Zierikzee en de illuminatie
Veerhuis
Gevels voor toeristen
Veel bewoners van Zierikzee zijn in de afgelopen
weken geschrokken van een goed bedoelde, doch
weinig geslaagde wijze van illuminatie van hun bin
nenstad, die in opdracht van een gedeelte der plaat
selijke winkeliers werd aangebracht. Het is de be
doeling van de opdrachtgevers geweest enige smalle
straten, met name de Visstraat, de Korte Sint Jan
straat en de Melkmarkt, des avonds voor het win
kelende publiek en in het bijzonder voor de toeris
ten aantrekkelijk te maken door middel van tien
tallen gloeilampjes, gemonteerd op ijzeren bogen.
Uiteraard is dit een poging tot vergroting van de
omzet geweest.
Allereerst is hiermede het stedeschoon van Zierik
zee, dat ongetwijfeld in Nederland uniek mag wor
den genoemd, niet gediend. De ijzeren stangen, die
de straten als het ware overbruggen, nemen het uit
zicht op de vele fraaie gevels weg en passen boven
dien geenszins in het beeld van een stad, die haar
aantrekkelijkheid ontleend aan een groot aantal
verbrekelijk zijn verbonden: Tegenover de voorma
lige Overtoom tussen de Schinkelluaarlangs de
binnenschepen van over de Haarlemmermeer kwa
men uit Leiden en Aalsmeer, en de Overtoomse
Vaart naar Amsterdam. Het Veerhuis was inmid
dels zwaar bouwvallig, ontruimd, gestut en dicht
gespijkerd. Tenslotte viel-het besluit om ter plaat
se te restaureren. In juni 1960 verscheen de subsi
dievoordracht voor de eerste fase, herstel van de
fundering en het muurwerk. Het bleek dat ondanks
het verval en de 19de eeuwse splitsing, de oorspron
kelijke indeling en constructie nog geheel terug te
vinden waren. De opzet in het Veerhuis een restau
rant te vestigen werd halverwege het luerk losge
laten: in 1963 besloot het bestuur van Hendrick de
Keyser dat de Stichting Diogenes als huurster in
aanmerking kwam.
De restauratie is nu voltooid, de grote benedenka
mers huisvesten het kantoor en de bestuurskamer
van Diogenes met enige nevenruimten, boven is
een woning. Vooral het voorhuis met de eiken spil-
trap en de opkamers aan weerszijden geven een bij
zonder boeiend beeld van de 17de eeuws herberg
en bewijzen hoe juist het is geweest dit gebouw te
herstellen.
middeleeuwse bouwwerken en vele achttiende
eeuwse gevels. Daarbij moeten we niet vergeten, dat
de bogen, waaraan de fittingen zijn bevestigd het
gehele jaar door zichtbaar blijven. Pijnlijker wordt
deze situatie als we daarbij herinneren aan de maat
regelen, die in den lande zeer waarschijnlijk geno
men zullen worden ter bescherming der stadscen
tra, waardoor ook de binnenstad van Zierikzee mo
gelijk tot monument verklaard kan worden.
Vervolgens is deze illuminatie niet doeltreffend. De
winkeliers pretenderen hun puien te verlichten voor
de toeristen op Schouwen-Duiveland, die tijdens het
zomerseizoen in Zierikzee hun inkopen doen. Dit
laatste is zeker waar. Niet waar is echter, dat deze
toeristen des avonds de binnenstad van Zierikzee
bezoeken. De pensiongasten, de bewoners der cam
pings op het eiland en vele anderen komen na acht
uur niet meer in Zierikzee, omdat (op één enkele
koopavond na) de winkels na zes uur gesloten zijn.
Ook kunnen we aannemen, dat de toeristen weinig
lust gevoelen later op de avond naar Zierikzee te
gaan om daar een wandeling te maken onder de
lichtbogen en de etalages te bekijken. Zoiets past
meer in de week van het St. Nicolaasfeest en om
streeks de Kerstdagen voor de eigen bevolking der
stad. De middenstand hield o.i. te weinig rekening
met het gestelde doel.
Laten we buiten beschouwing in hoeverre de plaat
sing der verlichtingsornamenten is geschied met
goedkeuring der autoriteiten en met handhaving
van de bestaande verordeningen dan willen wij ons
hier toch ernstig afvragen of voor herhaling van het
gebeurde te Zierikzee elders niet moet worden ge-
45
A