Voortzetting van het debat
Een jaar geleden, in ons aprilnummer 1960, citeerden
wij uitvoerig de gedachtenwisseling tussen de archi
tecten Arthur Staal en Bakema over het voortbestaan
van de Amsterdamse binnenstad en over de wijze
waarop de hedendaagse architect in het historische
stadsbeeld bouwt en zou moeten bouwen.
Hetzelfde vraagstuk werd opnieuw aan de orde ge
steld in de rubriek ,,Uit eigen en andermans koker"
in „Bouw" van 3 sept. en 17 dec. 1960, ditmaal voor
Venetië.
Vaak immers wordt Venetië als een min of meer
schrikwekkend voorbeeld aangehaald van een stad
die „in schoonheid sterft", uit onwil, of onmacht,
het moderne economische leven ruimte te geven om
zich in eigen gestalte te ontplooien. De aanleiding
was een nieuw gebouw aan een romantisch zijkanaal
in de buurt van de Piazzale Roma. „Associated Press"
gaf bij de foto het volgende commentaar: „De nieuwe
brug is in de traditionele Venetiaanse stijl: gewelfd
en met een stenen balustrade. Het nieuwe gebouw
daarentegen is uitgesproken modern. Het is een van
de vele nieuwe gebouwen in Venetië die een storm
van protesten hebben veroorzaakt. Conservatieve
Venetianen houden staande dat dergelijke gebouwen
de verschijning van de oude „Koningin van de Adri-
atische Zee" bederven. Moderne ontwerpeis zeggen
dat deze gebouwen weldra evenzeer een deel van
het Venetiaanse stadsbeeld zullen uitmaken als de
Brug der Zuchten zelf". „Bouw"redacteur ir. W. Vel-
derpoort tekent hierbij aan: „Het is heel erg jammer
en het is in sommige opzichten zelfs niet minder dan
een ramp maar het ziet er naar uit dat die „moderne
ontwerpers" het gelijk aan hun zijde zullen krijgen."
Hij noemt dan als redenen: de snelle achteruitgang
van de constructieve staat der gebouwen, vooral in
de minder door toeristen bezochte wijken, de erbar
melijke woontoestanden die al in aanleg aanwezig
waren door de dichte bebouwing maar nu allerwege
zijn verergerd, ook in vroegere paleizen, en tenslotte
de aantasting van de fundamenten en voorgevels
door de golfslag der motorboten. „Om de vermelde
redenen lijkt het helaas maar al te waarschijnlijk dat
aan de bewonderaars van het onvolprezen Venetië
thans niet zo heel veel decennia meer zullen worden
gelaten om naar de stad van hun voorkeur op te
trekken. Hetgeen overigens voor de „zusterstad" van
Venetië, Amsterdam, eveneens geldt." „Bij de
thans snel voortgaande vernieuwing van Venetië kan
men niet blijven doorgaan met „aanpassen"! Want
men zou dan op den duur onvermijdelijk toch een
tweede-rangs resultaat verkrijgen, zonder eigen ka
rakter. Met enige charge uitgedrukt: het resultaat
zou tenslotte worden het aanpassen aan een bebou
wing die zelf niet meer bestaat. En daarom lijken die
„nieuwe ontwerpers" het helaas toch wel bij
het goede eind te hebben. Al is het kwestieus of hun
werk nu altijd wel veel karakter heeft."
Architect ir. W. S. van de Erve repliceerde hier-
Het omstreden nieuwe gebouw in
Venetië, (foto Associated Press)