Telegramwisseli ng
Bedreigd erfdeel voor de televisie
Kort na het schrijven van onze Heemwacht werden
wij verrast met de mededeling, dat een televisie-uit
zending over de monumentenzorg zou plaats hebben.
Dit gebeurde kort daarna en wij aanschouwden op
woensdagavond 19 december onder de titel „Be
dreigd Erfdeel" deze uitzending.
Tot onze verbazing werd deze aangekondigd als zou
zij tot stand zijn gekomen met medewerking van de
Bond Heemschut.
Het is niet onmogelijk, dat leden van de Bond aan deze
uitzending hebben medegewerkt, maar dat de Bond
als zodanig dat gedaan zou hebben is onjuist, im
mers het dagelijks bestuur was hiervan geheel on
kundig. Dat dit zo nadrukkelijk vermeld wordt,
vindt zijn reden in het feit, dat het dagelijks bestuur
zich reeds lang met deze materie bezig houdt en een
geheel andere opvatting heeft over een televisie-uit
zending betreffende het behoud van onze monumen
ten dan in deze uitzending gepresenteerd werd.
Men kan hierover kort zijn en zeggen, dat de uitzen
ding niet aan haar doel heeft beantwoord naar onze
mening, maar het lijkt ons correcter om er wel iets
meer over te zeggen.
De opzet van de uitzending, om de volkshuisvesting
er bij te betrekken was zeker goed, evenals het er bij
betrekken van autoiiteiten en zo bij uitstek deskun
digen als: de Staatssecretaris van O.K. W., de
Commissaris der Koningin in Zeeland, de directeur-
generaal voor de Volkshuisvesting, de voorzitter van
de Rijkscommissie voor de Monumentenzorg, de
hoofddirecteur en directeur van de Rijksdienst voor
de Monumentenzorg, een samenkomst in het raad
huis van Naarden, enz. Men moet erkentelijk zijn,
dat zij zich bereid hebben verklaard aan een derge
lijke uitzending mede te werken.
Dat de uitzending toch als mislukt is te beschouwen,
is niet anders te verklaren dan dat scenario en regie
blijk gaven dat de stof niet beheerst werd, in het bij
zonder niet door diegenen, die in de uitzending de
laatste hand hadden.
Wat als monument beschouwd moet worden en wat
niet, en waarom niet, is niet duidelijk geworden.
Eindeloos geklaag van trieste vrouwen over lekkende
daken moet de niet-ingewijde wel de indruk hebben
gegeven, dat een „klein monument" een verkrot huis
is met een lekkend dak en dat de overheid nu maar
meer geld op tafel moet leggen om dat te verbeteren.
De close-ups van scheuren en verzakkingen lieten wel
de vervallen toestand zien maar gaven geen beeld van
de reden waarom het pand zelf als een stuk cultuur
goed moet worden beschouwd, waard om behouden
te blijven. Het tonen van het interieur en de verbe
tering daarvan na de restauratie bleef achterwege.
Men zou gedacht hebben nu juichende vrouwen te
zien, maar nee.
De uitlatingen van de deskundigen waren korte ver
knipte zinsneden, die in groter verband wel duidelijk
zullen zijn geweest, maar nu als los zand achter el-
kaar aan huppelden, begeleid door treurig stemmende
muziek.
De grote betekenis van het gerestaureerde pand in het
stads- of dorpsbeeld en de situatie welke ontstaat,
wanneer men niet restaureert, maar zonder aanzien
van de omgeving modern bouwt, is in het geheel niet
tot haar recht gekomen. En dat is juist één van de
rechtvaardigingen voor het overheidssubsidie!
De fotografie kwam slecht door, met inbegrip van de
sprekers binnenshuis, die kennelijk een moeilijke
ogenstrijd uitvochten met het overvloedige kunst
licht, dat zij te verwerken kregen.
Met uitzondering van één zinnetje uit de mond van de
Commissaris der Koningin in Zeeland was de gehele
uitzending gespeend van geestdrift en humor.
Conclusie: een wat naargeestig, rammelend geheel,
waarvoor blijkbaar veel overhoop is gehaald, maar
dat er niet toe geleid heeft, dat wij nu de overtuiging
hebben, dat ons erfdeel bedreigd wordt en dit nu eens
op een constructieve manier moet worden aangepakt.
Het dagelijks bestuur van de Bond Heemschut be
treurt dit, omdat het van mening is, dat een serie uit
zendingen over Heemschut, het behoud van en de strijd
voor de schoonheid van ons land, een boeiende reeks
kan opleveren. Dit kan interessant zijn om te zien
voor niet-ingewijden, overtuigend en met een gerede
kans dat dit leiden zal tot beter begrip bij de massa
van ons volk voor het behoud en de verbetering van
de schoonheid van stad en land.
Het bestuur vreest echter, dat deze uitzending daar
toe niet alleen niet heeft bijgedragen, maai ons eerder
een stap terug gezet heeft op de weg naar de uitvoe
ring van zijn plannen. Daarmee was naar onze me
ning de monumentenzorg niet gebaat. Jammer.
Naar aanleiding van een krantenbericht dat de Schreiers
toren, jarenlang het kantoor van de Havenmeester van
Amsterdam, leeg zou komen, zond Heemschut - het was
enkele dagen na Sinterklaas - het volgende telegram aan
Burgemeester van Hall„Heemloos Heemschut schreit
om voorrang Schreierstoren
Van het stadhuis kwam het dichterlijke antwoord:
„Helaas voor Heemschut halt, van Hall, van 't Huil en
Co, heeft Havenclub hiervoor heel lang al uitverkoren
