zij zal zelf noodlijdende monumenten moeten kun
nen aankopen en restaureren, zij zal moeten blij
ven pleiten, om gebouwen of voorwerpen op de
officiële lijsten ter bescherming te plaatsen, enz.
Als de overheid op korte termijn goed wil maken,
wat zij lange tijd verzuimde en wat het verlies van
veel nationaal cultuurgoed ten gevolge heeft ge
had, dan moet zij naar mijn mening onverwijld
een bedrag van 1J4 miljoen Rand per jaar op de
Begroting plaatsen gedurende een reeks van jaren.
Daarvan zou zeker een bedrag van een half mil
joen Rand ter beschikking van de Stigting Simon
van der Stel moeten worden gesteld, om haar nut
tige werkzaamheid te kunnen uitbreiden en de
aankoop van monumenten, waarover niemand zich
verder ontfermt, mogelijk te maken, zodat de res
tauratie ter hand kan worden genomen. Dit geld
zal bij behoorlijk beheer uit de exploitatie der
huizen voor een goed deel weer terug kunnen
komen. Daarbij zou onmiddellijk bekeken moeten
worden de opleiding van restauratie-architecten,
metselaars, -timmerlieden, -strodakleggers, enz.
De architectenopleidingen zouden onverwijld de
restauratietechniek op hun programma moeten ne
men, een onderwerp, dat men onbegrijpelijkerwijs
nu geheel verwaarloost. Daarmee schiet men schro
melijk tekort in zijn culturele taak, zoals men die
bij de architectenopleiding toch heeft.
Op een vraag mijnerzijds merkte een docent in de
architectenopleiding op, dat de te verrichten res
tauraties te gering en de bouwwerken te onbelang
rijk waren om daar bij de opleiding aandacht aan
te schenken. Een tekenende situatie voor de on
begrijpelijke onderschatting van het eigen cultuur
bezit en dat nog wel uit de mond van een ar
chitect!
Uit mijn betoog zal elke lezer begrijpen, dat ik
niet alleen het hier in het geheel niet eens kan
zijn, maar ook, dat deze gedachtengang onjuist
is en niet in het belang van het betrokken land.
Het bewijst alleen hoe nodig het is, dat in Zuid-
Afrika een krachtige impuls komt in het beleid
van de monumentenzorg. Er is een begin, maar de
achterstand is zo groot, dat er niet alleen een Wet
en voldoende fondsen moeten komen om snel en
doeltreffend te kunnen ingrijpen en voortwerken.
maar ook reeds een tussentijdse noodregeling ge
zocht zal moet worden. Daar zal de Stichting
Simon van der Stel kunnen optreden mits deze
over voldoende fondsen kan beschikken.
Particuliere belangstelling en steun is onmisbaar,
maar bij de huidige kosten is het zo, dat de Staat
hier de leiding zal moeten nemen in de finan
ciering en zijn invloed zal moeten uitoefenen op
de opleiding.
De ontnuchterende aftakeling van Zuid-Afrika's
historische geboorteplek Kaapstad zij een teken
aan de wand! Het standbeeld van Jan van Rie-
beeck kan niet goed maken, wat daar aan tast
bare historie verdwenen is. TON KOOT
33
Hierboven: achterzijde van de plaats VergelegenKaapland.
Hieronder: de plaats Old Nectar" in Jonhershoek bij Stellen-
bosch. (Foto's bij dit artikel: Ton Koot