Onrust in Alkmaar: Dempers in reactie
11
Voor de kleine oude vissershuizen
in het gehavende kwartier bij
de Havendijk (links onder) vor
men constructief herstel en rede
lijk wooncomfort een kostbare
opgavede herenhuizen langs
het Havenpark (hiernaast) zijn
daarentegen te ruim voor een
hedendaagse huishouding.
foto's W. £ilver Rupe).
Naar aanleiding van het stedebouwkundige plan dat
B. en W. van Alkmaar in 1958 openbaar maakten,
schreef het bestuur van de Bond Heemschut aan de
gemeenteraad o.a.: Toch is de eerstemaar ook de laatste
indruk dat dit plan zodanig ingrijpt dat het karakter van
Uw zo typisch Hollandse stad geheel zal veranderen ten
koste van haar zeer eigen schoonheidzonder enig redelijk
perspectief,dat nieuwe welvaart en nieuwe schoonheid
daarvoor in de plaats zullen komen. De voorgestelde wijzi
gingen zijn zo fundamenteel dat het onoprecht moet. heten nog
van enig behoud van het historisch stadsbeeld te- spreken.
In deze mening stond Heemschut niet alleen. De
A.N.W.B. wees het plan af op verkeerstechnische
gronden. De Kon. Ned. Oudheidkundige Bond en
de Vereniging Oud-Alkmaar wezen op de betekenis
van het behoud der grachten en op de ravage die
het plan in het Alkmaarse monumentenbezit zou
aanrichten, een groep uit Alkmaar afkomstige hoog
leraren en architecten schreef: De welvaart van Alkmaar
is voor een niet gering deel te danken aan het toeristische
bezoek van landgenoten en vreemdelingendie komen om van
het wereldvermaarde stadsschoon te genieten. Dit bezoek
te offeren aan de verkeerseisen van het ogenblik, waarvan de
toekomstige omvang en noodzakelijkheid niet vallen te bepalen
mag niet anders dan als een misdaad aan de roenrijke ge
schiedenis van Alkmaar worden gezien. En mr. J. K. van
der Haagen, toen Hoofd van de afd. Musea en Monu
menten van de U.N.E.S.C.O., wees op de hulp die
soms aan minder-ontwikkelde gebieden werd geboden
om plannen die het karakter van fraaie oude steden
zouden vernietigen, door adviezen van internationale
deskundigen in betere banen te leiden, en hij vroeg
zich af of Alkmaar soms ook een Unesco-missie zou
nodig hebben om tot inzicht te komen. Men kan dit
alles nog eens herlezen in ons decembernummer 1998.
Toen twee jaar later gemeld kon worden (blz. 89,
jaargang 1960) dat B. en W. een nieuw basisplan
aan de raad hadden voorgelegd, dat géén demping
van de belangrijkste grachten, géén brede noord-zuid
weg door de binnenstad, en géén massale monumen-
tensloping beoogde, was er reden tot voldoening, tot
erkentelijkheid ook jegens B. en W. over de geboden
gelegenheid tot open discussie en weerwoord. Al
bevatte ook het nieuwe plan aanvechtbare punten
zoals de demping van de Kooltuin, de vooruitgang
was evident.
Het blijkt nu, vier jaar later, dat er toch nog weinig
reden is om van een bij Alkmaar begonnen victorie
te spreken. Er tekent zich veeleer een reactionaire
stroming af met alle oude, honderdmaal weerlegde
leuzen en drogredenen, die helaas gehoor vindt in
het gemeentebestuur.
Wij hebben voor ons een stapel knipsels uit de Alk-
maarsche Courant van de laatste maanden. Hoewel
