1 Hmthamersiraat 118 stelling tot de beide andere tekens, vindt men hier een overdaad aan ruimte en materiaal die schijnbaar nutte loos is, maar juist daardoor wijst op het hogere in het menselijke gedrag dat zich economisch niet in cijfers laat vangen. Deze in steen gevatte gedachte vindt zijn voltooiing in het feit dat de kerk de dominant is gewor den van het silhouet van de stad. De stad is daardoor reeds van veraf herkenbaar. Oorspronkelijk hadden de hiervoor geschetste gedach ten ter plaatse van de Parade gestalte gekregen in de bouw van het Groot Bagijnhof. Na het verval hiervan is de wenselijkheid van een ruimte voor het houden van mi litaire oefeningen (mogelijk onbewust) aangegrepen om het plein aan te leggen, waaraan in het stadsplan als kunstwerk behoefte was. De militaire oefeningen werden tot dan toe op de Markt gehouden, waar ze steeds meer overlast bezorgden aan de burgerij. Ontstaan in het midden van de 18de eeuw, draagt het plein alle kenmerken van die tijd. Er werd daarbij niet al leen een begin gemaakt met de beplanting, maar ook PARADE SN OMGEVING TE '5-HERTOQEN B.OSCh ioestconcJ na. te/Cs 2 Toreast raat 5 Ververstraat 4- Ttperitraat 5 kerkstraat 6> Ch oorJtraat 7 TrTm'ket't straat D i i 1*^ A -- 7 coesianH voor Lange Putstraat met de aanpassing van de architectuur van de bebou wing. Pas honderd jaar later wordt het plein voltooid door het verplaatsen van de plebanie naar de rechtge trokken hoek van de Choorstraat en het planten van bo men op de vrijgekomen grond langs de kerk. De volledig door rijzige lindenbomen omsloten ruimte versterkt het hiervoor omschreven karakter. In het hart van de stenen stad is men hier geheel omringd door de natuur, waardoor men tot rust komt en boven het alle daagse wordt uitgeheven. Daarnaast is het plein duide lijk gericht op het erbij behorende teken: de St.-Jan. Schijnbaar moeiteloos is de beplanting zó aangelegd dat de zwakheden van het gebouw worden bemanteld en de compositie van de architectuur versterkt. De beslotenheid, waar iedere gotische kerk om vraagt, wordt bereikt door de rij bomen langs de kerk. Ook valt hierdoor op een afstand de te geringe hoogte van het gebouw niet op, doordat de contouren worden vervaagd en verzacht door de ervoor staande bomen. Tijdens de bouw is de kerk wel uitgebreid in oostelijke richting, terwijl de ooit overwogen westelijke uitbreidiqg nooit tot stand is gekomen. Daardoor schuift het gebouw als het ware in oostelijke richting van het plein weg. Wie de Parade kent van vóór 1965 kan zich realiseren hoe knap dit optische effect werd gecorrigeerd door de oor spronkelijke beplanting.

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 1971 | | pagina 22