Heemschutberichten
de, gemassificeerde en onpersoonlijke patroon van
onze samenleving. Waaraan wij als speciale wens
voor Eindhoven nog kunnen toevoegen: een contrast
ook met het wat eenzijdig-industriële klimaat van
deze stad. Juist vanwege het algemene fabriekskli-
maat heeft Eindhoven in het centrum iets van tegen
overgesteld en compenserend gehalte nodig.
Kortom, het Eindhovense stadscentrum zou een
oord van' verrukking moeten worden, een blije en
vrolijke binnenstad, een echt menselijke omgeving,
waar schoonheid, behaaglijkheid, gezelligheid en
sfeer van uitgaat en welke in staat is opwekkend en
verfrissend op geest, lichaam en gemoed in te wer
ken. Een centrum met veel groen derhalve, vooral
veel bomen, bloeiende heesters, gras, bloemen
Ook waterpartijen, vijvers, fonteinen, beelden, rust
banken, enzovoort.
Het behoeft beslist geen utopie te zijn, zo'n stad
waarin de natuur op zeer intensieve wijze is gecom
bineerd met alle vereiste en noodzakelijke grootste
delijke voorzieningen. En zeker in Eindhoven niet,
want hier zijn de voorwaarden om dat alles te reali
seren gelukkig nog altijd in de meest gunstige zin
aanwezig. Wie Eindhoven een beetje kent weet dat
hier de Dommel dwars door de stad stroomt. In haar
loop scheert deze rivier bijna vlak langs het centrum.
Dit is een waardevol element, wat prachtig uitgebuit
zou kunnen worden. Een slurf van de Dommel-
groenstrook, en eventueel van de rivier zelf, zou ge
rust tot in het hartje van de binnenstad, tot aan de
centrale Markt, door mogen dringen. Het groen zou
hier en daar in flarden uit kunnen waaieren, ten
einde behulpzaam te zijn bij het min of meer isole
ren en het tot intimiteit brengen van bepaalde aan
trekkelijke hoekjes of van nog bestaande gebouwen
die uit historisch, architectonisch of cultureel oog
punt betekenis hebben. Zulke nog aanwezige situa
ties, zoals bijvoorbeeld het oud-stadhuis Rechte-
straat er een bood en zoals thans nog het Huis Ra-
vensdonck te zien geeft, kunnen immers bijzonder
waardevol zijn ter vermenselijking van de omgeving,
als element van verrassing, of ter voorkoming van
eentonigheid. Het kunnen ware oasen zijn temidden
van de stadsdrukte (Parijs bijvoorbeeld kent er ver
scheidene). En ze laten zich, juist vanwege hun met
de hedendaagse vormen contrasterend karakter, dik
wijls heel dankbaar en op een voor de hand liggende
manier in het nieuwe geheel invoegen. Mits het na
tuurlijk gevoelig en kundig en met veel begrip en
respect wordt gedaan.
De conclusie uit dit alles mag zijn dat er voor het
centrum van de stad Eindhoven een geheel andere
aanpak vereist is. Er zou een plan moeten komen dat
niet alleen op commerciële leest is geschoeid, maar
waarin tegemoet wordt gekomen aan alle functies
die voor de stadsmens belangrijk zijn, dus ook die
van zuiver menselijke aard. Binnen een dergelijk be
stek zal vanzelf voldoende ruimte ontstaan om er
ook Huis Ravensdonck in te integreren.
JAN HENSELMANS, architect.
Wijk bij Duurstede, bebouwing uiterwaarden
Het is acht jaar geleden dat Heemschut bij het ge
meentebestuur en vervolgens in hoger beroep be
zwaar aantekende tegen het plan destijds heette
dat nog een uitbreidingsplan om buiten de Rijn
dijk een insteekhaven en industrieterrein aan te leg
gen. Volgens Heemschut zouden hierdoor het unieke
riviergezicht vanuit de stad en omgekeerd het ge
zicht op de stad met de fraaie walmolen, grondig
worden bedorven. Het deed ons daarom genoegen
van B. en W. bericht te ontvangen dat het desbe
treffende besluit van 1961 thans is ingetrokken.
Westfriesland-Oost, streekplan
Het voorontwerp-streekplan Westfriesland-Oost be
vat richtlijnen voor het handhaven en versterken
van de stadskernfunctie in Hoorn, Enkhuizen en
Medemblik, met behoud van de culturele waarden
van de oude aanleg en bebouwing. Heemschut heeft
hiermede zijn instemming betuigd. Ten aanzien
van de landelijke gemeenten is onze Bond echter van
mening dat er gestreefd zou moeten worden naar een
bebouwing in kleine eenheden van één of twee wo
ningen, en niet naar rijen aaneengebouwde eensge
zinswoningen. In dit verband is ook meer aandacht
voor de daken nodig. Een kap is praktisch even duur
als een goed plat dak, en geeft een belangrijk extra
woongenot. Voor het aspect van stedelijke woonwij
ken en dorpskernen zijn de pannen daken, mits met
een overeenkomstige dakhelling, van grote beteke
nis. Het verdient daarom aanbeveling in de bebou
wingsvoorschriften van bestemmingsplannen be
palingen op te nemen over de wijze van afdekken.
's-Hertogenbosch, Uilenburg-kwartier
Een voor dit doel ingestelde commissie heeft het ge
meentebestuur geadviseerd over de restauratie en
rehabilitatie van het historische Uilenburg-kwartier.
Heemschut heeft in een brief aan B. en W. waarde
ring uitgesproken voor deze methode. Dit rapport
zal uitgewerkt moeten worden in een rechtsgeldig
bestemmingsplan, bij voorkeur versterkt door het
aanwijzen van beschermde stadsgezichten. Dezerzijds
zijn nog enkele suggesties naar voren gebracht met
betrekking tot de te handhaven en de te vernieuwen
bebouwing, de bestemmingen en de inrichting van
het voetgangersgebied. Het betreft hier een belang
rijk historisch stadsdeel dat met zorg tot nieuw
leven moet worden gewekt.
35
