Metro-zorgen in Amsterdam
Het inzicht en het besef, dat het levend houden
van de binnenstad inhoudt, dat die ook bewoond
moet blijven het kost geduld gaat wel ingang
vinden. Ook dat er dan wat aan het ongebreidelde
verkeer zal moeten gebeuren. Tot nog toe is alleen
maar van alles gedaan om het te bevorderen, nu zal
uitgezien moeten worden, hoe wij het beter rege
len, opdat wij niet door het verkeer naar de blik
sem gaan. Minder onnodig privé-gerij en beter geor
ganiseerd openbaar vervoer. Aan verfijning van het
openbare vervoer door geselecteerde vervoersmidde
len; snelbussen, kleine bussen, grote bussen, normale
bussen, gebruikmaking van monitoren voor ver
keerscontrole in verband met de inzet van vervoers
middelen, toepassing van vervoer te water op be
paalde routes in de daarvoor bij uitstek geschikte
waterstad Amsterdam, uitbannen van de onmoge
lijke tramtreinen uit de binnenstad, dat zijn alle
maal punten, die op de agenda van de gemeente
raadsvergaderingen nog steeds niet, of te weinig,
voorkomen. De maatregelen hebben zich voorals
nog beperkt tot enkele snelbusdiensten, summier
éénrichtingsverkeer, beperkte toepassing van par-
keermeters en nog beperkter toepassing van par-
keerzónes.
Het lijkt wel of men voor de hand liggende, uit
voerbare oplossingen vermijdt om vooral naar ver-
weg liggende, miljoenen verslindende, stadsschoon
vernielende plannen te wijzen, als naar een fata
morgana.
Natuurlijk moet er beter openbaar vervoer komen
dan volgens de huidige kwetsbare methode van
trams op railbanen. De oplossing voor het massa-
vervoer naar en uit de binnenstad acht men nu,
naar hedendaags geldende maatstaf (waar ook mode
en naijver een rol bij spelen)de metro, de stads-
spoor onder de grond.
Maar of de metro in Amsterdam; zoals blijkbaar
de plannenmakers voor ogen staat, volgens gepu
bliceerde schematische schetsen, zó/moeten worden
uitgevoerd is een zó belangrijke zaak van zo ver
strekkende betekenis en met zoveel voor velen ern
stige gevolgen, dat die zeker tijdig overleg en bezin
ning in brede kring behoeft. De burgerij wordt toch
niet weer, zoals met de ongelukkige massale-bariken-
bouw van de laatste tijd voor een fait accompli
gesteld?
Het ziet er naar uit, of de plannenmakers van
mening zijn, dat de metro de Amsterdamse binnen
stad moet doorboren om op het Centraal station
gericht te worden. Dat zouden de Nederlandse
spoorwegen zo graag willen. Misschien is het een
groot vervoersbelang, of dat ook in het belang van
de stad is en in het bijzonder van de binnenstad,
lijkt mij nog een ander aspect van deze aangelegen
heid.
Metrobanen onder de Amsterdamse binnenstad leg
gen is niet zo'n onschuldige zaak als wel eens ge
presenteerd wordt. Dat betekent een groot deel van
de binnenstad met haar slappe bodem en kwetsbare
bebouwing openleggen. Wat de gevolgen daarvan
zijn is door mij niet te overzien, maar dat die in
vele gevallen desastreus zullen zijn lijkt niet moei
lijk te voorspellen. Desastreus over een periode van
vele jaren voor de levendigheid en de leefbaarheid
van de binnenstad, de welstand van haar bewoners
en niet het minst voor het middenstands- en klein
bedrijf. Desastreus ook voor de monumentale be
bouwing van de binnenstad, die men maar éénmaal
vernielen kan. Hier loopt men het grote risico het
kind met het badwater weg te gooien. Eenmaal
begonnen kan men niet meer terug.
De vraag rijst onmiddellijk, of het zo nodig is, om
de metrokanalen op het Centraal Station te rich
ten, dwars door de binnenstad. Als men bepaald de
Nederlandse Spoorwegen ter wille moet zijn, dan
zijn er toch ook nog twee andere stations beschik
baar buiten de binnenstad. In het Westen het sta
tion Sloterdijk, in het Oosten het Amstelstation en
zo nodig is er nog het Muiderpoortstation. De ver
bindingen daarmee maken doorbraken door de bin
nenstad onnodig.
Passende accommodatie en aansluitingen met ge
selecteerd busvervoer zijn dan uiteraard wel nodig.
Een studie van deze mogelijkheid is de moeite
waard en verdient in de openbaarheid te worden
behandeld.
Het in het vorige jaar afgetreden raadslid W. Polak,
die o.m. als lid van de commissie bedrijven e.d. in
het pas enige maanden geleden begonnen commis
sie-overleg over de rapporten van het bureau stads
spoorweg was betrokken, had eveneens zo zijn be
zwaren tegen de bekend geworden voornemens van
het bureau stadsspoorweg. Elij vond het vervoer-
technisch doorwrochte studieplan ernstige gevaren
inhouden voor een enorme verspilling van investe
ringen. Een ander gezichtspunt en een, waar Am
sterdam nu het meeste behoefte aan heeft.
De heer Polak zegt bij deze plannen visie te missen
op de toekomstige structuur en de ontwikkeling
van de binnenstad en de daaromheen liggende
negentiende-eeuwse wijken, die dringend aan sane
ring toe zijn, zoals de Pijp, Kinker-, Dapperbuurt
enz. (Waar hebben wij die klacht meer gehoord?).
Hij zegt zich er over te verbazen, dat men voor het
metro-project honderden miljoenen in de grond
gaat leggen, voor een deel onder wijken, die later
toch gesaneerd moeten worden. Bovendien, zo meent
17
