Glorieus herstel van Zoutsloot te Harlingen
=55!
8
Harlingen, de aantrekkelijkste, sfeervolle Friese zee
haven heeft vanwege zijn vele waardevolle monu
menten vanouds de intense belangstelling van Heem
schut gehad. Stad van zeevaart en industrie, stad van
de admiraliteit en de Groenlandse Compagnie, van
Caspar de Robles en de waterstanden: levende stad
van grote historische schoonheid.
Al van 1949 dateren de eerste besprekingen van Har
lingen met Heemschut inzake de Zoutsloot. Er was
sprake van demping.
Geen wonder, met verrotte walmuren, stinkend water
en gewriemel van ratten. Maar toch, voor wie het zien
wilde en kon, een gracht met veel allure, vervallen en
vergane allure; maar verloren? Het leek zo.
Verkommerde kleine huizen, vervallen walmuren, die
trekken ratten aan, zei een deel der bevolking. „U
vergist zich", zei Rijksbouwmeester, ir. Vegter, „de
etensresten, die u er neer gooit trekken ratten". „Niet
dempen en afbreken, maar verbeteren, restaureren
van de panden", zei mr. Hotke, destijds hoofddirecteur
van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg. En wat
Heemschut's mening was, daar behoeft u niet lang
naar te raden.
In tegenstelling tot gemeentebesturen, die het wel
geloven en het water laten dempen én de verwaarloos
de panden laten slopen, was het Harlinger gemeente
bestuur onder voorzitterschap van burgemeester B.
Nauta bereid zich in te spannen voor restauratie. De
Raad nam zes jaar geleden het kloeke besluit, met
Rijkssteun, de gracht met wallen en straten en brug
gen en verlichting restaureren, ook al hadden 100 in
woners bezwaar gemaakt. Maar met de restauratie
keerde die gezindheid. De ratten verdwenen, een
sfeervolle gracht keerde ook weer. Het restaureren der
panden werd aangemoedigd. De Hein Buisman-
Stichting, in welks bestuur de Bond Heemschut ver
tegenwoordigd is, zowel als particulieren, pakten de
restauratie met kracht aan. Voor wie de vervallen
Zoutsloot kenden, is het alsof deze met een toverstaf
is aangeraakt.
Zelfs de lantaarnen, eenmaal „tot sieraad van de stad
en de verlichting tot algemeen nut van alle inge
zetenen" kwamen weer, al was er ditmaal geen „kom
missie tot besoignes der lantaarnen" en al werden ze
Harlingen. Hoven:
Zoutsloot vóór de re
stauratie. Hiernaast:
Brug over de Zout
sloot na de restau
ratie.
