VERDRADING EN VERBLIK
Aktiegroep Jordaad
34
waarschijnlijk een funktie zullen krijgen als parkeer
terrein.
Heemschut schreef verder: „Resumerende menen wij
te moeten opmerken, dat de eisen, die volgens de
ontwerpers van het schetsplan aan een gezonde woon
wijk gesteld moeten worden en de procedure die nodig
is om deze eisen te realiseren, onverenigbaar zijn met
de wens het karakter van de Jordaan zoveel mogelijk
te handhaven.
Indien uw Raad de in de aanhef van deze brief ge
noemde uitgangspunten onderschrijft, dan menen wij,
dat het aanbeveling verdient dezelfde werkwijze te
volgen als volgens uw besluit thans voor het Nieuw-
marktgebied wordt toegepast, namelijk om aan één of
meer onafhankelijke stedebouwkundigen de vraag voor
te leggen of zij wel de mogelijkheid aanwezig achten
om het karakter van de Jordaan te handhaven in een
goede woonwijk.
In afwachting van een aldus voor te bereiden nieuw
schetsplan dienen op korte termijn maatregelen te
worden getroffen om het verval in de Jordaan te
stuiten. Dit kan geschieden zonder grote ingrepen in
de stedebouwkundige struktuur; voor een fraktie van
de kosten, die het plan van de afdeling Stadsontwikke
ling alleen reeds aan verkeerswegen zou vergen, kan
de restauratie, c.q. herbouw worden gestimuleerd van
honderden bouwvallige of gesloopte panden.
We zijn ervan overtuigd, dat vele eigenaars in de
Jordaan bereid zullen zijn hun panden te herstellen,
zodra zij de redelijke zekerheid hebben, dat dit door
het gemeentebestuur gewaardeerd, en waar nodig, door
subsidies mogelijk gemaakt wordt.
De bekendheid, die de Jordaan tot ver buiten Amster
dam geniet, kan dan een stuwkracht worden voor de
herleving".
Inmiddels is een aktie groep „Jordaad" ontstaan, waar.
in diverse Jordaanbewoners en kenners zitting hebben.
„Jordaad" heeft de bedoeling de bewoners voor te
lichten omtrent de uiteindelijke vorm van de Jordaan
na verwezenlijking van dit sanerings-schetsplan.
Tenslotte hebben slechts 500 bewoners tot nu toe
gereageerd op de via het wijkcentrum (gemeentelijke
instelling) te organiseren „inspraak"-avonden.
„Jordaad" voert een handtekeningenaktie, organiseert
een Jordaandaad-tentoonstelling in De Posthoorn aan
de Haarlemmer Houttuinen, welke in april gereed
zal zijn en heeft inmiddels een adres aan de Gemeente
raad gezonden. Affiches zijn vervaardigd, waarop
de Jordaan in oude en „nieuwe" gedaante in kaart
is gebracht.
Een sociologisch onderzoek onder de bewoners is
ontworpen, dat echter niet mogelijk is zonder finan
ciële steun.
Handtekeningenlijsten en affiches zijn verkrijgbaar bij
het sekretariaat in De Posthoorn en bij Herman
Buijtenhuijs, Nieuwe Leliestraat 43.
d. S. R.
Eigenlijk is het verbijsterend, hemeltergend, ten hemel
schreiend (ik weet er geen woorden voor, die fel
genoeg zijn) wat er nog altijd met stadsbeeld
en landschap geschiedt. Nog altijd. Heemschut,
Natuurmonumenten, andere strevingen in deze geest
hebben steeds meer voet aan de grond gekregen,
steeds meer invloed op de publieke opinie en op de
overheid van dorp en stad, van provincie en land.
Nog lang niet voldoende. Maar toch wel in verblij
dend toenemende mate. Steeds meer mensen gaan
inzien, dat het hier niet om hobby's van verdwaas
den, stokpaarden van conservatievelingen gaat maar
om wezenlijke waarden van schoonheid, van ruimte,
van cultuur, van lichamelijke en geestelijke volks
gezondheid, ja om mede de hoogste waarden, de
allerhoogste waarden. Voor de godsdienstige mens
ook in religieus opzicht om respect voor de Schep
ping en voor het werk der eeuwen van de schepse
len. Om wat naar een woord van Jack London Gods
eigen lancl heet. En om wat mensen van en in dat
land vaak aan moois en edels en verrukkelijks heb
ben gemaakt, gewrocht.
Ik zet lelijke woorden als titel boven dit stuk, boven
deze cri-de-coeur. Nare on-hollandse woorden. Maar
hoe kun je naargeestige dingen mooie namen ge
ven? Voor lelijke zaken ook lelijke woorden!
Verdrading en verblikking. Eerst dan maar de nog
steeds (helaas en ongelofelijk!) toenemende verdra
ding van het landschap. De palenpest met een an
der afschuwelijk woord voor een afschuwelijke zaak.
In afgelopen decennia moesten we er vaak in het
klein tegen strijden en we deden het vaak met groot
succes. Nu gaat het om veel groter, massiever, in
grijpender zaken. Om veel forser schendingen door
sterkere machten veroorzaakt. En het lijkt wel of
we machteloos staan. Ik herinner me dat Giethoorn,
mijn geboortedorp, toen de „electra" er kwam korte
tijd door palen en draden werd bedorven. Het heet
te toen nog met een romantische naam „sprookjes
dorp". Was het toen ook, nu is er, in de zomer in
elk geval, weinig meer van over: lawaai en plastic
en benzinestank domineren. Maar de draden en
palen werden al gauw verwijderd: dat kon hier niet.
Toen ik in de dertiger jaren in Harlingen woonde,
een der schilderachtigste steden van ons land, een
verrukking aan de Noorderhaven bijvoorbeeld, was
menig punt door electrische draden en radiocen
trale-leidingen en -palen ontsierd. Al lang opge- i
ruimd. Daarvoor in Hindeloopen wonend, (ook een
juweeltje om het maar ouderwets te zeggen) irriteer
den ook daar leidingen die er niet hoorden en ge
lukkig verwijderd werden. Enkele voorbeelden uit
vele.
Maar nu. De weidse ruimte van Friesland, de pro
vincie die daaraan voor een zeer belangrijk deel
