beeld. Karakterloosheid en verveling is dan het ge
volg. En de grote eenheid van het Amsterdamse
stadsbeeld valt uitéén in een aantal verdwaalde
architectuurrestanten."
Bij restauraties is thans het oliën van het gevelmet-
selwerk gebruikelijk. Te zamen met de standaard
kleuren voor het schilderwerk: gebroken wit, Bent-
heimer en standgroen wordt zodoende de door ir.
Boeken genoemde eenheid van het stadsbeeld ver
sterkt. Het donker oliën van de gevels bedekt boven
dien door restauratie ontstane kleurverschillen in
het metselwerk. Toch. verdient het aanbeveling,
deze praktijk niet te eenvormig door te voeren, in
het bijzonder waar de baksteen en het metselwerk
van fraaie kwaliteit zijn. Opnieuw polychromeren
van gevel- en jaartalstenen en wapenschilden mits
deskundig uitgevoerd verlevendigt het aspect zon
der de eenheid te schaden. Zoals ir. Boeken op
merkte is de kleur een uitnemend middel om op
zichzelf onbeduidende panden toch te laten mee
werken in het stadsbeeld. Van dit middel kan
krachtiger gebruik worden gemaakt, met name bij
gebouwen uit het begin van deze eeuw, die in een
leikleurige verblendsteen zijn gebouwd. Hiermede
zijn reeds verheugende resultaten bereikt, die het
storende effect van sommige gebouwen (bijvoor
beeld Keizersgracht 431 en 473—479) in aanzien
lijke mate vermindert. Ook bij nieuwe gebouwen is
grotere aandacht voor de kleureenheicl van het stads
beeld nodig. De enige natuursteensoort, die op den
duur fraai patineert, is de door de Steenhouwerswet
verboden zandsteen. Toch werden eertijds zowel de
zandsteen als de veel toegepaste hardsteen meestal
geschilderd terwille van de kleureenheid. De tegen
woordige vaak als bekledingsplaten gebruikte harde
natuursteensoorten, al dan niet gepolijst, zijn in de
oude stad door hun structuur, sterker nog door hun
kleur,- storende elementen. Hetzelfde geldt voor
beton in verschillende samenstellingen. De gang
bare baksteenkwaliteit heeft gewoonlijk een fletse
kleur. Strengere voorschriften, waaronder het don
keroliën van metselwerk, dat niet aan de hoogste
eisen van steenkwaliteit en voegwerk voldoet, en het
verbod van niet-passende materialen zijn nodig.
61
Ondanks de protesten van vele kanten werden in 1959 twee
statige 18e eenwse huizen Herengracht 467 en 469gesloopt
ten behoeve van een nieuw kantoorgebouw voor de Hol-
landsche Sociëteit van Levensverzekeringen. De huidige inde
ling in een vijf ramen breed hoofdgebouw met stoepbekleed
met opvallende groenachtige natuursteenplatenen een twee
ramen brede baksteengevel, houdt geen verband met de oor
spronkelijke perceelsbreedte. Onder de ramen smalle horizon
tale ramen die de radiatoren zichtbaar maliën. Weinig zin
vol is ook de zware betonluifel met openingen. Ook in de
detaillering van de ingangspartij blijkt de bedoeling om
moderne grachten-deftigheid te maken. De indruk van het
geheel is meer duur dan stijlvolen stoort in de gevelwand
vooral door zijn kleur en zijn pretentieuze vormgeving.
Hoe het ivèl kan toont de verbouwing van het v.m. A.N.W.B.-
kantoor voor het Time-Life concernKeizersgracht 588-590.
De panden verkeerden in slechte staat en door herhaalde
verbouwingen was van het interieur weinig over. Alleen de
sobere Louis XVI-gevel van 590 met festoenen in de kroon
lijst en de puixuas van betekenis. Architect Bart van Kasteel
trok beide panden inwendig geheel samen tot een modern
kantoorgebouwen verving de smalle gevel nr. 588 door een
uitbreiding van nr. 590maar zonder herhaling van de oma.
mentale details in kroonlijst en pui. Dat voor het goed vol
brengen van dergelijke opgaven niet alleen een sterk stijl
gevoel nodig is, maar ook de instelling om vooral niet ten
koste xjan het waardevolle geheel op te vallenis uit dit
voorbeeld duidelijk.