Geurt Brinkgreve
Woonhuisherstel als saneringsmethode.
Onder het saneren van een verziekt stadsdeel ver
staat men het opheffen van slechte woontoestanden,
bouwvalligheid, gebrek aan licht en lucht, te dichte
bebouwing, e.d. De gebruikelijke methode houdt
in dat de bestaande bebouwing van gemeentewege
wordt aangekocht en geamoveerd, en dat de grond
in 'n nieuwe verkaveling wordt uitgegeven aan ge
gadigden voor nieuwbouw. In stadsdelen met een
historisch waardevolle structuur en bebouwing ont
staan zodoende onvermijdelijk conflicten. Bij het
streven om de architectonische en stedebouwkun-
dige waarden te handhaven en toch tot een effec
tieve sanering te geraken, is een nauwe samen
werking tussen het gemeentebestuur en huiseige
naren nodig. In de laatste jaren zijn in dit opzicht
in Amsterdam belangrijke resultaten bereikt. Het
zal echter noodzakelijk zijn, het woonhuisherstel
op groter schaal aan te pakken om het construc
tieve, sociale en functionele verval tot staan te
brengen. Hieruit kan zich een betere sanerings
methode ontwikkelen dan door het leggen van
nieuwe rooilijnen in een oude stad.
H. Janse, architect rijksdienst monumentenzorg,
Dokumentatie en bouwkundig historisch onderzoek.
Bestudering' van de gegevens welke het gebouw
zelf verstrekt naast gebruikmaking van de voor
handen archivarische gegevens. Gebruik maken van
de kennis verworven bij het onderzoek van andere
bouwwerken. Kennis van toegepaste bouwtechnie
ken, zoals natuursteengebruik, wijze van metselen
en voegen, houtgebruik en houtconstructies.
Bestudering van oude bouwbestekken en tekeningen.
Houtconstructies.
In Nederland, schaars aan beschikbare steenmate
rialen, zijn vele gebouwen geheel of voor belang
rijke gedeelten van hout opgetrokken.
Ook door de slechte kwaliteit van de bodem, waar
op men bouwde, werd het maken van een soepel
skelet" van hout belangrijk. De gewelven van de
middeleeuwse kerken in het Westen en midden van
de Nederlanden zijn nagenoeg steeds van hout.
Vooral in Noordholland is veel hout gebruikt
voor woonhuizen. Daarbij komen zeer interessante
vormen en constructies voor, die ten dele nog terug
gaan op voorhistorische tijden. Toepassing van
houtsoorten, de gebruikte gereedschappen en
werkmethoden.
Kapconstructies.
Honderden middeleeuwse daken van vele typen zijn
nog bewaard gebleven. Kappen en daaronder vaak
aangebrachte tongewelven worden besproken. Het
zal blijken, dat het met de kennis van deze construc
tietypen en van de erop voorkomende telmerken
mogelijk is tot een vrij nauwkeurige datering te
komen. Opvallend is, dat de kapconstructies van
na omstreeks 1300 in Nederland en Vlaanderen ge
heel afwijken van die in de omringende landen.
Corneille F. Janssen
Ambachtelijke afwerkingstechnieken.
Bespreking van de afwerking binnen; het schilde
ren (oude technieken, zoals kalkverf, lijmverven,
kaseïneverf, temperaverven)Het vergulden en
verzilveren(op poliment- en mortandbasis)De
kleurtoepassing.
Behandeling buiten: de afwerking van baksteen
metselwerk (vlakken, frijnen, kleuren, voegen)De
afwerking van natuursteen (oppervlaktebewerking
van de steen, voegen, verven)Pleisterwerk.
Prof. Dr. M. D. Ozinga
Nederlandse bouwkunst in de wereld,
a. Noordwest Europa.
Bij de uitstraling van de Nederlandse bouwkunst
in Noordwest Europa vallen drie phasen te onder
scheiden:
1. de groot-nederlandse van 1560—1650. Onder
invloed van eerst vooral de metropool Antwerpen
2
Houten gewelven in de St. Bavo te Haarlemmet het in de
oorspronkelijke kleurenpracht herstelde orgelfront..
