Kentering in
Het Amsterdamse metro-
In het straatje
van de
De kop van dit artikeltje is niet nieuw. Het uit
zien naar symptomen die wijzen naar een omme
keer in de ondraaglijke verstikking van de stads
kernen, is evenmin nieuw. Toch is er een verande
ring te bespeuren. Het zijn niet meer alleen de
liefhebbers van oud stadsschoon en enkele vooruit
ziende mensen van het openbaar vervoer die zeg
gen dat het zo niet langer gaat. De stemmen worden
talrijker en veelzijdiger. Voorbeelden van doortas
tende maatregelen nemen toe. In ons land is Haar
lem vooraangegaan met de parkeervrije en van
doorgaand verkeer bevrijde Grote Markt. Elders
in Europa kan Salzburg genoemd worden waar een
plan in voorbereiding is om de stadskern tot voet
gangersgebied te maken; Parijs, waar zware vracht
auto's niet meer in de woonwijken mogen door
dringen maar opgevangen worden in een reeks
vrachtwagenstations langs de uitvalswegen; Zürich,
dat een zone-indeling gaat invoeren waarbij de bin
nenste zone in hoofdzaak voor voetgangers is be
stemd, en de de daarop volgende zone alleen kort-
parkeerders (maximaal 1 uur) worden toegelaten
tegen betaling. Daaromheen komt een blauwe zone,
kosteloos voor parkeren tot 3 uur en met parkeer
garages11 voor langparkeerders, terwijl de buitenwij
ken vrij zijn. Het interessantste project is wel het
30-jaren plan van Leicester, een stad van 270.000
inwoners, met de buitenwijken samen 453.000, welk
getal 'in de periode tot 1995 zal toenemen tot
=fc 64Ö.000. Het aantal auto's zal dan een verzadi
gingspunt hebben bereikt van 0,4 per inwoner, of
256.000. Zou men het autoverkeer in het centrum
blijven toelaten, dan zou de binnenstad moeten
worden samengeperst tot een klein winkelcentrum,
omgeven door autosilo's, en zestiensbaanswegen in
een hoogst ingewikkeld systeem van aftakkingen,
kruispunten en zeer ruime aan- en afvoerwegen naar
de buitenwijken. Het zou meer dan 4 miljard gul
den kosten en van het oorspronkelijke stadsbeeld
niets overlaten. Het is voor de velen die het nog
altijd als een vanzelfsprekende zaak beschouwen dat
zij op de openbare weg met hun auto mogen gaan
en staan waar zij willen, nuttig dat nu eens nuchter
nagegaan wordt wit daarvan de consequenties zijn
voor een stedelijk centrum. Het resultaat is de on
dergang van wat een stadscentrum vertegenwoordigt
aan culturele, economische en sociale waarden. Het
gemeentebestuur van Leicester heeft dit onder ogen
gezien en een andere weg gekozen. Het dertigjaren
plan dat nu gerealiseerd zal worden bevat géén
wegverbredingen en slopingen iri het centrum, maar
een aantal parkeer-overstappleinen buiten het kern
gebied, verbonden door een ringweg. Het auto
rijden in de binnenstad zal drastisch beperkt wor
den, voor parkeren is daar straks voor partikulieren
geen plaats meer. Het openbaar vervoer zal echter
aan hoge eisen voldoen. Monorail-lijnen die snel
en geruisloos zijn zullen de verbinding naar de bui
tenwijken onderhouden. Voor het centrum is een
net van buslijnen voorzien dat tijdens de spitsuren
versterkt wordt met bussen die alleen staanplaatsen
bevatten. Een belangrijke rol zullen kleine taxi's
vervullen, ook in gemeentebeheer, en daarvoor
denkt men aan electrisch voortbewogen wagens die
geen afvalgassen produceren. Het is trouwens merk-
56
