Heem schutberichten
102
Vlist, afbraak boerderij
Wie het Hollandse polderland op zijn mooist wil
zien, zoals dit vóór het machine-tijdperk vele genera
ties landschapschilders heeft geïnspireerd, kan kiezen
tussen het Gein in Noord-Holland en de Vlist in Zuid-
Holland. Daar, langs en op het water, is de harmonie
van land en water, begroeiing en bebouwing gaver
nog dan elders. Het bericht dat de boerderij nr. io'i
aan de Vlist afgebroken zou worden wegens bouw
valligheid en terwille van een wegverbetering, is voor
het bestuur van de Bond Heemschut dan ook aanlei
ding geweest voor een adres aan de gemeenteraad van
Vlist, waarin gewezen werd op het feit dat de bouw
valligheid zeker niet van dien aard is dat er geen
aan alle eisen der hedendaagse volkshuisvesting be
antwoordend herstel mogelijk zou zijn, en dat het
netwerk van moderne wegen in de streek aan de weg
langs de Vlist slechts een functie voor lokaal en toe
ristisch verkeer laat. Daarvoor is ruimte genoeg in de
huidige situatie. Afbraak van de boerderij die een
blokje moderne woningen op zeer gelukkige wijze
maskeert, ware dan ook een groot verlies voor een
der fraaiste landschappen van Nederland.
Spijkenisse, uitbreidingsplan
Hoewel het uitbreidingsplan van Spijkenisse geen
betrekking heeft op het dorpscentrum, is daar toch
een ontwikkeling gaande die tot resultaat zou kunnen
hebben dat het oude dorpskarakter teloor gaat zon
der dat er een bevredigend architectonisch geheel
voor in de plaats komt. Verschillende aspecten hier
van zijn genoemd in het artikel over Spijkenisse in ons
mei-nummer (blz. 66-67). Het bestuur van de Bond
Heemschut heeft een adres gericht aan de gemeente
raad waarin met name gepleit wordt voor behoud
van de boerderij „Hoogwerf", die nu de omgeving
bebouwd is en wordt, een goede bestemming zou
kunnen krijgen als Horeca-bedrijf.
Maarssen, Doornburgh
In het „Kunstreisboek voor Nederland" lezen wij
dat Maarssen, aan de rechteroever van de Vecht, een
ononderbroken bebouwing met verschillende oude,
meest 18de eeuwse huizen bezit, voorts een aantal bui
tenplaatsen waarvan de belangrijkste is de Doornburgh,
„zeer deftig en fraai in het hout gelegen huis uit de
17de eeuw, gemoderniseerd in 1721. Sierlijk hek aan
de Vecht. In de loop der 20ste eeuw verfraaid met
onderdelen van monumenten van elders afkomstig.
Sinds 1958 R.K. pensionaat." Het zou toch wel heel
erg zijn wanneer aan deze beschrijving in een volgende
druk van het kunstreisboek toegevoegd zou moeten
worden. „Enkele jaren later grondig bedorven door
de situering van een massaal kloostergebouw ter groot
te van 50 x 80 m in de onmiddellijke omgeving van
de Vechtoever, waardoor niet alleen het park en het
huis ontluisterd werden maar aan het gehele land
schap van de Vechtzoom onherstelbare schade werd
toegebracht." Toch dreigt dit te gebeuren wanneer
dit plan wordt „doorgedrukt" en de veel minder
schadelijke oplossing van een situering in de achter
in het park gelegen moestuin niet wordt aanvaard.
Aangezien op de terreinen de zg. „meldingsplicht"
rust heeft het bestuur van de Bond Heemschut zich
terzake tot de Rijksdienst voor het Nationale Plan
gewend.
Eindhoven, verplaatsing boerderij
De uitbreiding van de snelgroeiende industrieplaats
Eindhoven vraagt uiteraard aanzienlijke stukken
landelijk gebied. Gewoonlijk verdwijnt dan alles wat
aan het landschap zijn bekoring gaf. Een bijzonder
aantrekkelijk voorbeeld van deze landelijke bouw
kunst is het huis Eckartseweg 11 dat aan de realise
ring van het uitbreidingsplan ten offer zqu vallen,
ware het niet dat Burgemeester en Wethouders een
uitweg hadden gevonden door toepassing van art. 20
van de Wederopbouwwet ten einde het oude boer
derijtje elders te herbouwen.
Het zal nu herrijzen aan de Loostraat in Tongelre,
met slechts geringe wijzigingen in de gevel van het
bijgebouw. Het bestuur van de Bond Heemschut,
terzake om advies gevraagd door de Commissie voor
Gemeentelijke Uitbreidingsplannen van de provincie
Noord-Brabant, heeft zijn instemming met dit plan
betuigd.
In het algemeen is verplaatsing van gebouwen een
hachelijke zaak. In gevallen als deze, waar de keuze
gemaakt moet worden tussen „total loss" en her
bouw in een omgeving die wat de plaatselijke en
landschappelijke gesteldheid sterk met de oorspron
kelijke overeenkomt, zal ieder wel overtuigd zijn
van de wenselijkheid deze oplossing te kiezen. G. B.
Eindhoven, Eckartseweg 12. (foto Chr. F. van der Vlis)