beier zal zijn boven de geprojecteerde winkels kan
toren te bouwen. Dat er met weinig woonruimte
gerekend wordt, blijkt ook uit het feit dat er twaalf
scholen zullen verdwijnen. In ieder geval zal het
saneringsplan een aanzienlijke achteruitgang van de
woonfunctie meebrengen wat weer een verdere ver
kommering meebrengt van de buurtverzorgende mid
denstand en de kleinere ambachtsbedrijven die juist
een typisch levendig binnenstadselement vormen.
Ieder die Dordrecht enigermate kent, beseft dat er
krachtige maatregelen nodig zijn om de schrikwek
kende verkrotting te bestrijden. Terwijl echter het
saneringsplan in de commentaren van overheids
wege aangeprezen wordt als een „levenwekkende
injectie", vreest de Bond Heemschut rnèt vele Dord-
tenarendie van hun stad houden, dat de injectiespuit
een verkeerd gekozen middel bevat, en zoiets heeft
funeste gevolgen.
Het bestuur van de Bond Heemschut heeft er dan
ook bij de Gemeenteraad van Dordrecht met de
meeste klem op aangedrongen het saneringsplan in
zijn huidige vorm niet te aanvaarden, doch inplaats
daarvan te bevorderen dat een nadere studie wordt
gemaakt van de mogelijkheid de Spuihaven nabij
het nieuwe stadhuis te behouden en in verband
daarmee de doorbraken in de binnenstad te beper
ken; dat bij verkeersmoeilijkheden waar nodig één
richtingsverkeer en plaatselijke parkeerverboden
worden ingesteld, gepaard met een spoedige reali
sering van een ruime weg met parkeergelegenheid
zuidelijk langs de Spuihaven; dat de woonfunctie
van de binnenstad gestimuleerd wordt door subsi
dies en waar mogelijk kleine stedebouwkundige cor
recties; en tenslotte dat de restauratie van de vele
grote en kleine monumenten, die van Dordrechts
grote verleden getuigen en de binnenstad haar ka
rakter geven, spoedig en met kracht ter hand wordt
genomen.
Langs de hier summier geschetste weg moet het
mogelijk zijn de binnenstad van Dordrecht tot nieuw
leven te wekken. Dordrecht staat voor de keus: óf
een gestadig, voorzichtig genezingsproces, dat leiden
kan tot een natuurlijke functie van de binnenstad
als cultureel, toeristisch en ten dele bestuurlijk cen
trum van het Drechtstedengebied, met de hiermee
samenhangende economische functies, óf een onver
antwoorde speculatie ten einde een dubieuze city
functie te verwerven. Aan de ene kant een herstel
methode die zeker óók miljoenen kosten zal, maar
van de binnenstad een stadsdeel beoogt te maken
waar het goed verblijven is voor inwoners en be
zoekers, omdat men zich omringd ziet door een der
oudste en roemrijkste steden van Holland, aan de
andere kant een veel kostbaarder werkwijze, die
jarenlang het trieste beeld van afbraak en ruïnes
oplevert, de ergste krotbuurten (Augustijnenkamp,
Heer Herman Suisstraat e.d.) vooreerst laat staan,
de aantrekkelijkheid van de binnenstad voor bewo
ning en bedrijf voorlopig verder vernietigt, en dit
86
alles in de onzekere verwachting dat er tijdig ge
schikte gegadigden komen opdagen om dure winkel
en kantoorflats te bouwen, maar met de volstrekte
zekerheid dat Dordrecht zijn historie, zijn karakter
en schoonheid prijsgeeft. Baatzucht maakt blind,
zegt men.
Zaandijk, plan „Komregeling Midden"
Dat het in de actieve Zaanstreek, een van de
belangrijkste industriegebieden in ons land, extra
moeilijk is om karakteristieke elementen te behou
den, begrijpt iedereen.
Maar een plan als nu het gemeentebestuur van
Zaandijk heeft doen ontwerpen dreigt alles wat deze
plaats nog aan karakter en schoonheid bezit op te
ruimen en het lelijke te bevorderen en te behouden.
Er is een plein geprojecteerd, o.m. door sloping van
het op de voorlopige monumentenlijst vermelde
weeshuis en van het typisch Zaanse huis Weeshuis
pad nr. 1.
De voornaamste wand van het zo ontstane plein,
tegenover de Lagedijk, zal dan bestaan uit een lage
kleuterschool waarachter weinig fraaie woonhuizen
in het zicht komen, en door een wel zeer lelijke kerk;
de linkerwand zal worden gevormd uit een nieuwe
bebouwing van drie woonlagen met winkels, wat
weer in hoge mate detoneert ten opzichte van de
karakteristieke Zaanse bebouwing langs de Lagedijk.
Een veel betere oplossing ligt voor de hand door het
plein te beperken en het thans zeer vervallen wees
huis te restaureren, terwijl de bebouwing die nu de
kerk aan het gezicht onttrekt, gehandhaafd moet
blijven.
Ernstig bezwaar heeft het bestuur van de Bond
Heemschut eveneens gemaakt bij de gemeenteraad
tegen de sloping van enkele panden ten noorden
van de z.g. Beeldentuin en de bestemming van een
deel van deze tuin tot parkeerterrein. De noodzaak
van een uitbreiding van de parkeergelegenheid daar
is allerminst bewezen en het zou een aanslag op het
dorpsschoon zijn als deze unieke tuin zijn besloten
heid verliest. Ook de bestemming van de voortuinen
tot trottoirs is een bedenkelijke zaak. Van de fraaie
bebouwing wordt hierdoor het aspekt geschaadt, de
lelijke huizen komen meer in het zicht. Bijzonder
gevaarlijk is tenslotte dat op de stroken voor ge
mengde bebouwing tussen de Lagedijk en de Zaan
bedrijven worden toegelaten, daar bij het ontbre
ken van nadere bebouwingsvoorschriften en met
name van maximum breedte der percelen de moge
lijkheid bestaat van een industriële bebouwing over
de volle lengte van deze stroken zodat het aanwezige
karakter van Zaans dorp daar geheel te niet wordt
gedaan. Het bestuur van de Bond Heemschut heeft
de gemeenteraad met de meeste klem geadviseerd
deze „Komregeling Midden" niet te aanvaarden.
De laatste berichten melden dat het plan voor nader
onderzoek is aangehouden.
(vervolg blz. 100.)
