Heemschutdag 1961
het opvangen van de overloop van de Amsterdamse
bevolking, over voorzieningen, die alleen bereikt
kunnen worden bij een bepaald inwonertal enz.
Dit alles maakte dat men niet kon wachten, om zich
te beraden. De gemeente Zaandijk heeft haar heil
loze plannen inzake de dorpskern teruggenomen
voor nader onderzoek, maar in Zaandam moest, on
danks de geharnaste protesten de zaak worden door
gezet. Aan de ene kant toont men open oog voor
culturele belangen, aan de andere kant schuift men
alle argumenten voor 't behoud van culturele waar
den terzijde. Dit is nu wat we met de linker- en
rechterhand bedoelen. Laten we hopen dat men in
Zaandam tot het besef komt dat het „beter ten halve
gekeerd dan ten hele gedwaald is". Want we dragen
Zaandam een heel warm hart toe. A.
Ongekende en onverwacht grote belangstelling vooi
de dit jaar op de traditionele eerste vrijdag in
september uitgeschreven autobusexcursie in het
Utrecht-Zuidhollandse grensgebied heeft de orga
nisatoren wel enig hoofdbreken bezorgd. Alle leden
die zich binnen de gestelde termijn hadden aange
meld, ten getale van 330 personen, konden een zit
plaats in de karavaan van acht bussen krijgen en
voor de koffiemaaltijd in Schoonhoven in drie res
taurants worden ondergebracht. Daarna moesten
nog vele tientallen leden worden teleurgesteld. Door
het gehele gezelschap in twee helften te splitsen, die
elk de opgegeven route in tegengestelde richting
reden, kon een te massale monumentenbestorming
nog worden vermeden. Voorzitter d'Ailly kon deze
dag helaas door ziekte niet aanwezig zijn. Wel be
vond zich oud-voorzitter Bentinck onder de deel
nemers. Evenals vorige jaren was Mr. R. Hotke als
directeur van de Rijksdienst voor de Monumenten
zorg' als gast aanwezig, terwijl Mr. F. P. Th. Rohling
het Ministerie van O. K. en W. vertegenwoordigde.
Alle hulde verdient het bestuurslid Ir. J. D. M. Bar-
det voor de wijze waarop hij deze excursie heeft ge
organiseerd en de grote toeloop heeft weten op te
vangen. Hoewel enige excursisten onderweg tijdelijk
zoek zijn geraakt, heeft hij het geheel toch in rede
lijke banen weten te leiden. Beter gezegd: bijzonder
mooie banen, vooral 's middags bestraald door een
nog warme nazomerzon, die elders, o.m. in Amster
dam, de gehele dag niet door de mist wist te breken.
Dank zij deze speciale sfeervolle belichting langs de
oevers van de Lek en de Vlist kwamen de verschil
lende karakteristieke stadjes en het hier zo intieme
polder- of het wijde rivierlandschap zeer mooi tot
hun recht.
De vele bezienswaardigheden op deze tocht zijn in
het vorige nummer reeds uitvoerig beschreven. Ik
moge hier volstaan met te vermelden dat speciaal
de in recente tijd gereedgekomen restauraties in dit
gebied de algemene bewondering verwierven. Met
name in Vianen, waar men te voet via de Hofpoort
en het schilderachtige terrein van het v.m. slot en
daarna langs een aardige pomp en de monumentale
Lekpoort in de centrale Voorstraat belandde, was
het herwonnen aspect van het Raadhuis en de grote
N.H. kerk een verrassing. Alle deelnemers hebben
beide gebouwen ook van binnen kunnen bezichtigen
alvorens langs de pittoreske fragmenten van de stads
muur en de gracht achter de kerk weer de bussen te
vinden. Deze zeer geslaagde restauraties werden,
evenals die van het kerkje van Tienhoven, het raad
huis van Ameide en het nog niet voltooide herstel
werk aan de toren van Haastrecht, uitgevoerd onder
leiding van Ir. T. van Hoogevest, wiens naam hier
wel met ere mag worden vermeld. De groepen die
's middags langs Ameide kwamen werden door een
vriendelijke geste van de burgemeester in staat ge
steld van het raadhuisje ook het fraai ingerichte in
terieur te zien.
Allen genoten van het uiterlijk aspect, nog verhoogd
door de fraaie ligging in de bocht van de Lekdijk,
haaks op de bijzonder gave rij huizen die het rivier
front van het stadje vormt. Genoemde gastvrijheid
betekende voor die groep een compensatie voor het
voorbijrijden van het museum Bisdom van Vliet in
Haastrecht, 's middags door de andere helft bezocht,
curiosum van 19e eeuwse stadse wooncultuur op het
land. Degenen die dit misten kregen er bovendien
een kort bezoek aan Oudewater, compleet met hek-
senwaag, buiten het programma om, voor in de
plaats.
Schoonhoven was de ontmoetingsplaats van alle groe
pen. Men constateerde verwonderd hoezeer de opvat
tingen van stijl en smaak zijn veranderd sinds de
beide in 1927 begonnen restauraties van stadhuis en
kerk. Al was de vormgeving' hier en daar origineel
(bijv. de lampen in de kerk)er was toch wel vaak
ver afgeweken van de historische toestand, welk ge
mis bij het stadhuis werd verzacht door het voor
Heemschut's bezoek bespeelde carillon. Gelukkig ver
stoorde de op de excursiedag nog niet ver gevorderde
nieuwbouw in kubusvorm door een plaatselijk win
kelbedrijf de sfeer rond de Waag nog weinig, een
dergelijke bouw in deze kwetsbare omgeving werd
algemeen betreurd. Overigens voerden de plaatse
lijke autoriteiten ons nog langs veel schoons.
De rit door een landschap, dat vooral langs de
Vlist en de Lekdijken nog door verscheidene zeer
fraaie boerderijen wordt aangekleed, droeg tenslotte
veel bij aan de waardevolle en prettige eindindruk
van deze dag.
H. ROWAAN
97
