Opname juni 1969, het Nieuwmarktgebiecl ziel er uit als een
gebombardeerde stad.
het plan-Nieuwmarkt uit 1953 nu niet meer zó zou
worden geschreven. Het plan moet worden herzien,
de oostlijn van de metro moet er door, en het struc
tuurbeeld van de 2de nota-binnenstad geeft als hoofd
bestemming wonen aan en niet meer kantoren en in
dustrie. Ook met deze gegevens kan men echter meer
dere kanten uit. Men kan gebruikmakende van de
aanleg van de metrobuis, daarboven parkeergarages
en een verhoogde weg projecteren, wat tot gevolg heeft
dat de resterende bebouwing langs het tracé toch moet
worden gesloopt om door moderne blokken te worden
vervangen. Men kan verder gaan en stellen dat voor
een aan hedendaagse eisen beantwoordende woonwijk
het terrein te klein is, en dit dan door demping van
de Kromboomssloot dóórtrekken tot aan de Oude
Schans.
Bij al deze varianten en zij zijn ter discussie ge
weest blijft het uitgangspunt dicht bij dat van
1953, de methode analoog aan die welke bij het ont
werpen van een nieuwe stadswijk gebruikelijk is, d.w.z.
men stelt een programma op van verkeersvoorzienin-
gen en bestemmingen, geeft hieraan volgens eigen in
zicht een goede ruimtelijke vorm; en bevordert dat
de realisering zich volgens de vastgestelde kring vol
trekt. Men begint met een blanco papier, binnen de
grenzen van het ontwerpgebied.
De periode van onteigenen en slopen is in deze werk-
Het merkwaardige scheve huis Keizersstraat 21 slaat ontruimd
te wachten op restauratie. Of zullen de slopers het toch nog
-winnen?
wijze een onvermijdelijke voorbereiding tot het eigen
lijke werk; het tot stand brengen van iets nieuws,
waarbij de vraag of dit nieuwe beter is dan het oude,
niet meer ter discussie staat.
De strijd om bet plan-Nieuwmarkt als test-case van
de saneringsmethodiek in de Amsterdamse binnenstad
kan in de jaargangen van ons blad worden nagesla
gen. Van de bezwaarschriften in 1953, tot de verzoe
ken om herziening van het plan in 1959, en het laatste
adres in december 1968. De molen maalde intussen
langzaam door. Het onteigeningsplan werd vastgesteld
voor een beperkter gebied dan volgens het plan moest
worden gesloopt.
Steeds weer is om herziening van het plan gevraagd.
De handtekeningen-actie Amsterdaad gaf er nieuwe
nadruk aan. In februari 1968 stuurden 13 organisa
ties, waaronder Heemschut, Architectura et Amicitia
en de BNA, kring Amsterdam, een telegram aan de
gemeenteraad met het verzoek de slopingen op te
schorten. Tijdens het daarop volgende overleg met de
adressanten is dit verzoek ingewilligd, de machinerie
van ontruimen en slopen kwam allengs tot stilstand.
Onze lezers weten ook dat het voorstel om de herzie
ning van het plan op te dragen aan een bekende
architect buiten het ambtelijk apparaat, n.1. ir. H.
Hertzberger, begeleid door een gemengde commissie
van ambtenaren en vertegenwoordigers van de hierbij
98
