Binnensteden
en
Monumenten
in het licht
van de
sociale
wetenschappen
De bovenstaande titel is niet van ons, maar van
Prof. Drs. G. J. van den Berg, die in „Bouw" van
12 oktober en 9 november 1968 over dit onder
werp een beschouwing publiceerde die het Heem
schut-standpunt op verrassende wijze ondersteunt.
Hoe vaak wordt niet de inspanning voor het be
houd van de karakteristieke schoonheid van onze
steden als emotionele onzakelijke doordrijverij ter
zijde geschoven. Wij beseffen terdege dat het geen
romantische heimwee naar het verleden is dat
Heemschut inspireert, maar verantwoordelijkheid
voor de toekomst. Deze overtuiging vindt echter
nog te weinig weerklank. Daarom is het zo belang
rijk dat de problematiek van binnensteden en mo
numenten, die ons al jaren bezighoudt, nu geana
lyseerd wordt volgens de methodiek van de sociale
wetenschappen.
Prof. van den Berg begint met de constatering dat
monumentenzorg en ruimtelijke ordening' activi
teiten zijn die in hun ideeënwereld, hun werkwijze
en hun begrippenstelsels vrij ver uiteen liggen. Om
beide beleidssferen met elkaar in overeenstemming
te brengen introduceert hij het begrip „integrale
aanpak van oude milieu's", waarin besloten ligt
dat „noch bescherming van monumenten, noch
ruimtelijke ordening een doel op zichzelf is, maar
slechts middel tot het bereiken van sociale en eco
nomische doeleinden." Dit houdt in de activering
van grote hoeveelheden kapitaal die in de oude
objecten voor toekomstig gebruik worden geïnves
teerd, daarnaast van de capaciteiten van de daarin
gevestigde personen, alsook van de toenemende
waarde die momumentale gebieden kunnen heb
ben als symbolen en landmerken in het snel gelijk-
vormiger wordende Europa.
In het algemeen onderscheidt Prof. van den Berg
twee tegenovergestelde situaties waarin zich mo
numentale panden en gebieden bevinden, die beide
5
Waar het begrip „city" vandaan komt:
kantoor gebouwen rondom St. Paid's Ca-
thedral, Londen, zondagmiddag.