De Petruskerk
te Sloterdijk
Toen de Hervormde Gemeente Amsterdam-West
haar bezitting te Sloterdijk louter uit pastorale over
wegingen wenste at te stoten, werd een „Actiecomié
tot behoud Petruskerk" in het leven geroepen. De
in september 1967 in het kerkgebouw gehouden ten
toonstelling „Oud-Sloterdijk", die ongeveer 6500
bezoekers trok, inspireerde het comité tot een nog
grotere activiteit, hetgeen op 27 mei 1968 resulteerde
in de oprichting van de „Stichting tot behoud van
de Petruskerk en omgeving Oud-Sloterdijk", waarin
ook nict-Hervormden als bestuurslid zitting namen.
Het lag voor de hand, dat de Hervormde Gemeente
Amsterdam-West de jonge Stichting, waarmede zij
vanwege de duidelijke statutaire doelstelling moest
sympathiseren, als eerste gegadigde aan bod zou
laten komen. Dit gebeurde inderdaad ook in een
schrijven van 15 augustus 1968, waarbij de kerkelijke
autoriteiten zich uitdrukkelijk het recht voorbehiel
den aanvullende voorwaarden te stellen voor het
toekomstig gebruik van het kerkgebouw. Redelijker
wijs zou men deze restrictie slechts mogen interpre
teren als een tastbaar bewijs van bezorgdheid bij de
verkoper voor het toekomstige lot van de drie eeu
wen oude Moederkerk van Amsterdam-West, waar
voor men uiteraard begrip zou kunnen opbrengen.
Wel scheen de vraagprijs van 750.000,— op het
eerste gezicht bijzonder hoog, omdat het aangeboden
complex buiten de Petruskerk, welke met pastorie
en consistoriekamer op de Monumentenlijst staat,
slechts enkele huisjes van de Diaconie omvat als
mede een begraafplaats met een mogelijk negatieve
waarde. In Stichtingskring werd dan ook ernstig
aan de mogelijkheid van een rekenkundige onjuist
heid gedacht, totdat de „ontknoping" rauwelijks op
een door het Ministerie van Predikanten van Am
sterdam-West op 6 november 1968 belegde pers
conferentie plaatsvond, waar de woordvoerder zon
der blikken of blozen verklaarde, dat men geen prijs
voor een monument vroeg, doch voor schoon op te
leveren grond. Dit impliceerde, dat men de Stich
ting imaginaire industriegrond a 250,— per vier
kante meter in rekening wilde brengen en daar
nevens nog zeggenschap begeerde over het toekom-
stig gebruik van het bestaande kerkgebouw!
Natuurlijk moet men voorzien hebben, dat de Stich
ting aan dergelijke onredelijke voorwaarden nimmer
zou kunnen en mogen voldoen.
Daarom was dan ook reeds vóór de bewuste pers
conferentie in alle stilte bij de Rijksdienst voor de
Monumentenzorg een sloopvergunning aangevraagd,
om mogelijke speculatiewinst vooral niet te derven.
Naar verluidt zou de verantwoordelijke kerkelijke
instantie reeds einde augustus 1968 een dergelijk
principebesluit hebben genomen.
Het is overigens voor de requestanten spijtig geweest,
dat hun dadendrang in de dagbladpers ontijdig we
reldkundig is gemaakt, want in het weekblad „Her
vormd Amsterdam" pleegt men over dergelijke
zaken angstvallig te zwijgen.
Inmiddels is wel duidelijk geworden, dat gevoelens
van pieteit voor de oude Petruskerk, waarvoor wijlen
ds. J. W. P. Ie Roy in 1943 het thans nog beslaande
Restauratiefonds in het leven riep, bij het Ministerie
van Predikanten van Amsterdam-West volledig ont
breken.
Hopelijk zullen er in Hervormde kringen, zowel in
als buiten Amsterdam, gezaghebbende stemmen op
gaan, om dit verbijsterend materialistisch streven
tijdig af te remmen, zodat over slopen in het geheel
niet meer gesjnoken behoeft te worden en de onder
handelingen over eventuele overdracht van het kerk
gebouw, dat zich in een redelijke staat bevindt, ver
der in een ontspannen sfeer kunnen plaatsvinden.
Mocht dit onverhoopt niet het geval zijn en zal het
tot een officiële uitspraak moeten komen, dan ver
wachten wij, dat de Overheid het monument Petrus
kerk met toebehoren doeltreffend tegen mogelijk
vandalisme zal weten te beschermen.
Tenslotte nog een woord tot U, medeleden van
Heemschut. Het lot dat men op dit ogenblik de
Petruskerk van Sloterdijk heelt toegedacht, kan mo
gelijk ook eens het lot worden van Uw kerk of ander
dierbaar monument, wanneer manipulaties van de
bovengeschetste soort een kans van slagen zouden
hebben en het kwaad der willekeur niet bij de wor
tel zou worden uitgeroeid. Vandaar dat wij op dit
ogenblik Uw steun inroepen voor onze strijd tot
het behoud van Sloterdijk's bedehuis. Onze secre
taris Architect Fercl. B. Jantzen, Admiraal de Ruy-
terweg 152 te Amsterdam-West (tel. 182624) is te
allen tijde bereid U van het benodigde documenta
tiemateriaal te voorzien. En wenst U terstond Uw
giroboek ter hand te nemen, dan bestaat daar even
min bezwaar tegen. Het gironummer van de Stich
ting tot behoud van de Petruskerk te Amsterdam
is: 13500/P8899. U kunt ervan overtuigd zijn, dat
Uw steun in dankbaarheid zal worden aanvaard!
Mr. Dr. J. H. A. RINGELING
27
