Op Heemwacht
De roep van Broek in Waterland
TON KOOT
Nu wij een voortreffelijk werkende Rijksdienst voor
de Monumentenzorg hebben, een échte Monumen
tenwet haar laatste fase doormaakt, er meer geld ter
subsidieëring van waardevolle panden beschikbaar
is dan weleer, is er reden tot verheugenis. Dat er ook
reden zou zijn om de strijdmiddelen aan de kapstok
te hangen, het zondagse costuum aan te trekken en
met over elkaar geslagen armen in het zonnetje vol
daan te gaan zitten nasoezen is een ernstig mis
verstand.
Er wordt nog steeds niet alleen onnodig verminkt en
voortvarend gesloopt en gedempt, maar ook zo on
oordeelkundig, ongevoelig modern gebouwd temid
den van harmonisch stads- en dorpsschoon, dat men
zich verbaasd afvraagt of er niet een krachtige actie
in het leven moet worden geroepen om een zending
(resp. missie) te organiseren onder gemeentebesturen
en bouwers. Deze verkorenen zouden hun krachten
niet behoeven te gebruiken om de commerciële kwa
liteiten in de door hen te bewerken „achtergebleven
gebieden" te ontwikkelen, maar wél om de ogen te
openen voor wat goed en mooi is. En dan zouden zij
beslist, maar voorzichtig, kunnen duiden op de eco
nomische betekenis hiervan, zij het op langere ter
mijn. Heemschut is namelijk vooruitzien, vér voor
uitzien, met begrip en waardering vóór en kennis
van het verleden.
De Bond Heemschut is nu met zijn vijftig jaren
oud en wijs genoeg om dit waar te maken. Men be
hoeft slechts zijn 50 jaarverslagen door te bladeren
en de 37 jaargangen van zijn orgaan.
Er zijn dorpen en stadskernen waar incidenteel ge
restaureerd wordt en waar verkommerde panden in
treffelijke schoonheid herrijzen en die zelfs verharde
onwetenden verbaasd doen opzien, maar waar an
derzijds het dorp en de stadskern als geheel naar de
knoppen gaan.
U kent het: misplaatste hoogbouw, glazige schoenen
dozen en betonnen honingraten, die de gehele om
geving kapot slaan en aantrekkelijke silhouetten
verprutsen.
Het is een bedenkelijk verschijnsel dat dit kan. Hier
41
Dit is er nog in Broek
J A
