Zierikzee
Gered uit de C. A -gevel
8
komende panden aan de hand van fotodocumentatie
en eigen onderzoek naging en een indeling voorstelde
in te beschermen monumenten, panden in te bescher
men dorpsgezichten en panden waarvan de noodzaak
tot bescherming nog niet vaststaat. Het rapport van
de commissie met de lijst is een beknopt en helder
geargumenteerd stuk, het wijst er op dat als er niets
gebeurt de panden onherroepelijk en vrij snel uit
het dorpsbeeld kunnen verdwijnen, wat beschouwd
moet worden als een verschraling van de aantrekke
lijkheid van Peize, en een sociale, zowel als economi
sche en culturele verarming. Bedenkt men hierbij dat
het doorgaans veel meer problemen meebrengt om
voor een oude boerderij een renderende bestemming
te vinden dan voor een .stadshuis dat als woning,
winkel of kantoor kan worden gebruikt, dan blijkt
wel met hoeveel meer begrip de monumentenlijst
in dit Drentse dorp behandeld werd dan in provincie
steden als Den Bosch en Amersfoort, waar de winke
liers in paniek raken zonder te weten wat er precies
aan de hand is.
Verheugend is ook de reactie in Hoorn. Na een onder
zoek dat door het gemeentelijk Bouw- en Woning
toezicht in samenwerking met de rijksmonumenten
zorg werd ingesteld, stellen B. en W. voor een aantal
panden van de ontwerp-lijst af te voeren, maar er een
aanzienlijk groter aantal aan toe te voegen, voor elk
pand met opgaaf van redenen.
Dat is een basis voor zakelijk overleg.
Tenslotte Edam. Daar hebben B. en W., op grond
van de gemeentelijke monumentenverordening een
drietal stadsgedeelten, n.1. het Boerenbuurtje, de
boomgaarden langs de Westervesting en de erven
langs de Schepenmakersdijk, geplaatst op de lijst van
beschermde „vergezichten, landschaps- en stads-
schoon."
In Edam heeft het gemeentebestuur geen voorlichting
over de monumentenlijsten van node; daar weet men
dat reeds met de eigen bevoegdheden veel te bereiken
is, wanneer die bevoegdheden met kennis van zaken
worden gehanteerd. G. B.
(Vervolg van Heemwacht blz3)
In het vorige nummer, wezen wij op het „genadeloos"
verloren gaan van beeldhouwwerk o.m. aan de C.
A.-gevel te Amsterdam. Wij hebben de gevel zien om
halen met weemoed en dachten daar het onze
van. Nu blijken er tóch nog fragmenten te zijn gered,
waaruit blijkt, dat het niet zo genadeloos is toegegaan
als wij dachten. Er is wèl wat behouden kunnen wor
den. Van de beeldhouwwerken van L. Zijl zijn 12 dier
figuren uitgezocht door een conservator van het Ste
delijk Museum te Amsterdam en aldaar opgeslagen.
Het Mathematisch Centrum zocht enige portretbus
ten van mathematici uit. De directeur van het gemeen
temuseum te Arnhem tenslotte verkreeg twee frag
menten. T. K.
Een stad als Zierikzee, waarvan het alleroudste deel
meer dan 1000 jaren oud is en een goed uitgewerkt
plan heeft van het geheel binnen de grachten uit de
eerste helft der 14de eeuw, is nu aan het toppunt van
de moeilijkheden gekomen. En toch is de stad, naar
middeleeuwse begrippen, groots van aanleg. De me
chanisatie brengt enorme bezwaren met zich omdat
daardoor het verkeer andere eisen stelt welke niet te
voorzien waren.
En dit is het helaas niet alleen. De eisen, gesteld aan de
bewoonbaarheid der gebouwen is mede totaal ver
anderd. Het verschil in stand is voor een groot deel
genivelleerd. De rijke kooplieden bouwden als het
ware kastelen, wat in die tijd niet. bezwaarlijk was
aangezien het bekend is dat in 1735 een alleenwonen
de rijke weduwe er 8 dienstboden, 1 huisknecht en 1
koetsier op na hield. Het tegengestelde deel woonde
