[fll
In Deventer zal de restauratie van de Boterwaag
vooralsnog geen voortgang vinden. Er zullen enke
le maatregelen worden getroffen om verder verval
te voorkomen. Noch het Rijk, noch de gemeente
kunnen de gelden verschaffen om de restauratie te
financieren. Voor Deventer is overigens méér nodig!
Bij de Vereniging Hendrick de Keyser staan nog
24 panden op de wenslijst om gerestaureerd te wor
den, bij de Stichting Diogenes en de Amsterdamse
Maatschappij tot Stadsherstel respectievelijk nog 24
-J- 31 op restauratie-mogelijkheid te wachten.
Dit is een bloemlezing uit de talloze berichten,
welke de Bond Heemschut bereiken over de zorg
volle toestand van vele monumenten in Nederland.
De Monumentenraad schat, dat in geheel het land
45000 objecten op de monumentenlijst zullen
komen, hetgeen betekent dat deze beschermd zijn.
Dat lijkt geruststellend, maar als men de uitspraak
van de directeur van de Rijksdienst voor Monumen
tenzorg, in een interview gedaan, leest, slaat de
schrik om het hart, als hij verklaart, dat bij het
huidige tempo der restauraties nl. 250 per jaar er
over dertig jaar nog maar 7000 huizen-monumen
ten overeind zullen staan. Tenminste 1000 huizen
zouden per jaar gerestaureerd moeten worden om
„bij te blijven". Dagelijks wordt op de Rijksdienst
tegen een steeds langer wordende wachtlijst aan
gekeken en daar staan behalve de huizen vele zwa
re monumenten op, zoals de Westerkerk te Am
sterdam, de Sint Bavo te Haarlem, de Sint Jan in
Gouda.
Men kan stellen, dat bij de huidige situatie, ons
land per dag één monument armer wordt. Dit getal
zal zienderogen toenemen als niet tijdig financiële
uitkomst zal komen.
Wanneer de landsregering er net zo over denkt als
het gemeentebestuur van Rotterdam, namelijk dat
de restauratie van monumenten moet wijken voor
„de vitale belangen" en zij het behoud van het
karakter onzer steden en dorpen, de handhaving en
steunverlening van de schoonheid van ons land,
dus geen vitaal belag acht (arme Horeca-, toeristi
sche en aanverwante bedrijven!) dan hebben we wèl
straks in ons land een Monumentenwet, maar kun
nen wij de monumenten die daardoor beschermd
hadden moeten worden met een lantaarntje zoeten.
Ons wordt wel eens geheel ten onrechte ver
weten van de steden en dorpen musea te willen
maken. Ten onrechte, omdat dit allerminst ons
doel is. Integendeel, wij willen onze steden en
dorpen levend en karaktervol houden.
Dit karakter wordt niet behouden door her en der
een geïsoleerd monument te handhaven, immers
dan geeft men dergelijke panden het aanzien van
een historisch, verstard object. Juist door straat-
markt- en grachtenwanden in hun gehele toestand
te handhaven behoudt men het karakter in de
dorps- en stadskernen. Dat houdt nog altijd tal van
mogelijkheden voor de comfortabele bewoning en
voor lucratieve commercie in.
En waarom dit karakter handhaven? Uit behoud
zucht? Allerminst, maar ómdat het een stuk Ne
derlands cultuurleven openbaar gemeengoed maakt
en omdat deze stads- en dorpskernen bepalend zijn
voor het aantrekkelijk eigene, het typisch herken
bare onzer steden. En wie dit niet aanspreekt
wordt warm aanbevolen, maar eens te gaan ki ken
naar die dorpen en steden, die zo'n kenmerkend
hart missen.
Mag er tot besluit aan herinnerd worden, dat onze
bestaande huizen-monumenten slechts 1% uitma
ken van ons totale huisbezit in Nederland?
./ai
98
De Bloemgracht, de „Heren
gracht van de Jordaan",
zou bij sanering behouden
moeten blijven. Inmiddels
brokkelt de oude bebou
wing jaarlijks verder af tot
onooglijke loodsen en hui-
zenstompen. (foto Jac. B.
Rieder
