1 Hmthamersiraat
118 stelling tot de beide andere tekens, vindt men hier een
overdaad aan ruimte en materiaal die schijnbaar nutte
loos is, maar juist daardoor wijst op het hogere in het
menselijke gedrag dat zich economisch niet in cijfers
laat vangen. Deze in steen gevatte gedachte vindt zijn
voltooiing in het feit dat de kerk de dominant is gewor
den van het silhouet van de stad. De stad is daardoor
reeds van veraf herkenbaar.
Oorspronkelijk hadden de hiervoor geschetste gedach
ten ter plaatse van de Parade gestalte gekregen in de
bouw van het Groot Bagijnhof. Na het verval hiervan is
de wenselijkheid van een ruimte voor het houden van mi
litaire oefeningen (mogelijk onbewust) aangegrepen om
het plein aan te leggen, waaraan in het stadsplan als
kunstwerk behoefte was. De militaire oefeningen werden
tot dan toe op de Markt gehouden, waar ze steeds meer
overlast bezorgden aan de burgerij.
Ontstaan in het midden van de 18de eeuw, draagt het
plein alle kenmerken van die tijd. Er werd daarbij niet al
leen een begin gemaakt met de beplanting, maar ook
PARADE SN OMGEVING TE '5-HERTOQEN B.OSCh
ioestconcJ na. te/Cs
2 Toreast raat
5 Ververstraat
4- Ttperitraat
5 kerkstraat
6> Ch oorJtraat
7 TrTm'ket't straat
D i i 1*^ A
-- 7
coesianH voor Lange Putstraat
met de aanpassing van de architectuur van de bebou
wing. Pas honderd jaar later wordt het plein voltooid
door het verplaatsen van de plebanie naar de rechtge
trokken hoek van de Choorstraat en het planten van bo
men op de vrijgekomen grond langs de kerk.
De volledig door rijzige lindenbomen omsloten ruimte
versterkt het hiervoor omschreven karakter. In het hart
van de stenen stad is men hier geheel omringd door de
natuur, waardoor men tot rust komt en boven het alle
daagse wordt uitgeheven. Daarnaast is het plein duide
lijk gericht op het erbij behorende teken: de St.-Jan.
Schijnbaar moeiteloos is de beplanting zó aangelegd
dat de zwakheden van het gebouw worden bemanteld
en de compositie van de architectuur versterkt.
De beslotenheid, waar iedere gotische kerk om vraagt,
wordt bereikt door de rij bomen langs de kerk. Ook valt
hierdoor op een afstand de te geringe hoogte van het
gebouw niet op, doordat de contouren worden vervaagd
en verzacht door de ervoor staande bomen.
Tijdens de bouw is de kerk wel uitgebreid in oostelijke
richting, terwijl de ooit overwogen westelijke uitbreidiqg
nooit tot stand is gekomen. Daardoor schuift het gebouw
als het ware in oostelijke richting van het plein weg. Wie
de Parade kent van vóór 1965 kan zich realiseren hoe
knap dit optische effect werd gecorrigeerd door de oor
spronkelijke beplanting.