een grove zware betonraassa in het gevoelige stads
beeld. Aan de uitbouw, in het midden waarop een
zwierig barokbeeld is herplaatst, werd nog gewerkt.
Het voetstuk moet de indruk wekken van een uit
natuursteenblokken opgetrokken brugpijler, maar
het is een met dunne plaatjes steen beplakte beton-
klont. Bamberg, zo vertelde de burgemeester in zijn
welkomstrede, kan per jaar niet meer dan 30.000
DM aan restauratie uitgeven, niet veel voor een
middelgrote stad met moderne industriewijken en
verkeersaansluitingen.
Dit zijn zo enkele gegevens over het decor waar
in zich het congres afspeelt. Een inspirerende, hart
verwarmende achtergrond, bij nader toezien vol
zwakke plekken en onzekerheden, maar misschien
juist daardoor een klankbodem die aan de zo vaak
vruchteloos lijkende inspanning voor de schoonheid
der oude steden nieuwe impulsen geven kan. Men
leert van elkaar. In ieder land zijn niet alleen de
wettelijke bepalingen en de ambtelijke aanpak an
ders, maar ook de organisaties uit cle;burgerij. Juist
op dit gebied is een soepel samenspel tussen de over
heid en de particulieren eigenaars, belangstellen
den en organisaties van het grootste belang. Zon
der die steun, direct en indirect via de publiciteits
media, hangt de officiële monumentenzorg in de
lucht, zoals omgekeerd alle particuliere pogingen
tot machteloos gepruttel wegzakken zonder de wet
telijke en financiële steun van de overheid. Ook
binnen de organisaties die in Europa Nostra samen
werken, zijn twee polen te onderscheiden die elkaar
nodig hebben. De ene is de aristokratische en kunst
historische belangstelling voor de oude bouwkunst,
ook als kader van vroegere, nog hier en daar voort-
bestaande samenlevingsvormen. De andere is de mo
dern-wetenschappelijke, sociologische en planologi
sche aanpak, die de oude stadswijken door hun men
selijke schaal, hun „perspectief in de tijd", en hun
bijzondere waarde als ontmoetingsgebied zien als
onvervangbare elementen in een stedebouwkundig
toekomstbeeld voor de grote verstedelijkte gebieden.
De eerste groep werd op het congres in Bamberg
stijlvol vertegenwoordigd door de voorzitter Hubert
Howard, Engelsman van half Italiaanse afkomst,
die in Italië grote familielandgoederen beheert
en de vereniging Italia Nostra voorzit, voorts
door markies d'Amodio van de Vieilles Maisons
Francjaises, door Lord Euston van de National
Trust en graaf Sforza van het secretariaat van de
Raad van Europa, die het congres van tolken en
vertaalapparatuur voorzag. De moderne wetenschap
pelijke inzichten werden voortreffelijk onder woor-
70
Hamberg, het v.m. raadhuis op een eiland in 'de Regnitz
De ruiter in de Dom, eerste helft lSde eeuw
