Sloop
Wat de aspirant-zelfbewoners betreft worden thans
door de vereniging Levend Monument de mogelijk
heden onderzocht om grote panden in horizontale
eigendom te splitsen, zodat enkele mensen samen de
koopsom en de restauratie betalen en dus ook ieder
van zijn belastbaar inkomen een deel van de kosten
kan aftrekken. Dit is dan een variant op de reeds her
haaldelijk door bouwondernemers uitgevoerde restau
raties die horizontaal verkochte flats opleverden. Hoe
wel deze initiatieven alle hun nut hebben door de
vergroting van het particuliere kapitaal dat in restau
ratie van woonhuismonumenten wordt geïnvesteerd,
blijft de deelname beperkt tot mensen die een vrij
groot bedrag kunnen besteden aan het kopen van een
eigen woning. Bovendien komen voor dit doel vooral
huizen op mooi gelegen punten in aanmerking, en niet
de panden die door hun ligging en hun indeling zo
moeilijk exploitabel zijn dat ook de monumenten-
restaurerende instellingen met hun hogere subsidies
aarzelen of zij er aan kunnen beginnen.
Een nieuwe uitbreiding van de financieringsmogelijk
heden wordt thans voorbereid door de stichting
Diogenes. Deze bestaat uit een splitsing tussen de
juridische eigendom van een beperkt aantal bouw
vallige monumenten die in een afzonderlijke rechts
persoon wordt ondergebracht, en de economische
eigendom welke zal berusten bij een groep belang
stellenden die samen het voor deze panden benodigde
niet-gesubsidieerde kapitaal bijeenbrengen. Dit is een
vorm die reeds gebruikt wordt door b.v. accountants
en advocaten die samen een kantoorgebouw hebben
maar ter voorkoming van omslachtige boedelscheidin
gen en transporten bij mutaties onder firmanten de
juridische eigendom in een aparte rechtspersoon onder
brengen, een stichting bijvoorbeeld, waarin zij elk een
gemakkelijk overdraagbaar aandeel bezitten. Toege
past op te restaureren monumenten die niet nood
zakelijkerwijs voor eigen gebruik van de economische
mede-eigenaren bestemd zijn, betekent dit dat de
stichting die juridisch eigenaar van de panden is, voor
de restauratie aanspraak kan maken op het hogere
subsidie-percentage van de monumenten-restaurerende
instellingen, maar dat de deelnemers aan een zodanige
combinatie ieder kunnen profiteren van de fiscale
aftrek, wat er op neerkomt dat zij, afhankelijk van
hun inkomen, van hun bijdrage een kwart tót de helft
via de belasting terugkrijgen. Deze bijdrage of partici
patie is bovendien geen weggegeven geld, het is een
normale investering die na voltooiing van de restau
ratie zijn rente opbrengt. Voor het eerste geval dat
thans voorbereid wordt zal een bedrag van ca 400.000
nodig zijn, te verdelen in participaties van b.v. 2500
die in enkele termijnen naar gelang het werk vordert
gestort moeten worden. Gedurende het werk genieten
de participanten het belastingvoordeel, na afloop krij
gen zij hun aandeel in de opbrengst, na aftrek van
alle lasten en beheerskosten. Het gaat hier om 5 zwaar
bouwvallige panden die ca 12 woningen zullen bevat
ten.
Slaagt deze proef dan zullen er nieuwe combinaties
Het meisje
met zwart haar en kleine tanden
en een licht accent
woonde in Wittenburg
ze had geen stroom en ze had
geen wc ze had een kast
met een gat in de muur
daarnaast woonde haar vriend
en er was zoveel
dat er niet was
de bel deed het niet
en geen papieren
in de straat nog een bakker
maar het huis
en het plat waar ze in de zon lag
en de kast met het gat
en de petroleumlamp
en de balken van het huis
het was een huis van Amsterdam
de gevel als in een boek
en van binnen leven
zo'n huis leeft om je heen
het paste het meisje
als een spijkerbroek
het is gesloopt
als we 's avonds gaan kijken
kunnen we zien
dat de plek
waar het huis heeft gestaan
nog alleen maar leeg is
dat die plek
nog steeds
voor niets wordt gebruikt.
RICHTER ROEGHOLT
Uit: Spiegel van Sem
gevormd worden van panden waarvan het herstel
anders moeilijk van de grond zou komen.
Wil het herstel van de woonhuismonumenten de vaart
krijgen die nodig is om de oude stads- en dorpskernen
hun eigen gezicht te laten behouden, dan moet het
een zaak worden die in brede kringen leeft, en waar
aan van alle kanten, door de overheid en vanuit de
burgerij creatieve bijdragen worden geleverd. Er zullen
nieuwe instellingen nodig zijn die plaatselijk het werk
ter hand nemen, er zal een nauwe samenwerking
tussen reeds bestaande en nieuwe instellingen moeten
komen en er zal een veel ruimere subsidiebasis gelegd
dienen te worden. Veel tijd hebben we niet meer, en
geen geld voor herstel betekent de komst van de
sloper.
G.B.
115
