De Bond Heemschut is bijzonder ingenomen met
deze beleidslijn van Minister Klompé. Bij herha
ling heeft de Bond de betekenis der historische
stads- en dorpskernen aan de orde gesteld en er
voor gestreden. Deze ministeriële mededeling is als
een officiële erkenning van het jarenlang bevochten
(en heftig bestreden) standpunt van de Bond
Heemschut en zijn geestverwanten te beschouwen.
Nog in ons referaat op het congres van onze Bel
gische zustervereniging de Koninklijke Vereniging
voor Natuur- en Stedenschoon te Antwerpen op
19 en 20 oktober j.1., waar de historische stadskernen
in het middelpunt der besprekingen stonden, be
pleitten wij met kracht de grootst mogelijke aan
dacht voor de historische stads- en dorpskernen in
haar geheel en daarin het zg. kleine monument in
het bijzonder. Het is in dit verband jammer dat
het de Minister niet gelukt is een hoger „all in-
bedrag" van 1969 op de begroting voor de Monu
mentenzorg te krijgen dan f 34.2 miljoen tegen
/32.4miljoen in 1968.
Toenemende aandacht van de burgerij voor de stads- en
dorpskernen
Het zijn niet langer de enkele schoonheidsmin
naars, die van hun ongerustheid blijk geven bij het
aantasten van monumenten, of van het stads- en
dorpspatroon, bij rigoureuze afbraken of door
braken ten behoeve van het verkeer, het verbreken
van gave stadssilhouetten, het nodeloos opofferen
van historische rooilijnen, die een stuk vertrouwd
heid prijs geven en waarmee gespot wordt met de
op andere plaatsen zo geprezen en aanbevolen
„ontmoetingspunten"
Thans komen uit deze oude vaak gesmade kringen
van de bevolking grotere en bredere groepen voort,
die in verzet komen tegen de plannen, die telkens
en te veel buiten de burgerij om worden voorbereid
en er door gejaagd. De afstand tussen, vooral in de
gemeenten, de burgers en hun vertegenwoordigers
in de Raad is te groot en te weinig vertrouwd ge
worden, dan dat men hier van zuivere democrati
sche verhoudingen kan spreken, hoe formeel juist
dit ook moge klinken,
Amsterdam liep te hoop voor de aan het licht ge
komen bouw van een mammoet-bankgebouw aan
de Vijzelstraat en voor een metrotraject dat grote
offers aan de toch al zo geschonden binnenstad zou
opleggen. Niet, en nogmaals niet, omdat men tegen
banken of een verbetering van het openbaar ver
voer zou zijn, maar omdat de burgerij grote be
zwaren had tegen het uit het oog verliezen van
andere waarden, zoals de schaalvergroting, city
vorming, verlies aan stadseigen en, in het alge
meen, veronachtzaming en ontkenning van zeer
belangrijke waarden, van menselijke en estetische
aard.
Amersfoort kwam in beweging, toen een kleding
magazijn in samenwerking met het college van
B. W. plannen wilde uitvoeren, die naar de
mening van een groot deel van de burgerij verder
gingen dan estetisch en van het standpunt van
stadseigen verantwoord was, terwijl betere oplos
singen voor de hand lagen.
s-Hertogenbosch is verontrust over het bestemmings
plan „Boschstraat Oostzijde," waar de leef
baarheid in het geding wordt gebracht, over de
voorgenomen Dieze-demping en het Uilenburg
rapport.
In Velsen wordt een aktie gehouden door de pas
opgerichte „Stichting het dorp Velsen" voor het
behoud en het herstel van de oude dorpskern, be
staande uit ongeveer 45 woningen en de uit de 11de
eeuw stammende Engelmunduskerk.
In Schiedam kwamen tegen het structuurplan zeven
bezwaarschriften binnen, die, zoals De Tijd dat
karakteriseerde: de koel-pragmatische en zake-
lijk-efficiënte visie op het karakter van een stad,
zoals die in het kader-plan tot uiting komt, aan
vielen.
Het komt in verschillende gemeenten op steeds
meer tot ergernis leidende wijze tot uiting, dat de
Raad, zich beschouwend als de vertegenwoordi
gers uit de burgerij, op geen enkele wijze bereid is
ook maar enigszins tegemoet te willen komen aan
plannen of voorstellen uit die burgerij, die zij ver
tegenwoordigen. Misschien omdat zij politieke ver
tegenwoordigers zijn van te klein allure om vol
doende eruditie te hebben? Het is maar een vraag.
In Schiedam staat vast, dat de naar voren gebrach
te ideeën en de voorstellen in de bezwaarschriften
130
Amersfoort, de omstreden panden in de Langestraat waarvoor
de minister géén sloopvergunning gaf. (foto M. Brinkgreve)
