Ook zou uit een oogpunt van cultuur de ramp niet
te overzien zijn.
Wanneer deze grote gebouwen, natuurlijke middel
punten van de stads- en dorpsbebouwing, hun be
stemming verliezen zou, bij wijze van spreken de
stad te vergelijken zijn met een noot, waar, als men
hem kraakt, binnenin niets blijkt te zitten. Waar
lijk, als onze kerken geworden zullen zijn tot bouw
kundige tempels zonder godsdienst, betekent dit
dat onze voorvaderlijke beschaving is bijgezet in de
grafkelder en in het museum, naast de Egyptische
en de Griekse.
Het is te hopen dat het die kant niet opgaat en dat
ze het nog langs eens kunnen worden in hun beleid,
de kerkbeheerder en de monumentenzorger. Eén
ding is voor alles duidelijk: wanneer we het in de
toekomst zullen redden zal er veel geld op tafel
moeten komen. Niet alleen dat de lasten bijzonder
hoog worden en het practisch rendement oneven
redig aan de financiële inspanning we zagen het
al maar bovendien loopt het aantal vaste kerk
gangers tegenwoordig terug.
Voor ingewijden is het geen geheim dat in vele
gevallen bij een historisch kerkgebouw een bepaalde
tegemoetkoming niet alleen bij de restauraties,
maar ook voor onderhoud billijk zou zijn en vaak
al direct noodzakelijk is te achten. Wie onze oude
dorpskerken veilig wil stellen zal over de brug moe
ten komen met geld. Even belangrijk is echter een
goede voorlichting omtrent de kerk als monument
en dan liefst een zodanige voorlichting dat gemikt
wordt op een brede laag. Er is trouwens verband
tussen de belangstelling en het financiële aspect.
De kerk in Thorn heeft in het afgelopen seizoen
40.000 betalende bezoekers gehad, „dagrecreanten".
Hier hebt U de moderne pendant van de Middel
eeuwse bedevaart, helaas geseculariseerd. Dat hier
mede een oplossing kan liggen van een financieel
probleem zal duidelijk zijn.
Dr. C. A. VAN SWIGCHEM
HEEMSCHUT'S COLLECTEBUS
De Grote Kerk te Lochem
Onder de titel „restauratie en traditie" is hier
boven enig inzicht gegeven in de moeilijke opgave
om de oude dorpskerken in goede staat te brengen,
te houden en te gebruiken. Een kenmerkend voor
beeld biedt de Grote Kerk te Lochem weliswaar
van oudsher een stad, maar dat maakt weinig ver
schil voor de Stichting Restauratie Grote Kerk te
Lochem, die zich tot doel heeft gesteld het nodige
geld bijeen te brengen voor dit gebouw. De toren,
zoals gebruikelijk eigendom van de gemeente, is
na zware oorlogsschade weer fraai hersteld.
De kerk zelf verkeert in trieste staat. Het is een laat
gotische hallekerk, onstaan uit de verbouwing van
een vroegere, uit omstreeks 1400, die zelf nog delen
bevat van een romaanse kerk. De muren zijn bouw
vallig, de ramen gedeeltelijk dichtgemetseld, de
goten lekken, de dakbedekking moet nodig worden
hersteld, het orgel dient door een goed bespeelbaar
instrument te worden vervangen. Natuurlijk kan
de stichting aanspraak maken op subsidies van het
rijk, de provincie en de gemeente, en de percen
tageregeling is voor kerkgebouwen gunstiger dan
voor woonhuizen.
Toch is het bedrag dat uit eigen middelen bijeen
gebracht moet worden niet minder dan 325.000.
Hiervan is ongeveer een derde thans toegezegd of
gestort. De lezers van Heemschut die iets willen
bijdragen, kunnen dat doen door storting op post
giro 1241900 van de Stichting Restauratie Grote
Kerk te Lochem.
10