van door haar te brengen offers, niet tot sloping over
te gaan, maar tot reconstructie van de oude stins. Wel
zal het ingericht worden voor de uitoefening van het
bankbedrijf. Weer, Heemschut heeft niet zelf geres
taureerd, maar het ziet met voldoening terug op zijn
aandeel in een aktie, die tot het behoud van een zo
belangrijk monument leidt.
Wie Heemschut regelmatig gelezen heeft, kent de
jarenlang lopende zaak om het behoud van Huis
Sevenaer met zijn grond. Het is tot een principe-zaak,
tot een test-case geworden en heeft de gemoederen
over en weer hevig in beroering gebracht. Helaas is
dit niet het minst het gevolg van de omstandigheid,
dat in Nederland vele kastelen teloor zijn gegaan of
tot vergane glorie zijn vervallen, zelfs verpauperd of
gesloopt zijn, omdat door allerlei oorzaken de grond
rondom het kasteel en daarmee zijn bestaansmoge
lijkheid ontnomen is. De ene maal is dat de successie,
de andere maal de aanslagen op het terrein ten be
hoeve van gemeentelijke uitbreidingen, enz. In Zeve
naar was het laatste het geval. In vijftien jaar tijd
zijn nu zes processen gevoerd, waarbij helaas van de
zijde van de gemeente middelen zijn toegepast, die,
eufemistisch uitgedrukt, vreemd kunnen heten.
De eigenaar vond begrip en steun bij de Bond Heem
schut, maar ook bij de A.N.W.B. De jongste beslis
sing van de Kroon is ten gunste van Huis Sevenaer.
De 64 ha weide- en akkergrond behoeft niet te worden
afgestaan voor de ontwikkeling van nieuwe industrie
terreinen De emoties zijn hoog opgelaaid en wat Heem
schut en A.N.W.B. aldaar in de schoenen wordt ge
schoven, liegt er niet om. Een landelijke krant, die
er een verslaggever heen zond, schreef zelfs over „een
schare slimme adviseurs, die bezig zijn de ontwikke
ling van een hele streek ernstig te belemmeren". De
bekrompenheid van deze uitspraak wordt duidelijk
weersproken in de Kroonuitspraken, daarom meent
Heemschut terzake in het algemeen belang zijn bij
drage te hebben verleend aan een rechtvaardige zaak.
In Nijmegen heeft Heemschut weer zijn gewicht in
de schaal gelegd tot de restauratie van de zogenaamde
Kanunnikenhuisjes. De voltooiing daarvan staat in
de zomer van 1970 te verwachten. Toch stonden wij
daar enkele jaren geleden nog met een groep deskun
digen voor en werd restauratie een onhaalbare kaart
genoemd.
's-Hertogenbosch is een stad, waar Heemschut vele
bemoeienissen mee heeft gehad. Een daarvan zij in
extra herinnering gebracht. Onze leden van 1956
kunnen zich misschien nog herinneren, hoe wij in het
decembernummer schreven: „Aan1 de noordoostelijke
wand van dé Bossche Markt stonden'in de middel
eeuwen enige fraaie stenen huizen, zoals Roodenburg,
Leeuwenburg, 't Hof van Vladeracken, de Moriaen.
Zij vielen alle de sloper ten offer, behalve de Moriaen,
vermoedelijk daterend uit de 13de eeuw. Een huis
met een rijke geschiedenis en met verwonderlijk veel
De Moriaen te 's-Hertogenbosch die behouden en gerestaureerd
werd.
reminiscenties aan de middeleeuwse bouw. Het zou
ons niet verbazen, als het 't oudste woonhuis uit
Noord-Brabant en één der oudste uit geheel Neder
land was. Burgemeester en Wethouders trekken de
historische waarde in twijfel, noemen het gebouw ver
minkt en vervallen en wensen tot sloping over te gaan,
om de plaats te doen innemen door een modern
zakenpand." De Raad besloot tot sloping.
De Provinciale Commissie voor Stad en Dorp van de
Bond Heemschut nam in overleg met ons bestuur het
initiatief tot het beleggen van een bijeenkomst te
's-Hertogenbosch om de betekenis van De Moriaen
in het kader van de Bossche binnenstad in het open
baar aan de orde te stellen en nodigde het Gemeen
tebestuur daarbij uit. Deze heemschutavond onder
voorzitterschap van Jhr. mr. E. W. J. Weede van
Dijkveld, onze provinciale secretaris, met als sprekers
de heren M. van de Griendt, architect Valk en uw
Heemschutsecretaris werd een krachtig pleidooi voor
behoud, zodat de aanwezige burgemeester opstond en
toezegde, als de Minister sloopvergunning zou wei
geren, en bereid zou blijken aan de restauratie mede
werking te verlenen, het gemeentebestuur loyaal daar
aan zou medewerken. Heemschut zond onverwijld in
die zin een request aan de Minister. Met het gewenste
resultaat.
Op onze Heemschutdag in 's-Hertogenbosch hebben
127
