SlpHiUPPVsr d.g. co/\es Cl
Én -Hm»'*r m
HEEMSCHUT
Was deze periode in Woudrichem voor Jacoba een
tijd van pracht en praal, de tweede maal zou "zij
als vluchtelinge hier tijdelijk onderdak vinden.
Het oudste huis van Woudrichem heet nog steeds
„het huis van Jacoba van Beieren" en het is vol
gens onderzoekers inderdaad een deel geweest
van het complex, dat eertijds op de hoek van de
Kerkstraat en de Molenstraat stond en waarvan
de monumentale hoftoren met de eraan gebouwde
vismarkt in 1852 is afgebroken.
De laatste heer van Altena en Woudrichem, Graaf
van Hoorne, werd gelijktijdig met Graaf van Egmond
op bevel van Alva te Brussel gevangen genomen.
De beide graven lieten hun leven op het schavot.
De weduwe van Graaf van Hoorne werd later her
steld in het rechtmatig bezit van een deel zijner
indertijd verbeurd verklaarde goederen, waaronder
Altena.
In 1590 droeg zij haar rechten op de stad
Woudrichem en het land van Altena voor de som
van negentigduizend gulden over aan de Staten
van Holland, een overdracht welke voor Woud
richem van vérstrekkende betekenis is geweest.
De geschiedenis van steden en vestingen wordt
meestal gekenmerkt door oorlogen en bezettingen,
het is met Woudrichem niet anders geweest.
Helaas viel de stad in Spaanse handen; men had
verzuimd tijdig maatregelen te treffen en Re-
quesens' veldheer Vitelli had gemakkelijk spel.
Toch is de bezetting niet van lange duur geweest.
Enkele jaren later was Woudrichem weer Staats.
Nog twee maal probeerde men van Spaanse zijde
de veste te hernemen, maar nu was men beter
voorbereid. Zowel in 1589 als in 1599 werden de
aanslagen tijdig verijdeld.
Indirekt werd Woudrichem in 1813 nogmaals in
de krijg betrokken. Ofschoon de Fransen de stad
reeds hadden verlaten hielden zij stand in het
tegenover gelegen Gorkum.
De geallieerden bestookten vanuit de, tussen
Woudrichem en het Sleeuwijkse veer gelegen,
batterijen de stad, welk vuur natuurlijk niet onbe
antwoord bleef. De Gorkumse kogels richtten ook
in de stad Woudrichem aanzienlijke schade aan.
Rekent men daarbij nog, dat gedurende de gehele
winter een zeer grote legermacht was ingekwar
tierd, dan begrijpt men hoe de overgave van
Gorkum als een bevrijding werd begroet.
In 1815 werd Woudrichem, dat sinds 1590 een
grensstad van Holland was geweest, bij de nu
gevormde provincie Noord-Brabant gevoegd.
De recente ontwikkeling ten aanzien van de samen
voeging van gemeenten bracht ook Woudrichem in
het nieuws. De dreigende inkapseling in een groter
De Graaf van Horne, Heer ven Woudrichem. Atlas Van Stolk 428
geheel waarbij het verlies van de zelfstandigheid
minder belangstelling voor behoud en restauratie
van de monumenten in dat zo karaktervolle stadje
met zich mee zou kunnen brengen, is voor het
bestuur van de Bond Heemschut aanleiding ge
weest aan gemeente en provincie en regering
voorstellen te doen tot een zodanige herindeling
te komen, dat betere waarborgen geboden zouden
worden voor het door ons ingenomen standpunt.
Gemeente en provincie sloten zich na breed beraad
bij ons standpunt aan. Wij vertrouwen dat ook de
Minister van Binnenlandse Zaken dit zal doen.
v. E.
