Uit: „The City in History"
door Lewis Mumford
bedreigd pandje te kopen. Het effect was ver
rassend. Na het een kwam het ander. Nu, zeven
jaar later mag worden gesteld, dat zo men toen
niet hiermee begonnen was, de Winthont in de
Kaaistraat nimmer zou zijn gerestaureerd. Het
leuke erkerwinkeltje, Voorstraat 100, vast en zeker
in verkeerde handen zou zijn gekomen. Hetzelfde
kan worden gezegd van de enkele jaren geleden
zo prachtig gerestaureerde patriotten-sociëteit in
de Koopmanstraat. Kortom, zouden de verdere
punten, die thans in veilig bezit verkeren, hoogst
waarschijnlijk een minder fraaie bestemming heb
ben gekregen.
Met een zekere trots mag hier dan ook naar voren
worden gebracht dat al deze missieposten in Brielle
er het hunne toe hebben bijgedragen de belangstel
ling voor Brielle als monument in breder kring op
te wekken. Met recht kan worden geconstateerd
dat er de laatste jaren hier toch wel wat bereikt is.
Evenwel, de ideële C.V. bleef een particuliere hob
by, aan zekere financiële grenzen gebonden. Van
daar dat er naar een meer zakelijke aanpak moest
worden gestreefd. Deze werd gevonden niet in de
oprichting van een vereniging, noch in die van een
stichting, maar in een naamloze vennootschap.
Toen dit een voldongen feit was geworden en via
de pers deze plannen bekend konden worden ge
maakt werd tevens een geïllustreerde prospectus
met een uittreksel der statuten aan verschillende
particulieren en instellingen verzonden, met daar
bij de uitnodiging om aan het gevraagde kapitaal,
groot 100.000 gulden te willen deelnemen. De
doelstelling werd aldus omschreven:
De vennootschap heeft tot doel werkzaam te zijn
voornamelijk in het belang van de volkshuisvesting
in de gemeente Brielle, in het bijzonder daar, waar
woon- of bedrijfsruimte dreigt verloren te gaan,
waarvan behoud uit hoofde van de historie of
architectuur behouden kan blijven. In de toelich
ting wordt daaraan nog het. volgende toegevoegd:
„Wij streven ernaar ons doel te bereiken o.a. door
aankoop en restauratie van de daarbij in aanmer
king komende en ter beschikking zijnde panden bij
te dragen tot herstel van het oude stadsschoon.
Ofschoon verkoop na restauratie de voorkeur zal
hebben, is eigen exploitatie na herstel niet uitge
sloten".
Dat het de directie (er werd een directeur be
noemd, voorlopig zonder salariëring), ernst is met
haar plannen blijkt wel uit het feit, dat zij bij haar
introductie aan de buitenwereld kon bekend ma
ken dat het eerste pand, Heultje 1, was gekocht.
De andere panden, in een schilderachtig straatje
aan de voet der Sint Catharijnekerk gelegen, wa
ren eerder in vertrouwde handen gekomen. Teza
men met deze eigenaresse zal getracht worden
een serie woninkjes voor alleenstaanden te
creëren, een vervallen buurtje zal weer betekenis
gaan krijgen. Daartoe werd aan een plaatselijke
architect opdracht gegeven.
Het eerste schaap is over de dam. Mogen er velen
volgen! Een en ander zal zeker afhangen van de
mogelijkheden der N.V. Het is gebleken, dat er
van particuliere zijde belangstelling voor bestaat.
Wij hopen echter in dit blad nadere mededelingen
te doen over de verdere gang van zaken. Mochten
er onder de lezers belangstellenden zijn tot deel
name, dan is ondergetekende of de directie van de
Algemene Bank Nederland te Brielle gaarne be
reid de nodige inlichtingen te verschaffen.
J. KLOK
Gangbaar als de meest populaire en doeltreffende
methode om een stad te vernielen is de aanleg van
veelbanige autowegen, liefst op koog niveau, naar
het stadshart. Dit kwam op onmiddellijk nadat de
hoge spoorlijnen voor passagiersvervoer gesloopt
werden als hinderlijke elementen! Hoewel Los
Angeles het geweldigste voorbeeld geeft van stads-
vernieling op grote schaal door ongeremde bouw
van autowegen, is Boston misschien een nog be
klagenswaardiger slachtoffer omdat het meer te
verliezen had. Boston beroemt zich immers op een
waardevolle historische kern waar alle voorzienin
gen binnen loopafstand liggen
Zoals bij gangbare militaire plannen die op ver
delging door kernwapens zijn gebaseerd trachten
de Bostonse plannenmakers hun beginfouten te
14
verbergen door deze op ruimer schaal te herhalen.
Het eindresultaat zal lijken op Greensboro, bijge
naamd „de parkeerterreinstad"ten onrechte ove
rigens omdat iedere stad hard bezig is een par-
keerterreinenstad te worden. Zelfs Amsterdam en
Parijs, met al hun ruimte gereserveerd voor auto's
en niets vrijgelaten voor een van de andere func
ties van de stad. Zodoende hebben de bommen die
de City van Londen verwoestten niet méér schade
aangericht dan het onbeperkt ontwerpen van auto
wegen en parkeren elke dag doet
Bij de autoivegen, zoals bij de bouw van wolken
krabbers, zien wij een hoge technische vaardigheid
in mechanische organisatie en practisch ontwerp
verenigd met een verlammende maatschappelijke
onbekwaamheid en culturele analfabetendom.
