Rust in stad en land
Nieuwe leden
39
den Eeuw in de Muiderkring. En de godsdienst
twisten vinden een historisch décor in het slot Loeve-
stein; afgezien nog van de Ridderzaal, die tenslotte
elk jaar opnieuw toch een belangrijke rol speelt in het
politieke gebeuren van vandaag.
Zonder onze kastelen zouden ons landschap én onze
geschiedenis heel wat armer zijn. Daarom is het werk
van de NKS voor dit facet van het Heemschutwerk
uitermate boeiend en belangrijk. Het is dan ook te
hopen, dat een groter aantal Nederlanders het werk
van de Nederlandse Kastelenstichting zullen gaan
steunen.
De Directeur van de
Theo de Vries, Nederlandse Kastelenstichting,
Perschef NKS. J. H. E. BARON VAN NAGELL
Een van de allerbelangrijkste elementen in de schoon
heid van stad en land is de stilte: niet alleen als har
monie van tinten, lijnen en vormen, ook in de zin
van afwezigheid van hinderlijke geluiden.
Hinderlijke geluiden, want volstrekt niet alle geluid
is hinderlijk. Er zijn klanken, af en toe opklinkend,
die de stilte juist accentueren. Het gekwaak van een
den in een poldersloot; Gezelle's „ruisen van het
ranke riet"; de kievitsroep over de voorjaarsvel
den; klokgelui over de dorpse straten en over de
gevels van de avondstad; het carillon, waar Ida
Gerhardt zo ontroerend over dichtte in de eerste
oorlogsjaren; het getik van de haarhamer op de zeis
in hetavonduurbij de boerderij; het geluid van schepen
over het IJ-water. Ik zou er bladzijden vol over door
kunnen schrijven, over het schone harmonieuze
geluid, dat bij de sfeer van stads- en dorpsbeeld past,
ja, er onlosmakelijk mee verbonden is.
Maar daarnaast zijn er zoveel storende, stadsbeeld
en landschap bedervende elementen in de geluids
sfeer gekomen. En het ligt op de weg van ons, vrien
den van de schoonheid en de harmonie, om ook hier
waakzaam en werkzaam te wezen.
Wie Parijs, wie Italië bezocht om slechts deze
twee voorbeelden te noemen weet van het af
grijselijke lawaai, juist in deze verrukkelijke dorado's,
maar weet ook van de maatregelen in Parijs genomen,
maatregelen waartoe ook Italië, mede in het belang
van het vreemdelingenverkeer, zich diende aan te
gorden, om dit lawaai zoveel mogelijk te beteugelen.
Venetië is een paradijs op aarde, alleen al omdat het
motorlawaai op straat hier ontbreekt. Onze Hilver-
sumse fraaiste winkelstraat, de Kerkstraat, is enige
jaren geleden een lustoord van stilte geworden toen
het verkeer, behalve van voetgangers natuurlijk, er
verboden werd. Zo weinig mogelijk claxongebruik,
streng toezien op de naleving van het verbod van
open knalpotten, afsluiten van bepaalde straten voor
gemotoriseerd verkeer, is noodzakelijk om onnodig
lawaai af te schaffen en onvermijdelijk lawaai zoveel
mogelijk te dempen. Aan de afsluiting van toeristische
rijwielpaden voor bromfietsen dient zeer streng de
hand te worden gehouden, opdat er tenminste nog
enkele rustige plekjes blijven.
Een zeer ernstig euvel is het lawaai uit de lucht, dat
overal, ook tot de voorheen rustigste oorden, door
dringt en waarvoor men nergens veilig is. Het is
eigenlijk wel zeer droevig (ik laat al het principiële en
politieke hier allicht geheel buiten beschouwing),
dat juist ons dicht bevolkte land standplaats en oefen
plaats voor straaljagers en andere vliegtuigen is. In
het buitenland hoort en merkt men van dit alles veel
minder dan hier. Hoog vliegen, boven het IJssel-
meer en weinig bevolkte gebieden vliegen, gebieden
waar veel ziekenhuizen en sanatoria zijn als het Gooi,
zoveel mogelijk mijden, dient de boodschap te zijn.
De omgeving van Soesterberg, Huis ter Heide, etc.
is onbewoonbaar. Een sportvliegveld vlakbij een
dichte agglomeratie als Hilversum is een onding.
Op alle mogelijke manieren dienen wij ons te weer
te stellen, hopelijk met volle steun van de overheid,
ook tegen deze steeds meer pretenties tonende doods
vijand van rust en schoonheid: het lawaai. De woor
den van Adama van Scheltema, in zoveel rustiger
tijden dan de onze geschreven, zijn daarom nu des
te meer geldend:
Leer u aan de stilte laven
Waar het leven u geleidt
Zij is uwe veilige haven
Want zij is de grote gave
Van de eeuwigheid.
Ds. A. L. BROER
Met ingang van 1961 traden toe als buitengewoon lid:
W. J. G. Aalders, Rotterdam; Mevr. M. M. E. K.
gravin van Aldenburg Bentinck, 's-Gravenhage; Heer
en Mevr. B. van Alphen-Idzenga, Amsterdam; J. J.
Ankerman, 's-Gravenhage; Mevr. C. van den Arend-
de Goederen, Heemstede; Mr. J. A. Backer, Voor
burg; Arch. en Ing. Bureau arch. A. Bakker en ir.
H. G. Bakker, Dordrecht; J. J. Barendse, Haarlem;
Ds. W. Barnard, Amsterdam; J. A. J. Becx, Tilburg;
Jhr. Mr. E. S. B. Th. Beelaerts van Blokland, Bonn;
Jhr. F. W. A. Beelaerts van Blokland, Heemstede;
Mevr. J. O. M. Beitjes, Arnhem; C. J. van den Berg,
Vught; Drs. F. G. Berkenvelder, Breda; A. den
5
