengewerkte peervormige bekro
ning aangebracht, waarop koperver-
gulde bloembladeren met een rode
knop, waaruit een piek omhoog
steekt.
De hoge toegangsstoep moest ge
heel vernieuwd worden, waarbij de
midden 19e eeuwse diagonaals-ge-
wijs aangebrachte gele en zwarte
tegeltjes moesten vervallen, wegens
de zeer slechte staat en de geringe
financiële middelen.
De stoep is nu uitgevoerd in rode
baksteen, het betegelde verbindings
pad tussen trap en woonhuis is ge-
Tuinkoepel te Ommen met rietdak, thans in ge
bruik als kiosk.
handhaafd en hersteld.
De binnenzijde van het koepeltje is
eenvoudig uitgevoerd. Tussen de ra
men zitten smalle hoge kastjes voor
serviesgoed, pijpen en misschien
jachtgeweren.
Het plafond heeft een fraai gedrukte
bolvorm en is uitgevoerd in wit pleis
terwerk op riet. In de houten kap
vond men op de „makelaar" (mid
denstijl) in wit krijt geschreven: A. Ai-
kens 1878.
Op een los plankje achter de lambri
sering in de koepel stond met zwart
potlood geschreven:
Tjado Tonjes de Wallen
den 5 august 1831.
Bestrating van het z.g. grotje van de tuinkoepel
te Winschoten. Restauratie en foto van de schrij
ver.
Na het voorzichtig opsnoeien en uit
dunnen van het omringende ge
boomte is dan dit curieuze monu
mentje van geschiedenis en bouw
kunst vanuit de Oude Werfslaan
weer voor alle bezoekers te bewon
deren.
Groningen, P. L. de Vrieze, arch.
b.n.a.
Noot van de redactie: op de omslag
van Heemschut 4 heeft de N. V. Wou
denberg een tuinkoepel „te Wasse
naar" doen zien. Deze koepel staat
echter in Winschoten.
In ons jubileumnummer sprak J. R.
Schiltmeyer er zijn vrees over uit,
dat de gevelsteen in het vervallen
pand Haven 77 te Harlingen mét het
pand verloren zou gaan.
De gemeentesecretaris van Harlin
gen berichtte ons, dat onder dagte
kening van 9 september 1970 ver
gunning is verleend om algehele
restauratie van de gevel te doen
plaatsvinden. Met de restauratie
werkzaamheden is inmiddels aange
vangen.
De auteur geeft in zijn artikel de in
druk, alsof er niets gebeurt op het
gebied der gevelstenen. In dit ver
band zij gewezen op de commissie
voor gevelstenen en bouwfragmen-
ten van het Koninklijk Oudheidkun
dig Genootschap, die hoewel sinds
1927 bestaand, helaas te weinig
naar buiten treedt om algemene be
kendheid te genieten. Tevens zij ge
wezen op de Rijksdienst voor de
Monumentenzorg en diverse ge
meentelijke monumentenbureaus die
zich terdege met deze zaken bezig
houden. Ook in Harlingen bleek de
zaak in goede handen.
Intussen verscheen van zijn hand bij
uitgeverij Minerva te Amsterdam het
boek „De gevelstenen spreken", een
werk dat vooral zijn verdienste heeft
wegens het grote aantal van niet
minder dan 275 afbeeldingen van
gevelstenen. Het is in de handel
voor f 14,50.
