,v -
De Contact-Commissie
voor Natuur en
Landschapsbescherming
er-V1-fjÉ
5
Het doel van de Bond Heemschut „te waken voor
de schoonheid van Nederland" wordt uiteraard ook
door vele anderen nagestreefd, door particulieren in
hun eigen kring en door velerlei organisaties. Er zijn
dan mensen die gauw over versnippering van krachten
spreken, en dromen van overkoepelende organen.
Men kan het ook anders zien, en zich verheugen over
de veelzijdigheid en veelvormigheid van deze activi
teiten die ten slotte uit een gelijkgerichte belangstelling
ontspruiten, en die juist door hun verschillen in or-
ganisatoiische opzet in staat zijn een beter gericht
antwoord op verschillende vragen te geven dan zulks
door een centraal lichaam mogelijk zou zijn.
Wel schept de voor ons land zo kenmerkende veelheid
van organisaties de noodzaak om van elkanders ac
tiviteiten op de hoogte te zijn en om zo breed mogelijk
samen te werken.
Een voorbeeld van coördinatie biedt de Bond Heem
schut zelf, waarbij thans, als gewone leden, 235 ver
enigingen en andere lichamen die een deel van de
Heemschutgedachte nastreven, zijn aangesloten. Een
ander voorbeeld is de Contact-Commissie voor Na
tuur- en Landschapsbescherming, waarmee Heem
schut geregeld samenwerkt.
In dit nummer van ons blad wordt in het bijzonder
aandacht besteed aan vraagstukken die eveneens,
direct of indirect, tot het werkterrein der Contact-
Commissie behoren.
Aangezien wij aannemen dat niet alle lezers van
Heemschut ook geabonneerd zijn op het uitstekend
verzorgde tijdschrift „Natuur en Landschap", dat
vier maal per jaar door de Contact-Commissie wordt
uitgegeven, en behalve actuele punten van natuur
bescherming ook allerlei natuurwetenschappelijke ar
tikelen bevat, is het wellicht dienstig in ons blad iets
over deze verwante organisatie mede te delen.
Zoals vele instellingen die later als onmisbaar en van
zelfsprekend worden beschouwd, is de Contact-
Commissie ontstaan om aan een acute bedreiging
het hoofd te bieden. Dat was het in 1932 gelanceerde
plan van de Mij. tot verkoop van elektrische stroom
der Staatsmijnen om in het boven-Geuldal een tweetal
stuwbekkens aan te leggen. Deze aanslag op een der
mooiste en uit wetenschappelijk oogpunt waardevolste
Nederlandse landschapsformaties bracht de vertegen
woordigers van een 1 i-tal organisaties bijeen, zodat op
4 juni 1932 de Contact-Commissie kon worden opge
richt. Behalve de plannen voor het Geuldal - die ge
lukkig geen doorgang vonden - was de ontginning
van „woeste gronden" als werkverschaffingsobject in
die jaren een groot gevaar voor het natuurschoon.
Na een aantal jaren kreeg de Contact-Commissie,
V
- -■»
•x. "V- v_
'x,
Hevig is de strijd om het natuurmonument „De Beer", dat door de natuur
beschermers verdedigd wordt tegen de opdringende industrie.
in de eerste plaats door de steun van de A.N.W.B.
en de Ver. tot Behoud van Natuurmonumenten, een
eigen bureau. Een belangrijk werk was, naast de ac
ties voor bepaalde bedreigde gebieden, de inventarisa
tie van terreinen met een interessante vegetatie. Met
medewerking van de grote natuurbeschermer dr.
Jac. P. Thijsse verscheen in 1939 het rapport „Het
voornaamste natuurschoon in Nederland", dat een
documentatie over 747 terreinen bevat, en als basis
heeft gediend voor de in 1941 ingestelde Rijksdienst
voor het Nationale Plan om de natuurgebieden aan
te wijzen waardoor de meldingsplicht van voorge
nomen werken geldt. Na de oorlog werd het bureau
overgebracht naar Amsterdam, en kreeg het een plaats
in het aan alle natuurbeschermers bekende huis van
mr. P. G. van Tienhoven, Herengracht 540, waar
verschillende van de door de vroegere bewoner ge
stichte organisaties gehuisvest zijn. Het tijdschrift ver
scheen voor het eerst in 1946, en verschillende werk
groepen, o.a. voor de Zuiderzeepolders, voor de cul
tuurlandschappen, voor de Biesbosch en de Delta
plannen, verzetten in overleg en samenwerking met
vele bestuursorganen een enorm stuk werk waarvan
de buitenstaander zelden weet heeft, maar dat een
heilzame invloed uitoefent. Dat de Contact-Commissie,
waarvan het ledental inmiddels gegroeid is tot 100
aangesloten organisaties, bij dit interne overleg haar
strijdvaardigheid in het openbaar niet verloor, weten
de lezers van „Natuur en Landschap" en kan ten
overvloede blijken uit enkele citaten die in dit Heem
schutnummer zijn opgenomen. G. B.
