Het Joost Frans van der Lindenhofje, of Remonstrantenpoort
is na de sanering van de Bouwenlouwensteeg, open en bloot
aan de Grevenstraat komen te liggen. I-Iet vormt een welkome
onderbreking in de eenvormige rij vooroorlogse huizen.
moderne bejaardenzorg. De ligging is meestal centraal,
terwijl door de beslotenheid van de bouw de gewenste
rust gehandhaafd blijft, ook de beschikbare ruimte is
veelal ideaal. Dat echter aan vele hofjes heel wat zal
moeten worden gedaan spreekt van zelf. Zal men in de
naaste toekomst blijvend bejaarden in de hofjes willen
huisvesten, dan zal aan eisen als goede, zo mogelijk cen
trale, verwarming, voldoende licht en lucht, uitstekend
sanitair, goede kookruimte, aangepaste trap enz., moe
ten worden voldaan. Dit zal hoge kosten met zich mee
brengen. Maar iedere gemeentelijke sociale dienst weet,
dat het veel goedkoper is een huisje voor een bejaarde
grondig te laten opknappen, dan deze bejaarde in een
bejaardenflat of bejaardencentrum te plaatsen, met als
gevolg een maandelijkse bijstand om de bejaarde in
staat te stellen de hoge en nog steeds stijgende huur- of
verpleegprijs te kunnen betalen. Gezien het grote aantal
bejaarden en de onafzienbare wachtlijsten voor de be
jaardenhuizen is het thans de tijd, een nauwkeurig on
derzoek in te stellen naar de staat en de hoeveelheid
van voor bejaarden geschikte huisjes, waarin dus ook
de hofjes betrokken dienen te worden, welke thans of na
herstel, voor bejaarden geschikt zijn. Men begrijpt, dat
besturen, kerkgenootschappen en verdere belanghebben
den zich hiertoe grondig dienen te informeren over
subsidies, mogelijkheden van bijstand, mogelijkheden
van het optrekken van de huren tot een „normale"
hoogte, waarbij direct gewezen moet worden op de
mogelijkheden van bijstand bij huren boven een bepaald
minimum, rechtskundige verplichtingen aan de stich
tingsakten, enz. Een intensief contact tussen de beheer
ders onderling en met de gemeentelijke sociale diensten,
monumentenzorg, vertegenwoordigers van de plaatse
lijke bejaardenzorg, rechtskundige adviseurs, vertegen
woordigers bouw- en woningtoezicht, diverse vormen
van maatschappelijk werk enz., is hiertoe van vitaal
belang.
Leidse Hojjes
In Leiden is hiertoe de Stichting Leidse Hofjes opge
richt, met als doel o.a. het bevorderen van de instand
houding als woongelegenheid van de Leidse hofjes. Deze
stichting tracht door nauw contact met de diverse regen
tencolleges, alsmede tal van instellingen en deskundigen
inlichtingen te verzamelen en ervaringen uit te wisselen,
die voor de hofjes van belang zijn, waarbij vooropgesteld
moet worden, dat de hofjesbesturen uiteraard geheel
hun zelfstandigheid behouden. Een dergelijk voorbeeld
van een samenbundeling van krachten zou wellicht in
andere plaatsen navolging verdienen.
Een ideale oplossing voor deze vorm van bejaardenzorg
zou zijn bereikt, indien in daarvoor in aanmerking
komende plaatsen, een samenspel tussen bejaardencen
tra, tehuizen voor chronisch zieke bejaarden, gereatri-
sche afdelingen in ziekenhuizen, dienstenverleningscen
tra, particuliere hulpverleningsdiensten, diaconieën,
hofjes, aangepaste bejaardenwoningen en elders wonen
de bejaarden zou kunnen worden bereikt. Waarbij de
stad in wijken zou kunnen worden verdeeld. Als centraal
punt voor zo'n wijk zou dan een bejaardenhuis of ver
zorgingscentra of een dergelijke dienst kunnen worden
aangewezen, waar hofjesbewoners en andere zelfstandig
wonende bejaarden op terug zouden kunnen vallen wat
betreft voeding en verzorging bij ziekte, tijdelijke op
name indien nodig, telefonisch contact bij wijze van
voorzorg, periodieke controle door een arts of verpleeg
ster, enz. enz. Hierdoor bereikt men, dat vele bejaarden
een gevoel van veiligheid en geborgenheid krijgen en
veel langer zelfstandig kunnen en willen blijven, waar
door de wachtlijsten voor de diverse huizen en instellin
gen overzichtelijker worden, hetgeen weer opname in
een tehuis of bejaardencentrum indien nodig of gewenst
op veel kortere termijn mogelijk maakt, wat opnieuw
een zekerheid is voor de zelfstandig wonende bejaarden.
Dat bovendien deze oplossing voor alle betrokken in
stanties verreweg het goedkoopste is, begrijpt een ieder,
die bij welke vorm van bejaardenzorg dan ook, betrok
ken is.
Reden te over om met kracht te streven naar een ver
antwoord voortbestaan van onze hofjes. Oasen van rust
in het steeds drukker wordend stadsleven. Vaak staal
tjes van praktische en goede architectuur. Intens ver-
bonden met de geschiedenis van menige stad. Uniek in
deze vorm. Wat vorm en indeling betreft volkomen
passend in de structuur van de moderne bejaardenzorg.
R. J. SPRUIT
Enige literatuur over hofjes:
o GraswinckelJhr. Dr. D. P. M.: De Nederlandsche Hofjes
Heemschutserie deel 28Amsterdam.
9 Kurtz, Dr. G. IIHaarlemse Hofjes, Haarlem 1951.
9 Spruit, R. De Leidse Hofjes, Leiden 1969.
132